Soma'da Kurulması Planlanan Termik Santral

Soma'da termik santral planları kapsamında yıkılan zeytin ağaçlarıyla gündeme gelen Yırca Mahallesi muhtarı Mustafa Akın, şirket yetkilileriyle protokol imzaladığı yönündeki iddiaların doğru olmadığını, şirketin "verdikleri mücadeleyi baltalamak için oyunlara başvurduğunu" ileri sürdü.

Yeni termik santralle ilgili redevans ihalesini alan Kolin Şirketler Grubu'nun Yırca Mahallesi'nde zeytin ağaçlarının yoğunlaştığı bir arazide kurmak istediği santrale bazı arazi sahipleri ve köy sakinlerinin karşı çıkmasıyla başlayan tartışmalar, ülkenin en önemli çevresel gündem maddesi haline geldi.

Bakanlar Kurulu'nun aldığı acele kamulaştırma kararı sonrası 6 Kasım'da 6 bine yakın zeytin ağacının iş makineleriyle yıkılması nedeniyle şok yaşayan köy sakinleri, Danıştay 6. Dairesi'nin acele kamulaştırmanın yürütmesinin durdurulması kararını vermesiyle yeniden umutlandı.

Süreçle ilgili Kolin şirketi üst düzey yetkililerin yaptığı açıklamaları AA muhabirine değerlendiren mahalle statüsünü alan köyün muhtarı Mustafa Akın, şirketin konuyu arazi pazarlığı olarak gördüğünü, santralin çevre ve insan sağlığına etkileri konusunu kapatmaya çalıştığını savundu.

Açıklamalarda kendisinin şirketle protokol yaptığı, termik santral kurulması için atılacak adımları bildiği yönünde iddialarda bulunulduğunu anlatan Akın, bunların tümünün asılsız olduğunu ifade etti.

Akın, şöyle konuştu:

"Ben şirketle hiçbir protokol imzalamadım. Öyle bir yetkim zaten yok. Şirket yetkilileri, buradaki haklı mücadeleyi baltalamak ve haksız çıkarmak için çeşitli oyunlara başvuruyor. Belki bazı köylülerle protokol imzalamışlardır. Baskıyla, zulümle, güç gösterileriyle, arazi bedelinin yüzde 60 fazlasını verme, çocuklarını işe alma teklifleriyle bazı insanlara kağıt imzalatmış olabilirler.

Bazı arazilerin tapularını şirket kendi üzerine almak istiyordu. Ama kimse arazini devretmedi. Bahsettikleri şey odur herhalde. Şirketin köylülerle görüşmesi olabilir. Köylüler hukuken haklarının ne olduğunu bilmiyorlardı, onlara yol gösteren yoktu. Bu tesisi devletin yapacağını sanıyorlardı, santralin de farklı bir köyde yapılacağını sanıyorlardı. Aldatma, hile ve hurdayla insanları kandırmış olabilirler. Köylüler protokol imzalamış olsa bile insan kararından vazgeçemez mi ? Hata yaptığını düşünür ve doğru yola döner, doğru mücadeleyi yapar. Bunda yadırganacak bir taraf yok. Bunu niye savunuyorlar anlamıyorum."

-Vicdani rahatsızlık

Şirket yetkililerin ağaçların kesilmesinden dolayı vicdanen rahatsız olduklarını açıklamalarını samimi bulmadıklarını, 24 Ekim'de kesilen ağaçlarla ilgili şirkete ceza kesilmesine rağmen 6 bin ağacın daha kesilmesi kararını veren bir insanın vicdanen rahatsız olduğunu söylemesinin mantıksız olduğunu savunan Akın, termik santralin köylerinde kurulmaması için ellerinden gelen mücadeleyi vereceklerini anlattı.

Şirketin kestikleri ağacın on katı kadar ağaç dikeceklerini söylemesini gayri ciddi bulduklarını, köyde bu kadar arazi olmadığını ifade eden Akın, "Bu zamana kadar akılları neredeydi ?" dedi.

Ağaçların iş makineleriyle yıkılması sırasında köylülerin dövülmesi ve kelepçelenmesi olayıyla ilgili şirket yetkililerinin nefsi müdafaa açıklaması yaptığını da ifade eden Akın, "Nefsi müdafaa diyorlar ama cop, kelepçe, biber gazı onlarda... Köylü onlara saldırmak için girmiyor ki zeytinin kesilmesini engellemek için giriyor, bu nasıl nefsi müdafaa anlamadık. 'Bu emri biz vermedik ?' diyorlar. Kim verdi ? Güvenlikçi çocuklar ekmek paralarının derdinde, mutlaka birileri emir verdi, onlar yaptı. 'Ne olursa olsun buradaki ağaları katledin' diye biri emir verdi" diye konuştu.

Köy Muhtarı Akın, şirket yetkililerinin açıklamalarında ÇED sürecinde halkı bilgilendirdikleri, o toplantıda kimsenin ağaç eleştirisi yapmadığını açıkladığına da dikkati çekerek, "Bir ÇED toplantısı yapılmış ama köyde değil Soma'da yapılmış. Köyün eski muhtarı dışında kimse de katılmamış. Zaten ÇED raporuyla ilgili de hukuksuzluk var. Bunları da mahkeme sürecine taşıyoruz" dedi.

Köylünün bundan sonraki dönemde Danıştay'ın vereceği nihai kararı bekleyeceğini belirten Akın, diğer yandan da Zeytincilik Yasası'nın değiştirilmesi konusunda bazı çalışmalar olduğunu söyleyerek, "Bu yasa bizim tek dayanak noktamız. Bu yasalaşırsa yapacak bir şeyimiz kalmaz" dedi.

Şirket yetkililerinin açıklamalarında Türkiye'de yeni termik santraller kurulmasını engellemeye çalışan bazı kesimler bulunduğu ve bunların Yırcalılar'ı dolduruşa getirdiği ve kullandığını iddia ettiğini de hatırlatan Akın, uluslararası çevre örgütü Greenpeace'in sürecin başından bu yana yanlarında olduğunu söyledi. Köylünün başından beri santrale karşı olduğunu ancak bunu devletin yaptığını sanarak karşı gelmemek için sesini çıkarmadığını ifade eden Akın, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Danıştay'da dava açan köylülerin hakkını Greenpeace'in gönüllü avukatları koruyor. Bizi başkaları savunmadı, bir tek onlar geldiler. Onlar için ne düşündükleri benim için hiç önemli değil. İstedikleri şeyi düşünebilirler. Greenpeace'in dünyada yaptıklarını biz biliyoruz. Onlar doğa ve çevre için mücadele veriyorlar. Burada amaçlarımız çakışmıştır, birlikte mücadele yapılmıştır.

Onlar gelmeden önce köylüler ne yapacağını bilemez durumdaydı. İnsanlar bilinçsizdi. Üzerilerinde baskı vardı, 'devletle başedemezsiniz' deniyordu. Greenpeace bize buranın devletle alakası olmadığını, termik santralin neden burada yapılamayacağını gösterdi" dedi.

ÇED raporu da mahkemelik

Greenpaece Avukatı Deniz Bayram ise Danıştay'ın verdiği yürütmeyi durdurma kararında kendilerini haklı gördüğünü belirterek, "Hukuki süreç devam ediyor. Oy birliğiyle alınan ve tüm hukuki düzenlemelere yer verilen gerekçeli karar nedeniyle iptal kararının da aynı minvalde olacağını tahmin ediyoruz" dedi.

Projenin ÇED sürecini de mahkemeye taşıyacaklarını ifade eden Manisa İdare Mahkemesi'ne raporla ilgili suç duyurusunda bulunduklarını ifade etti.

Köylülerin verdiği mücadelenin arazi değil sağlık ve yaşam mücadelesi olduğuna dikkati çeken Bayram, şirket yetkililerinin yanlış bilgiler ve yönlendirmelerle olayı saptırmaya çalıştığını iddia etti. - Manisa