D-8 Ekonomik İşbirliği Örgütü 9. Zirvesi

D-8 Ekonomik İşbirliği Örgütü 9. Zirvesi'nde kabul edilen "D-8 İstanbul Eylem Planı"nda, D-8 üyeleri arasında proje ve programların uygulanması için faaliyet ve araştırmaların yapılması, üye ülkelerin özel sektörleri için yeni fırsat ve pazarların keşfedilmesi amacıyla D-8 Proje Destek Fonu kurulacağı bildirildi.

Lütfi Kırdar Kültür ve Kongre Merkezi'nde düzenlenen, Anadolu Ajansının (AA) ev sahibi fotoğraf sağlayıcısı olduğu D-8 Ekonomik İşbirliği Örgütü 9. Zirvesi'nde "İşbirliğiyle Fırsatları Çoğaltmak" başlıklı "D-8 İstanbul Eylem Planı" kabul edildi.

D-8 belgelerinin öncelikli işbirliği alanlarında işlevsel hale getirilmesine duyulan ihtiyaca binaen hazırlanan eylem planında, 2012'de İslamabad'ta toplanan 8. D-8 Zirvesi'nde kabul edilen şartı üye ülkelerin onaylamasının beklendiği belirtilerek, Dışişleri Bakanları Konseyinin, D-8 Şartı, Küresel Vizyon ve Yol Haritası temelinde vizyonu ve hedeflerin uygulanma aşamalarını düzenli aralıklarla gözden geçireceği duyuruldu.

Eylem planında üye ülkelerin D-8 çalışma gruplarının faaliyetlerine yönelik katkı ve taahhütlerini güçlendirmeleri beklendiği, öncelikli hedeflerin gerçekleştirilebilmesi için çalışma gruplarının faaliyetlerinin gözden geçirilmesinin ve güncelleştirilmesinin önemi çerçevesinde grupların sekretaryaya 6 ayda bir rapor sunacağı ve raporların komisyon tarafından gözden geçirileceği kaydedildi.

Planda ayrıca sekretaryanın, toplantı, çalıştay, seminer, konferans ve diğer faaliyetlerin sonuçlarını dikkate alarak, 10. zirvede kabul edilmek üzere "D-8 Ekonomik İşbirliği On Yıllık Yol Haritası (2020-2030)" taslağı hazırlayacağı vurgulandı.

D-8 Ticaret Bakanları Konseyinin, tercihli ticaret anlaşmasının genişlemesi imkanlarının araştırılmasına D-8 Şartı'nı da dikkate alarak öncülük edeceği belirtilen planda, Ticaret Denetleme Komitesinin, en kısa sürede Tercihli Ticaret Anlaşması'nın genişlemesi için uygun mekanizmaları ve anlaşmayla ilgili mevcut sorunlara yönelik çözümleri saptayacak ve geliştireceği, önerilerine 10. D-8 Zirvesi'nden önce nihai biçimini vereceği bildirildi.

Plana göre komite, üye ülkeler arasında iki taraflı ticaret anlaşmaları akdini teşvik edecek ve D-8 Tercihli Ticaret Anlaşması'nın tam uygulanmasının ardından D-8 Serbest Ticaret Anlaşması'na yönelik çalışmalar gerçekleştirecek.

Eylem planı dahilinde D-8 maliye, ekonomi ve gümrük bakanlarının, gümrük yasalarını birbiriyle uyumlaştırabilecek noktaları tespit etmek amacıyla müzakere başlatılması, D-8 Gümrük Anlaşması çerçevesinde bir Gümrük Veri Bankası kurulması ve gümrük anlaşması bağlantılı çalışmaların tamamlanması hedefleniyor.

Yenilenebilir enerji alanındaki çalışmalarını artırılacak

Plan metninde Enerji Çalışma Grubu'nun daha işlevsel hale getirileceğinin altı çizilerek şöyle denildi:

"Çalışma grubu enerjinin verimli kullanılmasına ilişkin teknolojinin paylaşılma potansiyeli ve Temiz Kalkınma Mekanizması'nın getirebileceği faydaları araştıracak. Grup verimli enerji kullanımı ve yeni türleri hakkında tecrübe paylaşımı platformu olarak işlev görecek bir D-8 Enerji Veritabanı oluşturabilecek. Üye ülkeler, ülkelerinde yenilenebilir enerjinin payını artırmak için çaba gösterecek ve uluslararası taahhütleriyle uyumlu şekilde yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği alanında ortak araştırma ve geliştirme çalışmalarını artıracak."

Eylem planında Aralık 2018'e kadar D-8 için kapsamlı bir turizm stratejisi geliştirilmesine yönelik çalışmaların sürdürüleceği vurgulanarak, turizm stratejisinin ağırlık merkezlerinin, ortak pazarlama projeleri, kültür turizmi, inanç turizmi, sağlık/tıp turizmi, eğlence ve eko-turizmi de içeren tüm alanları kapsayacağı ifade edildi.

Planda aynı zamanda tarım bakanlarının tarımda teknik işbirliği ile proje ve programlar yoluyla tarımsal uzmanlık kapasitesinin geliştirilmesine daha fazla yoğunlaşılması üzerinde çalışacağı, tarımsal işbirliğinde bilim, yenilik ve teknolojiye önem verileceği belirtildi.

"Vize anlaşması en kısa sürede uygulamaya konulacak"

Eylem planında üye ülkelerin taraf oldukları uluslararası anlaşmalar ve taahhütleriyle tutarlı şekilde hava ulaşım bağlantıları açısından Sivil Havacılık Genel Müdürlükleri Platformunun bu alanda işbirliği olanaklarını araştıracağı, halklar arasındaki temasların geliştirilmesine yönelik turizm amaçlı ulaşımın artırılması hedefleneceği vurgulandı.

Planda D-8 Araştırma ve Geliştirme Merkezinin kurulmasının, D-8 için öncelikli alanlarda ve üye ülkelerin belirleyeceği başka konularda araştırma yapılmasına yardımcı olacağına işaret edilerek, üye ülkeler merkeze evsahipliği yapmak ve bu merkezi işletmek konularında teklifler yapmaya davet edildi.

Eylem planına göre D-8 üyeleri arasında proje ve programların uygulanması için faaliyet ve araştırmaların yapılması, üye ülkelere adil biçimde yarar sağlayacak proje ve programların fizibilite öncesi ve fizibilite araştırmalarının yürütülmesi ile üye ülkelerin özel sektörleri için yeni fırsat ve pazarların keşfedilmesi amacıyla D-8 Proje Destek Fonu kurulacak.

Planda ayrıca D-8 içi bir uluslararası ödeme mekanizması oluşturmak amacıyla, D-8 üye ülkelerinin, D-8 Takas Odası kurulması olasılığını da içerecek şekilde bankacılık ve banka dışı akışlar konularında D-8 yetkili mercileri arasında müzakereleri başlatacağının altı çizildi.

Özel sektörün ekonomik kalkınma konusunda önemli bir paydaş olduğu vurgulanan planda, şu ifadeler yer aldı:

"D-8 Vize Anlaşması'nın işlevsel hale getirilmesi işadamlarının hareket kabiliyetini artırarak ticareti kolaylaştırıcı etki yapacaktır. Vize anlaşması mümkün olan en kısa sürede uygulamaya konulacaktır. D-8 Ticaret ve Sanayi Odaları Federasyonu (D-8 FCCI) özel sektör işbirliğini kurumsallaştıracak ve pekiştirecektir. Bu kurum, hükümetler ile özel sektörler arasında etkili bir arayüz olacaktır.

Liderler D-8 Ticaret ve Sanayi Odaları Federasyonunu daha iyi bir ticari anlayışın geliştirilmesi, güçlü ve etkin bir etkileşim ağı oluşturulması amacıyla D-8 İş Dünyası Liderleri Zirvesi düzenlenmesini teşvik edecektir."