Brexit Rüzgarı Piyasalarda Sert Esecek

Yarattığı tedirginlik ortamı nedeniyle piyasalarda geçtiğimiz hafta satış baskısı estiren Brexit'te, bu hafta rüzgar kalma taraftarlarının anketlerde öne çıkmasıyla tersine döndü. Hafta başı itibariyle sterlin yükselişe geçerken, borsalarda alıcılı bir görünüm hakim oldu.

Referandumun her iki tarafına ilişkin farklı açıklamalar ve sonuçlar geliyor. Geçtiğimiz hafta anketlerde ayrılıkçıların yüzde 45 ile oy çoğunluğunu sağlamasını piyasalar çok sert fiyatlamıştı. Geçen hafta başından itibaren sterlin dolar karşısında yüzde 5.64 oranında değer kaybederken, Avrupa ve ABD borsalarında da satış baskısı hakim olmuştu. Risk iştahında görülen bu azalma güvenli varlık sıfatıyla Japon yeni ve altın tarafına ise sert değer kazandırmıştı. Perşembe günü ise İşçi Partisi'nden ayrılıkçı kampanyayı destekleyen milletvekili Jo Cox'un öldürülmesiyle hakim olan satış baskısı azaldı.

Ayrılıkçı taraftara kulak verildiğinde; ayrılma durumunda vergi ve mültecilerin ekonomi üzerinde oluşturduğu külfetin azalmasıyla birlikte, artık AB bütçesine yapılmayacak katkının İngiltere için daha iyi olacağı fikirleri öne çıkmakta. Bununla birlikte yapılan açıklamalarda Avrupa Birliği'nde 9 ülke varken Dünya GSYH'sinin yüzde 30'una sahip olunup, şuan var olan 28 ülkeye rağmen bu oranın yüzde 17'ye düşmesi, ayrılıkçı tarafın elini kuvvetlendirir nitelikte.

İngiltere'nin ayrılması, diğer birlik üyelerine de bu yolu açabilecekken çok sayıda mali yaptırımı da bulunuyor. AB'den çıkılması durumunda vergi ve gümrük avantajları kaybedilecek, yeni ticaret anlaşmaları kurulana kadar geçecek sürenin faturası ise İngiltere için bir hayli kabarık olacaktır. Nitekim bu görüşe paralel olarak İngiltere Maliye Bakanı Osborne çıkış kararının orta vadede 40 milyar sterlini bulacağını açıkladı. Brexit'in küresel yansımalarına bakıldığında ise; Fed Başkanı Yellen ve Avrupa Merkez Bankası Başkanı Draghi'den de son konuşmalarında Brexit risklerini vurgular nitelikte olduğunu görüyoruz. İngiltere tarafında ise Brexit'in kaynağı olan David Cameron oy oranlarının yakınlığı nedeniyle sonucu kestirmenin zor olduğunu belirtirken, ayrılma kararının özellikle iş dünyası ve istihdam üzerinde yapacağı olumsuz etkiler üzerinde durdu. Bununla birlikte OECD raporunda belirtildiği üzere birlikten ayrıldığı durumunda İngiltere'nin büyümesinin 2020 yılına kadar yüzde 3 azalacağı açıklanırken, İngiltere Merkez Bankası'nın da büyüme tahminlerini düşürmesi ve referandum sonrası hane halklarının yatırım erteleyerek tüketimi azaltabileceği şeklindeki açıklamaları bu görüşleri destekler nitelikte oldu.

Yeni haftada; referanduma sayılı zaman kalmasıyla birlikte, piyasaların çok hızlı toparlandığını ve David Cameron'ın izinde kalma kararını fiyatladığını görüyoruz. Sterlin haftanın ilk gününde dolar karşısında geçen haftaki kayıplarını telafi ederken, Avrupa Borsaları da bu yükselişe ayak uydurdu. Teorik olarak Cuma sabahı Avrupa Birliği'nde kalma kararı gelmesi durumunda; gelişmekte olan ülke para birimlerinin değer kazanması ve endişe ortamı nedeniyle güçlenen Japon yeni ve altında düşüş beklenmekte. Ancak gerçekte Cuma sabahı piyasaların nasıl bir fiyatlamaya gideceği belirsizliğini korurken, oy oranlarının birbirine çok yakın olduğu son günlerde kararsızların oyları sonucu tayin edecek gibi gözüküyor. Özellikle son haftalarda anketlerde görülen oynaklık, referandum sonucuna ilişkin sürpriz bir karar ihtimalini masada tutuyor.