İslam İşbirliği Teşkilatı Cammu Keşmir Temas Grubu Toplantısı

Pakistan Dışişleri Bakanı Şah Mahmud Kureyşi, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Cammu Keşmir Temas Grubu Toplantısı'na ilişkin, "Toplantıda Hindistan'ın düşmanca tutumunun barışa olan umudu azalttığını söyledim." ifadelerini kullandı.

Hindistan'ın kontrolü altında bulunan Cammu Keşmir'e özel statü sağlayan 370. maddenin kaldırılması için yapılan öneri nedeniyle Suudi Arabistan'ın Cidde kentinde toplanan İİT Cammu Keşmir Temas Grubu Toplantısı'na grup üyesi Türkiye, Azerbaycan, Nijer ve Suudi Arabistan temsilcileri katıldı.

Bakan Kureyşi, toplantıya ilişkin sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, "Bugün Cidde'de yaptığımız acil toplantıda İİT Cammu Keşmir Temas Grubu, Hindistan'ın Keşmir'deki saldırganlığına ilişkin bizimle aynı kaygıları taşıdığını paylaştı. Pakistan, İİT'den Keşmir'in statüsünü değiştirmeye yönelik atılan adımın Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararlarına aykırı olduğunu kabul ederek Keşmir halkıyla eylem yoluyla dayanışma göstermesini istiyor." değerlendirmesinde bulundu.

Hindistan'ın attığı adımların Güney Asya'da yaşayan 1,5 milyar insanın hayatını tehlikeye attığını kaydeden Kureyşi, "Toplantıda Pakistan'ın Keşmir sorununun çözümünün barışçıl yollarla olacağına ilişkin inancımızı yinelerken Hindistan'ın düşmanca tutumunun barışa olan umudu azalttığını söyledim." dedi.

Kureyşi dün Hindistan'ın 370. maddeyi kaldırma girişiminden sonra Keşmir'de etnik temizlik yaşanma tehlikesini dile getirerek Birleşmiş Milletler ve İİT'yi göreve davet etmişti.

Keşmir sorunu ve 370. madde

İngiltere 1947'de Hindistan'dan çekilirken, prenslik şeklinde yönetilen Keşmir'i Hindistan ya da Pakistan ile birleşme konusunda serbest bıraktı.

Nüfusunun yüzde 90'ı Müslüman olan Keşmir halkı, 1947'de Pakistan'a katılmaktan yana tavır alsa da dönemin Keşmir prensi, Hindistan ile katılım anlaşması imzaladı.

Anlaşmaya göre, Hindistan, yasayı ve düzeni sağlamak için birlikler gönderecek ancak katılım konusu için halka başvurulacaktı.

Hindistan, Cammu Keşmir'de Kurucu Meclis oluşturdu ve Şeyh Abdullah'ı başbakan olarak atadı.

Hindistan Anayasası'na, Cammu Keşmir'in demografik yapısını ve kimliğini korumak amacıyla "370. madde" eklendi. Yasaya göre, Cammu Keşmir'de yabancıların mülk edinmesine ve eyalet hükümetinde iş sahibi olmalarına izin verilmedi.

Bu durum, katılımın tam anlamıyla gerçekleşmesine değin geçici bir karar olarak kalacaktı ancak hiçbir zaman katılım kararı verilemediğinden 370. madde, Yeni Dehi yönetiminin Keşmir'le ilişkisini tanımlayan kalıcı bir düzenleme olarak kabul edildi.

Öte yandan prensin kararına, Müslüman Keşmir halkı ise karşı çıktı. Pakistan ve Hindistan'ın bölgeye asker göndermesiyle taraflar, 1947'de ilk kez savaştı. İki ülke arasında yine aynı nedenle 1965 ve 1999'da savaş çıktı.

Keşmir'in yüzde 45'i Hindistan'ın, yüzde 35'i Pakistan'ın kontrolünde ve bölgenin yüzde 20'sine ise Çin hakim bulunuyor. Hindistan ele geçirdiği bölgeleri "Cammu Keşmir" eyaleti adında kendine bağladı. Cammu Keşmir, şu anda Hindistan'da Müslüman nüfusun çoğunlukta bulunduğu tek eyalet durumunda.

Pakistan ise kendi kontrolündeki Keşmir'e "Azad Keşmir (Bağımsız Keşmir)" ve "Gilgit Baltistan" olarak iki özerk bölge statüsü verdi.

BM Güvenlik Konseyi, 1948'den itibaren aldığı kararlarla Keşmir'in askerden arındırılmasını ve geleceğinin halkoyuyla belirlenmesini öngördü.

Hindistan halk oylamasına sıcak bakmazken, Pakistan BMGK kararlarının uygulanmasını istiyor.