Türkiye'de yaşlı nüfusun durumu: Yalnızlık ve hastalık artıyor

Türkiye'deki 8 milyon 722 bin yaşlıdan 1 milyon 669 bin 270'i evde yalnız yaşıyor. Yalnız yaşayan yaşlıların yüzde 74,4'ünü kadınlar oluşturuyor. Diğer yandan, Türkiye'de yaşlı olmak neredeyse hastalıkla eş anlam taşıyor. 65 yaş üstü yaşlıların yüzde 78,7'sinin kronik hastalığı bulunuyor ve bu nedenle engelli raporu alanların oranı yüzde 77,6. Yaşlıların yüzde 10,4'ü de kirada oturuyor.

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve TÜİK'in iş birliğiyle gerçekleştirilen 2023-Türkiye Yaşlı Profili Araştırması, ülkede yaşlı sayısının arttığını ortaya koyarken, yalnız yaşayan ve hasta yaşlı sayısının yüksekliği de dikkati çekiyor.

Araştırma 50 yaş üstünde en az bir kişi  bulunan 22 bin 640 hanede yürütüldü, 29 bin 785 kişi ile ilgili bilgi derlendi. Demografik bilgilerin yanı sıra çalışma hayatı, sosyal yaşam, ekonomik durum, sağlık ve diğer bazı konularda da veriler elde edildi.

YAŞLI BULUNAN HANE SAYISI 6,5 MİLYON

Araştırmaya göre, Türkiye'de 65 yaş üzerindeki nüfus son 5 yılda yüzde 21,4 artarak 2023'te  8 milyon 722 bin 806'e yükseldi. Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki payı yüzde 8,8'den yüzde 10,2'ye çıktı. Yaşlı nüfusun yüzde 44,5'ini erkekler, yüzde 55,5'ini ise kadınlar oluşturdu. Yaşlı nüfusun 2030'da yüzde 12,9, 2040'ta yüzde 16,3 ve 2060'ta yüzde 22,6 olacağı öngörülüyor.

Türkiye, yaşlı nüfus oranı bakımından 184 ülke arasında 67'nci sırada bulunuyor. En yüksek yaşlı nüfusuna sahip ülkeler ise sırasıyla Japonya (yüzde 30,1), İtalya (yüzde 24,5) ve Finlandiya (yüzde 23,6).

YAŞLILARIN YÜZDE 20'Sİ EVDE TEK BAŞINA

Türkiye'deki 26 milyondan fazla hanenin 6 milyon 458 bin 465'inde en az bir yaşlı bulunuyor. Bu, her 4 haneden birinde en az bir yaşlının yaşadığını gösteriyor.

Türkiye'de 1 milyon 669 bin 270 yaşlı tek başına yaşıyor. Yalnız yaşayan 65 yaş üstündekilerin toplam yaşlı nüfusu içindeki oranı yüzde 20,4. Yalnız yaşayan yaşlı nüfusun yüzde 74,4'ünü kadınların oluşturması dikkati çekiyor.

EVDE KAYINVALİDELERİN ORANI KAYINPEDERDEN YÜKSEK

Araştırmada, eşiyle yaşayan yaşlıların oranı 35,8 olarak belirlenirken, oğlu/gelini, kızı/damadı ve torunlarıyla yaşayanların oranı yüzde 17, eşi ve çocuklarıyla yaşayanların oranı ise yüzde 13,1 oldu.

Oğlu/gelini, kızı/damadı ve torunlarıyla yaşayan erkeklerin yüzdesi 6,2 çıkarken, bu oran kadınlarda yüzde 25,7'ye yükseldi.

Yalnız yaşayan yaşlıların yüzde 86,6'sı evde yalnızken kendini güvende hissettiğini belirtti. Evde yalnızken kendini güvende hisseden erkeklerin oranı yüzde yüzde 91,3, kadınların oranı yüzde 82,9 oldu. Evde yalnızken kendini güvende hisseden 65 yaş üstü kadınların oranı Batı Marmara Bölgesi'nde yüzde 92,5 iken, bu oran Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki illerdeki kadınlarda yüzde 69,2'ye düştü.

EVDE BAKIM DESTEĞİNE İHTİYAÇ DUYANLAR

Evde bakım desteğine ihtiyacı olan 65 yaş üstü kişilerin oranı yüzde 16,4 olarak belirlendi. Bu oran, 65-74 yaş grubunda yüzde 10,5, 75 yaş üstünde yüzde 26,9. Evde bakım desteğine ihtiyaç duyan 65 ve daha yukarı yaştaki erkeklerin oranı yüzde 12,3 iken kadınlarda bu oran yüzde 19,6.

KRONİK VE YAŞLILIĞA BAĞLI RAHATSIZLIKLARI BULUNANLAR

Veriler, hipertansiyon, diyabet, kalp hastalığı, kanser, böbrek yetmezliği, inme-felç, hepatit, astım gibi kronik (süreğen) hastalığı olan 65 yaş üstündekilerin oranının yüzde 78,7 olduğunu ortaya koydu. Kronik hastalığı olanların yüzde 32,3'ü hastalıklarının günlük faaliyetlerini ciddi ölçüde kısıtladığını belirtti.

Görme ile ilgili çok zorlandığını veya hiç göremediği ifade eden yaşlıların oranı yüzde 10,1 oldu. Duymada zorluk çekenlerin oranı yüzde 10,6, konuşmada zorluk çekenlerin oranı yüzde 2,2  olarak saptandı.

Yürüme, merdiven çıkma veya inmede zorluk çekenlerin oranı yüzde 27,1, bir şeyler taşırken veya tutmada zorluk çekenlerin oranı yüzde 29,7 oldu.

ENGELLİ RAPORU ALANLARIN ÇOĞUNLUĞU KRONİK HASTA

Engelli sağlık kurulu raporu olan 50 yaş üstündekilerin oranı yüzde 7,6, 65 yaş üstündekilerin oranı yüzde 8,7 olarak tespit edildi.

65 yaş üstündekilerin yüzde 77,6'sının kronik hastalık nedeniyle engelli sağlık kurulu raporu aldığı saptandı.

YAŞLILARIN YÜZDE 10'U KİRACI

En az bir kişinin 65 ve daha yukarı yaşta olduğu hanelerin yüzde 81,8'inin ev sahibi olduğu, yüzde 10,4'ünün ise kirada oturduğu belirlendi. Ev sahibi olanların oranının en fazla olduğu bölge yüzde 91,2 ile Ortadoğu Anadolu Bölgesi, en az olduğu il ise yüzde 74,1 ile İstanbul.

YÜZDE 10'U SİGARA İÇİYOR

65 yaş üstündekilerin yüzde 11,3'ü her gün tütüm mamulü kullanıyor. Bu oran erkeklerde yüzde 20, kadınlarda yüzde 4,3 saptandı. Daha önce tütün mamulü kullanıp bırakmış olanların oranı yüzde 21 çıktı.

YAŞLILARIN YARISINDAN FAZLASI HİÇBİR FİZİKSEL AKTİVİTE YAPMIYOR

Yaşlıların yarısından fazlası hiçbir fiziksel aktivite veya spor yapmıyor. Egzersiz veya spor yapamayan 65 ve daha yukarı yaştaki kişilerin oranı yüzde 51,4, erkeklerin oranı yüzde 43,3, kadınların oranı yüzde 57,8 düzeyinde çıktı.

Fiziksel aktivitesi olmayanların yüzde 66,2'si sağlık sorunlarını sebep gösterdi.

Düzenli olarak fiziksel aktivite, egzersiz veya spor yapan 65 yaş üstündekilerin oranı yüzde 18,3 oldu.