Özbekistan, 2018'de Bölgesinin İstikrarına Odaklandı

TAŞKENT (AA) – Bahtiyar Abdukerimov - Son dönemde dünyaya açılma politikası izleyen Özbekistan, sürdürdüğü ekonomik reformlar, serbest bölge atağı ve turizm alanındaki atılımlarının yanı sıra Afganistan'da barışın sağlanması, Orta Asya'da işbirliği ve iyi komşuluk ilişkilerinin gelişmesine yönelik girişimleriyle uluslararası alanda dikkat çekti.

Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev'in imzaladığı kararnameyle, ekonomik kalkınma amacıyla, işletmelere uygulanan vergi oranları önemli ölçüde düşürülürken, çeşitli vilayetlerde 10'a yakın serbest ekonomik bölge oluşturuldu. Bu bölgelerde kurulacak işletmeler yatırım miktarına göre 10 yıla kadar tüm vergi ve gümrük ödemelerinden muaf edildi.

Hükümetin turizmin geliştirilmesine yönelik aldığı 30'a yakın yasa ve kararların ardından yılın 11 ayında ülkeye gelen turist sayısı bir önceki döneme göre iki kat artarak 4,9 milyona ulaştı. Bu yıl aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 9 ülkeye vizesiz, 12 ülkeye de sadeleştirilmiş vize uygulaması başlatan Özbekistan, ayrıca güvenlik gibi farklı nedenlerden dolayı daha önce kapalı olan mekanları turistlerin ziyaretine açtı.

İyi komşuluk ilişkileri

Mirziyoyev'in izlediği açıklık ve iyi komşuluk siyaseti sayesinde kısa zamanda Orta Asya'da karşılıklı saygı ve güvene dayalı ortam oluştu. Özbekistan'ın iyi komşuluk ilişkilerini geliştirmesiyle Orta Asya ülkeleriyle dış ticaret hacmi bu yıl yüzde 50 arttı.

Orta Asya'daki sorunların eşitlik, karşılıklı menfaatlere saygı, akılcı ve uzlaşmacı yollarla, çözümüne yönelik politikalar, bölgenin su kaynaklarının ortak kullanımı, sınırların belirlenmesi, sınır kapıları ve sınır ticareti gibi kangren olmuş konuları çözüme kavuştu.

Özbekistan ile Tacikistan arasında 20 yıldır süren soğuk dönem, Mirziyoyev'in başlattığı iyi komşuluk politikasının ardından sona erdi. İki ülke liderleri uzun yıllar sonra karşılıklı ziyaretlerde bulunarak, iş birliğinin geliştirilmesine yönelik çok sayıda anlaşmayı imzaladı. İki ülke arasında 2001'de başlayan vize uygulaması iptal edilirken, bazı sınır kapıları 9 yıl sonra yeniden açıldı, uçak, tren ve otobüs seferleri de 25 yıl sonra yeniden başladı.

-Afganistan sorunu

Son dönemde Afganistan'daki barış sürecinde aktif rol almaya başlayan Özbekistan, Orta Asya'daki güvenlik ve istikrarı doğrudan etkileyen bu sorunun çözümü için Taşkent'te 70 ülke üst düzey yetkililerinin katıldığı Uluslararası Afganistan konferansı düzenledi.

Mirziyoyev ve Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani'nin ev sahipliğinde düzenlenen konferansın ardından Afganistan hükümeti ve Taliban arasında herhangi bir ön koşul olmaksızın doğrudan müzakerelerin başlatılması, ülkedeki siyasi sürece Taliban'ın dahil edilmesi ve sağlanacak siyasi uzlaşma ile ülkede çatışmalara son verilmesini hedefleyen Taşkent Deklarasyonu imzalandı.

Taşkent'te ayrıca Orta Asya ülkeleri ile Afganistan arasındaki iş birliğinin yeni formatı olan "Orta Asya+Afganistan" (C5+1) dışişleri bakanlarının ilk toplantısı gerçekleştirildi.

Afganistan hükümetiyle doğrudan müzakerelere katılımını organize etmek için Taliban'ın Siyasi Bürosu'ndan Şer Muhammad Abbas Stanikzay'ın başkanlığında bir heyetle Taşkent'te müzakere yapan Özbekistan, Afgan meselesinde önemli aktör olduğunu bir kez daha ortaya koydu.