TBMM Başkanı Çiçek, 1 Yılı Değerlendirdi

TBMM Başkanı Cemil Çiçek, tutuklu milletvekillerine ilişkin değerlendirmesinde, 3. Yargı Paketi'ne işaret ederek, "Yargı makamları istiyorsa tutuklu milletvekilleri bakımından da adli kontrol gibi, gerçekten çağdaş bir tedbiri uygulamaya koyabilecektir. Ümit ederim yargı, yasamanın verdiği bu mesajı iyi anlamıştır" dedi.

24. Dönem 1. ve 2. Yasama Yılı faaliyetleri hakkında TBMM'de basın toplantısı düzenleyen Çiçek, gazetecilerin sorularını da yanıtladı.

Cemil Çiçek, tutuklu milletvekillerinin durumuna ilişkin soru üzerine, 8 milletvekilinin tutuklama tarihleri ile yargılamaları yapılan mahkemelerin farklı olduğunu belirtti. Söz konusu milletvekillerinin 4 ayrı mahkemede yargılandığını kaydeden Çiçek, ayrıca milletvekilleri ile bazı davalar bitmek üzere iken bazılarının henüz yeni başladığını ifade etti.

Tutuklu milletvekilleriyle ilgili konunun daha Parlamento oluşmadan, seçim sürecinde ortaya çıktığını hatırlatan Çiçek, seçim sürecinden sonra bunun siyasi bir sorun olarak karşılarına geldiğini söyledi.

Çiçek, şöyle devam etti:

"Konunun iki yönü var. Biri yargıda olan kısmıdır. İyi işleyen bir demokraside, hukuk sisteminde, yargıya intikal eden konunun, yargı tarafından çözülmesi esastır. Görülmekte olan dava ile ilgili yasamanın neler yapabileceği bellidir. Temennimiz, yargının bu sorunu çözmesi ve sonlandırmasıdır. Maalesef bu mümkün olmadı. Yargının çözemediği sorun, siyasi bir kriz olarak bizim karşımıza çıktı.

Bu sorunun çözümü bakımından, Meclis Başkanı olarak Anayasa ve İçtüzük bana fazla yetki vermemiş olmasına rağmen, Meclis Başkanı sıfatının verdiği imkanı ile ciddi çaba içinde oldum.

Ama ben prensip itibariyle bu işleri biraz kapalı devre götürmeye çalışan insanım. Özelikle tutukluluk söz konusu olunca. Cezaevi psikolojisini, onların yakınlarının, eşlerinin psikolojisini biliriz. Yerli yersiz o insanlara umut vermek, eziyet ifade eder."

Bu konuda verilen demeçleri eleştiren Cemil Çiçek, bunların sorunun çözümüne bir katkı sunmadığını, sonuç alınamayacak bir konuyu, demeçlerle siyasi söylem haline getirmenin sorunun çözümünü zorlaştırdığını kaydetti.

-"Yargıçlar yasaların ruhunu iyi anlamalı"-

Tutuklu milletvekillerinin durumuna ilişkin çabalarını aktaran Çiçek, şunları söyledi:

"Bir çok teşebbüste bulundum. 3. Yargı Paketi ile ilgili olarak 'acaba bu konuda, burada bir imkan söz konusu olabilir mi-' diye gerekli çabayı gösterdim. Sorun iki şekilde çözülecek. ya yargı çözecek ya da yargının uyguladığı kuralı değişeceksiniz. Yargı nasıl çözecek- Davayı biran ön önce sonlandırmak suretiyle. Ama bu davalar uzun sürdü. Karmaşık, çok sanıklı dosyalar. Bu davalar sonlanamadı. Birleştirilerek de pehlivan tefrikasına dönüştürüldü. Tahliye ederek sonuçlandırabilirdi. Çünkü CMK'nın 100. ve onu takip eden maddelerinde, tutukluluğun hangi hallerde gerçekleşeceği burada var. Tahliye edilerek çözülebilirdi ama burada da zorluk, bir mahkeme tahliye eder diğeri devamını ister. Dört ayrı mahkeme. Mahkeme ne karar vererek davayı sonuçlandırdı ne de tahliye suretiyle bu sorunu çözebildi.

Geriye kural koymak, değiştirmek kalıyor. Bu konuda çaba oldu ama bu kuraları koyma noktasında Meclis çoğunluğu açısından olumlu sonuç ortaya çıkmadı. Son teşebbüste de sadece 8 milletvekiline yönelik olarak bir kural koymak yerine, genel uygulamalar içinde soruna çözüm aramak tercih edildi."

-"Tutuklama mahkumiyete dönüşmemeli"-

3. Yargı Paketi'nin bir kaç konuda önemli olduğunu dile getiren Çiçek, şunları ifade etti:

"Dün akşam itibariyle cezaevlerinde 126 bin 386 tutuklu hükümlü var. 92 bin 151 hükümlü ve 34 bin 235 tutuklu. Demek ki tutuklu sayısı üçte bire düşmüş. Eskiden fazlaydı. Tutuklu sayısında, hükümlüye nazaran ciddi azalma var. Bu sevindirici. Hükümlü niye fazla- İnfaz sistemi değişti. Eskiden 5 gün ceza alan 2 gün yatıyordu. Şimdi infaz, suçlarda üçte ikiye çıkmıştır. Tutuklu kişilerin arasında 8 milletvekili de var.

Tutuklama bir tedbirdir. Tedbir mahkumiyete dönüşmemeli. Yargıçlarımızın da yargı makamlarımızın da çıkardığımız yasaların ruhunu iyi anlamaları, iyi kavramaları gerekiyor.

Tutuklu milletvekilleri de dahil özel yetkili mahkemeler olarak bilinen mahkemelerin uygulamalarından bir rahatsızlık olmuş. Meclis de bu rahatsızlığı, bünyesinde değişiklik yaparak bunu ortaya koydu. Demek ki Meclis'in mesajı, uygulamalarda dikkatli davranılmasıdır. Tartışmaların önemli kısmı, soruşturmanın yapılışı ve tutuklamalarla ilgilidir. Meclis yeni irade ortaya koymuş ve yargı makamlarının her şüphede tutuklama kararı vermek yerine elini genişletmiştir.

Böylece bugün, 34 bin 235 tutuklu hakkında istiyorsa yargı makamları her dosya, her sanık, her tutuklu için ayrı bir değerlendirme konusu yapabilecektir. Tutuklu milletvekilleri bakımından da adli kontrol gibi, gerçekten çağdaş bir tedbiri uygulamaya koyabilecektir. Ümit ederim yargı, yasamanın verdiği bu mesajı iyi anlamıştır."

-"Ümit ederim kısa sürede çözülsün"-

Yargının gelişigüzel tartışılmasının, yargıya güveni azaltacağını vurgulayan Çiçek, "Uygulamalara dikkat edilmeli. Türkiye çağdaş bir devlet. Biz ne kadar hassasiyet gösteriyorsak, yargı da işlemlerine dikkat etmeli. Günümüz dünyasında Ankara'nın bir ilçesinde verilen karar, 2 saat sonra Brüksel'de yankı buluyor. Türkiye'nin itibarı için önemli. Kimse de artık, 'Ben yaptım, tutuklarım' gibi bir yola tevessül etmemeli. Yargının, yasama organı olarak koyduğumuz kuralın, değişiklin mesajını, felsefesini iyi anlaması gerekiyor. Ümit ederim ki bu sıkıntı kısa sürede çözülsün" diye konuştu.

Cemil Çiçek, muhalefet milletvekillerinin, tutuklu milletvekillerini ziyaret etmemesi yönündeki eleştirilerine ilişkin soruya da "Eleştiriyi getirenlerin kendileri de ziyaret etmiyor. Herkes kendi milletvekilini ziyaret ediyor" dedi.

Bir gazetecinin, 3. Yargı Paketi'nin yürürlüğe girdiğini anımsatarak, Van Bağımsız Milletvekili Kemal Aktaş'ın durumuyla ilgili sorusu üzerine Çiçek, Aktaş ile ilgili fezlekeyi yargıya geri göndereceklerini bildirdi.

(Sürecek)

Muhabir: Kubilay Çelik - Alp Özden

Yayıncı: Kudret Topçu - TBMM