"Televizyonda Program Tercihlerimiz İzlediklerimizi, İzlediklerimiz Bizi Belirliyor"

MUHARREM AKSAKALLI - Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Başkanı Davut Dursun, " Türkiye'de Çocukların Medya Kullanma Alışkanlıkları Araştırması"nda kendisini en çok şaşırtan noktanın televizyon izlemenin geri plana düşmesi olduğunu bildirdi.

Dursun, AA muhabirine yaptığı açıklamada, RTÜK tarafından, Çocuk ve Medya Hareketi kapsamında gerçekleştirilen "Türkiye'de Çocukların Medya Kullanma Alışkanlıkları Araştırması"nda farklı sonuçlara ulaşıldığını belirtti.

Araştırmada, tercihlerin değişiyor olmasının öneminin bir kez daha görüldüğünü anlatan Dursun, televizyon izlemenin 4. sıraya kadar düşmesinin dikkati çekici olduğunu ifade etti.

-"Neyi izliyorsak oyuz"

Televizyonun ikinci sırada olmasını beklediğini anlatan Dursun, şunları kaydetti:

"Televizyon izlemenin, cep telefonu ve internetin gerisine düşmesi şaşırtıcı. Televizyonun daha aşağıya düşmesi ilginç ama onu da ben şöyle izah ediyorum. Çocuk, tablet ekranından veya bilgisayar ekranından da televizyon izliyor. Yani televizyon izlemek için de çocuklar artık illa televizyon monitörünü kullanmıyor, tablet kullanıyor. Aynı zamanda tablette televizyon da izleyebiliyor. Bu ayrıntıya sanıyorum dikkat etmek gerekiyor. Tercihlerimiz neticede bizim izlediklerimizi belirliyor o bakımdan tercihler konusunda biraz daha rafine ve daha da tartışıyor olmak da önemli. Şunun unutulmaması önemli; tercihlerimiz izlediklerimizi, izlediklerimiz de bizi belirliyor, yani deyim yerindeyse neyi izliyorsak oyuz. Sürekli yerli film, dizi izliyorsak, çizgi film izliyorsak, yarışma izliyorsak biz biraz daha onunla tanımlanabilir hale geliyoruz. O nedenle özellikle çocukların program tercihleri konusunda hassasiyetle durmak gerekiyor."

-"Televizyonun yerini cep telefonu aldı"

RTÜK Başkanı Dursun, zaman içerisinde çocukların medya kullanma alışkanlıklarında, tercihlerinde, belirgin değişikliklerin görüldüğünü belirterek, 2007 yılında yaptıkları bir araştırmada çocukların tercihlerinde televizyonun ilk sırada yer aldığını hatırlattı.

Bugün medya araçlarına bakıldığında ise televizyonun üçüncü ve dördüncü sıraya kadar gerilediğini ifade eden Dursun, televizyonun yerini cep telefonunun aldığını, arkasından tablet/ bilgisayar ve internetin geldiğini, radyonun ise sonlarda olduğunu kaydetti.

Dursun, yaşanan değişimde gelişen teknolojinin de etkili olduğuna vurgu yaparak, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Zaman içerisinde tercihler değişiyor derken bunu kastediyoruz. Bizim araştırmada ortaya çıkan durumda, cep telefonuna çocuk günde 2 saatten fazla zaman ayırıyor. Ama cep telefonunu sadece konuşmak için kullanılmıyor. Konuşmanın yanı sıra internete bağlanmak veya sosyal medya ortamlarına erişmek, mesaj atmak, müzik dinlemek, ödev veya bir takım dosyaları indirmek için hatta televizyon seyretmek için bile cep telefonu ve tablet kullanıyor. Bütün bunlara bağımsız olarak ayrı ayrı ayrılan zamanları topladığınız zaman neredeyse günde 8 saatin üzerinde bir büyüklük ortaya çıkıyor. Tabii ki iletişim araçları eşzamanlı olarak kullanılabiliyor ama her birinin ayrı ayrı kullanıldığı varsayıldığında çocukların verdikleri cevaplara göre, her bir iletişim aracına ayrılan süreyi tek tek topladığınızda ortaya 8 saattin de üzerinde muazzam bir büyüklük çıkıyor."

Çocukların iletişim araçlarına ayırdıkları vakit içerisinde ne yaptıklarının da önemine dikkati çeken Dursun, ailelerin özellikle bir taraftan vakti kontrol ederken diğer taraftan da o vakit içerisinde "cep telefonunda, tablette, televizyonda ne yapıyor" sorusunu sorup, ona göre hareket etmeleri gerektiğini kaydetti.

-Televizyon izleme oranları

Davut Dursun, 5-6  yıl önce Türkiye'de çocuk kanallarının sayısının daha az olduğunu ifade ederek, şu anda çocukların televizyon izlemede tercih ettikleri kanalların ağırlığını da çocuk kanallarının oluşturduğunu söyledi.

İngiltere, ABD gibi ülkelerde de çocukların, çocuk kanallarını izleme payının yüksek olduğunu dile getiren Dursun, şöyle devam etti:

"Ama çocukların diğer kanalları da izlediklerini biliyoruz. Çocuklar diğer kanalları izlemede de yerli kanalları kullanıyor. Araştırmada, 'çocuklara en çok ne izlersiniz' diye sorulduğunda birinci tercihte çizgi filmler, ikinci tercihte yarışmalar, üçüncü tercih olarak da yerli diziler karşımıza çıkmıştı. Bu şu demektir; ya çocuklar bağımsız olarak yerli dizi izliyor veya büyükler izlerken çocuklar da büyüklerle birlikte yerli dizi izliyor. Bunun da dikkate alınması gerekiyor tabii ki."

-1. Türkiye Çocuk ve Medya Kongresi

Dursun, 14-15 Kasım'da İstanbul'da gerçekleştirilen "1. Türkiye Çocuk ve Medya Kongresi"ne de değinerek, genel itibarıyla renkli, hareketli ve dinamik bir ortamda geçen kongreye hem yetişkin hem çocuk delegelerin katılım oranının yüksek olmasının kendilerini sevindirdiğini söyledi.

Uluslararası olması dolayısıyla konferansın ayrı bir öneminin olduğunu anlatan Dursun, "Kongreyi düzenleyen kurumlara bakıldığında ise farklı bir yelpaze söz konusu. RTÜK, Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü ile Çocuk Vakfı olmak üzere sadece 3 kurumdan da ibaret değil, Milli Eğitim Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı gibi bakanlıklar da kongreye destek veriyorlardı" diye konuştu.

Dursun, aslında her ne kadar yapılan kongrenin öznesi çocuklar ise de kongre boyunca esas itibarıyla ebeveynlerin dikkatinin çekilmeye çalışıldığını sözlerine ekledi. - İstanbul