Muğla Tarımına Rusya Bombası

Rusya'nın Türk tarım ürünlerine uyguladığı ambargo, başta domates, nar ve narenciye ihracatı yapılan Muğla'nın Fethiye ile Ortaca İlçesi'ni vurdu. Rekoltenin geçen yıla göre düşmesine rağmen pazar sıkıntısı çektiklerini belirten üretici ve satıcılar iç pazara yöneldi. Fethiye halinde krizden önce 1.07-2.10 lira arasında alıcı bulan domatesin fiyatı 50 kuruş ile 1 lira arasında satılmaya başlandı.

Rus savaş uçağının düşürülmesiyle Rusya pazarını kaybeden Muğla'nın Fethiye ile Ortaca İlçesi'ndeki üreticiler umudunu iç piyasa ve Irak'a bağladı. Rusya ile krizden en çok etkilenecek illerin başında Muğla'nın geldiğini söyleyen Muğla Ticaret ve Sanayi Odası (MUTSO) Başkanı Bülent Karakuş, "Yaş sebze-meyve ihracatının büyük kısmını Rusya'ya gerçekleştiriyoruz. Rusya'nın aldığı kararla ürünlerimizin girişine izin verilmiyor. TIR'larımız bekletiliyor. Sorun kısa sürede bitmeyecek gibi görünüyor. Kaybın mutlaka telafi edilmesi gerekiyor" dedi.

REKOLDE DE SATIŞLAR DA DÜŞÜK

Ortaca Ziraat Odası Başkanı Salim Çöllü, geçen yıl da Rusya'da yaşanan devalüasyon nedeniyle sıkıntı çektiklerini hatırlatarak, şöyle konuştu:

"Bu yıl geçen yılki rekoltenin altındayız. Bölgemizde geçen yıl limonda rekolte 40 bin ton. Bu yıl 10 bin ton. Geçen yıl 40 bin ton olan nar, bu yıl 20 bin ton. Domates geçen yıl 60 bin tonken bu yıl 50 bin ton civarında kaldı. Buna rağmen pazarlama sıkıntısı yaşıyoruz. Ürün depolarda bekliyor. İnşallah Rusya ile yaşanan kriz bir an evvel çözülür. İhracat durunca iç piyasa da şişti. Bu iş zincirleme olarak herkesi etkiliyor. Ortaca'dan geçen yıl toplam 57 bin ton tarım ürünü ihraç edilirken, bu yıl 11 ayda 36 bin tona ulaşabildik."

GÜNLÜK ZARAR 1 MİLYON LİRA

Fethiye Yaş Sebze ve Meyve Komisyoncuları Derneği Başkanı Atabey Akgün, Fethiye'den kriz öncesi Rusya'ya her gün 30 TIR yaş sebze meyve gönderdiklerini söyledi. Karaali firmasının yetkilisi Ahmet Yıldırım da, "Rusya kapıları kapattı ve ihracat bitti. İhracatçıların hepsi kapalı. Hal bitmiş durumda. Rusya'ya günlük 30 TIR mal gönderiyorduk. Günlük zararımız 1 milyon lira" dedi.

FİYATLAR DÜŞTÜ

Muğla Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hali'nde iç ve dış piyasaya komisyonculuk yapan Habil Doğan, Rusya'ya gönderilen ürünlerin gümrükte bekletildiğini anlatırken şöyle devam etti:

"Ürünleri iç piyasa ve Irak pazarına yönlendirdik. Sıkıntının giderilmesi için yetkililerin çözüm bulmasını istiyoruz. Bölgemizde üretilen domates, narenciye, sebze ve meyve ürünlerinin büyük bir bölümü Rusya pazarına gidiyor. Özellikle Fethiye bölgesinde yetiştirilen ve ihraç edilen domatesin yüzde 90'ı Rusya'ya gidiyor. Rusya bizim için önemli bir pazar. Gerginlikten önce ihraç ettiğimiz domatesin kilogramı 1.07-2.10 lira arasındaydı. Şu anda 50 kuruş ile 1 TL arasında değer buluyor. Rusya ile Türkiye arasındaki sıkıntılar giderildiği zaman fiyatların aynı olacağı kanaatindeyiz."

MALİYETİ KARŞILAMIYOR

Üretici Bayram Çatar, son dönemlerde yaşanan gerginlik nedeniyle Rusya'ya gitmesi gereken birinci kalite domateslerin Irak veya iç piyasaya gitmesinin ürünün maliyetini bile karşılamadığını söyledi. Çatar, "Siyasetçilerin bu duruma bir an önce çözüm bulmaları gerekiyor. Rusya ile sorun çözülmeli. Çözülemezse yeni bir pazar oluşturulmalı" dedi. - Muğla