Desenlerin Matematiğini Öğretiyor

GÜÇ GÖNEL SAĞIROĞLU - İstanbul Tasarım Merkezinde açılan "İslam Sanatında Geometrik Desenler Okulu"nun öğrencileri, Polonyalı matematik profesörü Miroslaw Majewski'den, Orta Asya'dan Anadolu'ya camileri, türbeleri, evleri süsleyen geometrik desen sanatının inceliklerini öğreniyor.

Sultanahmet'te, geleneksel sanatların öğretildiği Ensar Vakfına bağlı İstanbul Tasarım Merkezinde, İslam sanatları içinde en çok kullanılanlardan biri olan geometrik desen konusunda bir atölye çalışması düzenlendi. Yaklaşık 20 kişinin başvurduğu İslam Sanatında Geometrik Desenler Okulunda dersleri vermek üzere, bu konuda dünyanın farklı ülkelerinde önemli çalışmalara imza atmış Polonyalı matematik profesörü Miroslaw Majewski İstanbul'a davet edildi.

Majewski, merkezin Binbirdirek Mahallesi'ndeki tarihi binasında düzenlenen atölye çalışmasında, Türkiye'den Özbekistan'a, İran'dan Birleşik Arap Emirlikleri'ne kadar farklı ülkelerde kullanılan geometrik desen türlerini Türk öğrencilerine öğretmeye başladı.

İstanbul Tasarım Merkezinin davetlisi olarak İstanbul'a gelen Majewski, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kendisinin bir matematikçi olduğunu ve geometri bölümünden mezun olduğunu söyledi. Uzun yıllar grafik dizaynı ve bilgisayar grafikleri alanlarında eğitim verdiğini anlatan Majewski, geometrik desen sanatıyla işi gereği gittiği Birleşik Arap Emirlikleri'nde tanıştığını dile getirdi.

"İstanbul'da desen patlamasıyla karşılaştım"

Bu ülkede dini yapıların dışında neredeyse bütün villalarda geometrik desenlerin kullanıldığına değinen Majewski, "Yerlerde, tavanlarda, pencere çerçevelerinde geometrik desenler kullanılmıştı. Bu desenler çok ilgimi çekti, 'Nasıl yaptılar' diye merak ettim ve öğrenmeye başladım" dedi.

Birleşik Arap Emirlikleri'nin ardından geldiği İstanbul'da ise adeta "desen patlaması" ile karşılaştığını ifade eden Miroslaw Majewski, şöyle konuştu:

"İstanbul benim hayatımda ilk büyük değişime neden oldu. Buradaki tarihi yapılarda pek çok geometrik desen vardı. Selçuklular'dan Osmanlılar'a kadar tarihi yapılarda pek çok örnek bulunuyordu. Buradan Özbekistan'a gittim. Bu ülkeye gittiğimde Semerkant, Buhara'da daha farklı geometrik desenler kullanıldığını gördüm. Bunun üzerine kütüphaneye giderek, Orta Asya'daki geometrik desenler konusunda araştırma yapmaya başladım. Bu çalışmalarım sırasında Orta Asya'nın tekniklerini keşfettim. Bu da benim hayatımda ikinci değişiklikti. Halen Orta Asya desen tekniklerini araştırmaya devam ediyorum."

Geometrik desen sanatının sadece İslam medeniyetlerine ait olmadığını da vurgulayan Majewski, kökeni bilinmemekle birlikte Bizans ve Yunan medeniyetlerinde de bu sanata rastlandığını bildirdi.

"Çoğunlukla iç mimarlar öğreniyor"

Majewski, geometrik desenler konusunda ders almak için başvuranların büyük çoğunluğunu iç mimarların oluşturduğunu söyledi. Türkiye'ye pek çok kez geldiğini ve dersler verdiğini anlatan Majewski, öğrencileri arasında çok yetenekli kişiler olduğuna değindi. Öğrencilerinin ilk günlerde biraz çekindiklerini ancak ortaya çok güzel işler çıkardıklarını belirten Majewski, bu sanatı öğrenmenin ise zor olmadığını vurguladı.

Geometrik desen sanatında temel matematik bilgilerinin kullanıldığının altını çizen Majewski, "Bu sanatta matematiğin en basit hali, yani temel geometri var. Biz ilkokul bilgilerini kullanıyoruz. Desenlerde üçgenler, kareler, köşegenler var. Bu sanat için ileri matematik gerekmiyor." dedi.