Kayıplara Rağmen, İhracat Hedefi Tutar'

Ukrayna, Rusya, Libya, Irak… Bu bölgelerdeki siyasi gerilim ve jeopolitik riskler artınca, Türkiye'nin ihracatı da olumsuz etkilendi. Temmuz ayında Libya'ya ihracat yüzde 37, Irak'a yüzde 46, Ukrayna'ya yüzde 25, Rusya'ya yüzde 12 oranında azaldı. Peki bu tablo, bu yıl 166,5 milyar dolar ihracat hedefleyen Türkiye için sorun yaratır mı?

Al Jazeera'ye konuşan Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mehmet Büyükekşi hedefi tutturacaklarından emin:

"Yılın ilk yedi ayında önemli pazarlarımızda yaşanan olumsuz gelişmelere rağmen ihracatımızı yüzde 5.7 artırmayı başardık ve ihracatımızı 92,7 milyar dolara taşıdık. Son dönemde yaşanan ve ihracat artış performansımızı olumsuz etkileyen gelişmelere rağmen, bu yıl için hedeflediğimiz 166,5 milyar dolarlık ihracata ulaşacağımıza yürekten inanıyoruz."

Geçen yıl Irak, Türkiye'nin ikinci, Rusya dördüncü, Libya on altıncı, Ukrayna da yirminci büyük ihracat pazarı oldu. Türkiye 2013'te 151.7 milyar dolar ihracat gerçekleştirdi.

"Irak'ta yıl sonu yüzde 21-22 düşüş hesaplıyoruz"

Yıllık 12 milyar dolar ihracat ile Almanya'nın ardından ikinci büyük ihracat pazarı olan Irak'ta, Irak Şam İslam Devleti'nin (IŞİD) yarattığı etki gün geçtikçe büyüyor. Haziran ayında Irak'a ihracat yüzde 21, Temmuz'da ise yüzde 46 geriledi. Büyükekşi, Irak'taki sıkıntıların geçici, yüzde 46'lık düşüşün de taban olduğu görüşünde. Türkiye İhracatçılar Meclisi'nin beklentisi yıl sonunda Irak'ta 2,5 milyar dolarlık bir düşüş. Bu da ihracatta geçtiğimiz yıla göre yüzde 21'lik azalma demek. Büyükekşi kayıpları nasıl telafi edeceklerini şöyle detaylandırıyor:

"Nasıl ki 2009'da Avrupa pazarındaki krizi Ortadoğu pazarıyla aştıysak, şu anda Ortadoğu'da yaşanan yavaşlamayı da canlanan AB pazarı ve yeni hedef pazarlardaki performansımız ile telafi ederek hedeflerimize emin adımlarla ilerleyeceğiz. Temmuz ayında AB'ye ihracatımız yüzde 11 artarken, Kuzey Amerika'ya yüzde 12 ve Uzakdoğu'ya yüzde 10 ihracat artışı yakaladık. AB geçmişte olduğu gibi bugün de en önemli ihraç pazarımız konumunda."

Irak'a ihracat, IŞİD'ın etkisiyle temmuzda yüzde 46 düştü. Fotoğraf: [AA]

" Suriye'deki artış Irak 'a örnek"

Büyükekşi, en fazla ihracat yapılan 30 ülke arasında en yüksek ihracat artışının Suriye'de gerçekleşmesinin de Irak'a örnek teşkil edebileceği görüşünde:

"Suriye'de de benzer şekilde krizle beraber ilk dönemde ihracatımız ciddi şekilde düştü, ancak doğal olarak gerçekleşen talep ve ihtiyaçları karşılamak üzere ihracatımız tekrar artış trendine girdi. Temmuz ayında, en fazla ihracat yaptığımız 30 ülke arasında en yüksek ihracat artışını yüzde 65 ile Suriye'yle yakaladık. Haziran'daki artış yüzde 85 oldu. Suriye'ye ihracatımızda, özellikle elektrik – elektronik, makine ve aksamları, su ürünleri ve hayvancılık mamulleri, demir ve demir dışı metaller, kimyevi maddeler, hububat, bakliyat, yağlı tohumlar sektörlerinde önemli artışların olduğunu görüyoruz."

"Rusya'ya yaptırımlar Türkiye için şans olabilir"

Büyükekşi, Rusya'ya yönelik yaptırımların Türkiye için bir şansa dönüşebileceğini de düşünüyor:

"Rusya'daki son olaylardan dolayı oradaki yatırımcıların Türkiye kayma ihtimali yüksek, bu da doğru kullanırsak önemli bir avantaj olabilir."

Büyükekşi, bu yıl ihracata dayalı modelle büyümede iyi bir performans yakalanacağını söylüyor, "Bu yılın ilk çeyreğinde Türkiye'nin yakaladığı 4,3'lük büyümesine net ihracatla tam 2,7 puan katkı verdi" diyor.

Üçüncü çeyrekte 114 bin yeni istihdam

İhracatçıların yıl sonu için beklentilerine gelince…

Üç ayda bir yapılan ihracatçı eğilim anketinin ikinci çeyrek sonuçlarına göre,

Yıl sonu USD/ TL kur tahmini 2,13; EURO/ TL kur tahmini 2,86, enflasyon tahmini yüzde 8,51 ve yıl sonu büyüme beklentisi yüzde 4.İhracatçıların yurtiçinde en büyük ilk üç problemi; enerji maliyetleri, dövizdeki hareketlilik ve hammadde fiyatlarındaki yükseklik.Dış pazarlarda karşılaşılan en büyük ilk üç sorun rekabetçi fiyat sunamama, hedef ülkelerdeki siyasi sorunlar ve bürokratik engeller, hedef ülke ekonomik koşulları.İhracatçı firmalar üçüncü çeyrekte beklenen yeni istihdamın ise toplamda 114 bin kişi olacağını öngördü.