Ikby Petrolünün, Türkiye Üzerinden İhracı

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) petrol krizini çözmek için iyi niyet gösterisi olarak günlük ihraç ettiği petrolün 100 bin varilini merkezi Bağdat hükümetine verme kararı aldı.

Bölgesel hükümetinin resmi internet sitesinde yayımlanan açıklamaya göre 1 Nisan'dan itibaren Türkiye'ye boru hattıyla ihraç edilen günlük 400 bin varil petrolün 100 bin varili merkezi hükümete verilecek.

Kürt petrolünün, Türkiye üzerinden dünyaya ihraç edilmesinde Kürdistan hükümeti ile merkezi Bağdat yönetimi arasında henüz bir anlaşma sağlanmadığı, görüşmelerin devam ettiği belirtilen açıklamada, "Sorunun çözümü için Kürdistan hükümeti, iyi niyet gösterisi olarak günlük ihraç ettiği petrolün 100 bin varilini, federal Irak hükümetine verecek. Ayrıca petrol gönderimi ve satışında yerel hükümetin, hiçbir ön konuşulu yok. Fakat Kürdistan hükümeti, bu durumda anayasal haklarının tamamını koruyacak" denildi.

Açıklamada, Başbakan Neçirvan Barzani'den aktarılan bilgilere göre ABD'nin Bağdat Büyükelçisi Stephen Beecroft'un, Kürdistan hükümetinin bu kararını olumlu karşıladığı, ABD'nin, krizin çözümü için devam eden heyetler arası görüşmeleri de desteklediği ifade edildi.

Kürdistan hükümetinin, "iyi niyet gösterisi" olarak değerlendirdiği bu kararıyla ilgili federal Bağdat hükümetinden henüz bir açıklama yapılmadı.

Petrol krizi

Kürt bölgesinde üretilen petrolün 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren boru hattıyla Türkiye'ye ihraç edilmesiyle Erbil yönetimi ile Bağdat arasında petrol krizi başlamıştı. Krizi çözmek için heyetler arası görüşmeler yapılsa da bir sonuç alınamamıştı. Başbakan Neçirvan Barzani, Türkiye'de depolanan petrolün satışını başlatmak için Erbil-Bağdat ve Ankara arasında Başbakan Nuri el-Maliki ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile temaslarda bulunurken Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız da Irak'a gelerek taraflarla görüşmeler yapmıştı.

Bağdat, ihraç edilecek petrolden elde edilecek gelirin genel Irak bütçesine dahil edilmesini ve satışın tamamen Irak Milli Petrol Şirketi (SOMO) üzerinden yapılmasını istiyor.

Bölgesel hükümeti ise petrol satışının kendi kontrolünde olmasında ısrarcı. Kürt yönetimi, petrol paralarının, Kürdistan Merkez Bankası'na yatırılmasını talep ediyor. Erbil yönetimi, söz konusu petrol gelirinin, genel Irak bütçesinden alacağı yüzde 17'lik payın bir kısmı olarak değerlendirilmesini istiyor. Böyle bir durumda mesela Kürt yönetiminin elde ettiği gelir, yüzde 10'a tekabül ettiğinde yüzde 7'lik kalan payını Irak bütçesinden alabilecek.

Fakat Bağdat hükümeti, ihraç edilecek petrol miktarı konusunda şeffaf davranılmayacağını öne sürerek, satışın kendi kontrolünde olmasını istiyor. Bağdat, ayrıca Kürdistan bölgesinin petrol satışının diğer bölgeler için emsal olmasından çekiniyor.

Krizin çözülmemesi üzerine Bağdat hükümeti, Kürt bölgesinin bütçeden alacağı payı askıya aldı. Bu nedenle Kürdistan bölgesindeki memurların maaşları bir süre ödenemedi. Bağdat yönetimi, ayrıca 2014 Irak bütçe taslağına bir bölgenin, petrol satışı yapması halinde bütçeden alacağı payın kesilmesini öngören iki madde koydu. Bu nedenle Irak parlamentosunda bulunan 57 Kürt milletvekili, meclisteki bütçe tasarısını oylama görüşmelerini boykot ettiler.

1 milyon varil petrol depolandı

Kürt bölgesinin boru hattıyla Türkiye'ye ihraç ettiği petrol, Türkiye'de depolanıyor. Enerji Bakanı Taner Yıldız, çarşamba günü yaptığı açıklamada Yumurtalık'taki depolarda muhafaza edilen petrolün 1 milyon 350 bin varile ulaştığını, 2,5 milyon varile kadar depolama kapasiteleri olduğunu açıklamıştı. - Erbil