Uluslararası Kamu Denetçiliği Sempozyumu

Avrupa Parlamentosu Türkiye Raportörü Ria Oomen-Ruijten, gösteri yapmanın önemli bir hak olduğunu ve orantısız güç kullanımıyla ilgili adımlar atılmasını beklediklerini belirterek, "Polis ve güvenlik görevlileri yasadışına çıkarsa sonuçlarına katlanacaklarını bilmeli. Kamu Denetçiliği müessesesi, insan haklarına dayalı olarak, polis tarafından kullanılan gücün, biber gazı gibi uygulamaların yasalara uygunluğunu denetlemeli" dedi.

Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK) tarafından Ankara'da düzenlenen Uluslararası Kamu Denetçiliği Sempozyumu'na TBMM Başkanı Cemil Çiçek, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, AB Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Şahin, Türkiye Kamu Başdenetçisi Nihat Ömeroğlu, Avrupa Kamu Başdenetçisi Nikiforos Diamandouros ve Avrupa Parlamentosu üyesi ve Türkiye Raportörü Ria Oomen-Ruijten katıldı.

Sempozyumun açılışında konuşan Ria Oomen-Ruijten, Avrupa Kamu Başdenetçiliği için aday olduğunu ancak Avrupa Parlamentosu'nda yapılan oylamada kazananın İrlanda Kamu Başdenetçisi Emily O'Reilly olduğunu hatırlattı. Ekimde göreve başlayacak O'Reilly'ye başarılar dileyen ve "(Ünlü Hollandalı futbolcu) Johann Cruyff'un dediği gibi her dezavantajdan bir avantaj çıkar" diyen Oomen-Ruijten, "Kamu Başdenetçiliği oylamasında ikinci olmamın verdiği avantaj Türkiye raportörü olarak devam edecek olmam" ifadesini kullandı.

Oomen-Ruijten, 6 yıldır raportör olarak Türkiye hakkında inceleme yaptığını belirterek, Türkiye'de son yıllarda önemli reformlar yapıldığını, bunlar içinde Kamu Başdenetçiliği Kurumunun kurulması bulunduğuna işaret etti. Türkiye'deki kamu başdeneteçliği ile Avrupa'daki arasında önemli bir işbirliği bulunması gerektiğinin altını çizen Oomen-Ruijten, Avrupa'daki kamu başdenetçiliği kurumunun geçen 20 yıl içinde tesis edildiğini ve çeşitli sıkıntılar atlattığını, Türkiye'nin de bu tür sıkıntıları aşacağına inandığını söyledi.

Kamu Denetçiliği kurumuna bütün vatandaşların kolayca erişiminin sağlanması gerektiğini belirten Oomen-Ruijten, "Vatandaşlar için cazibeli olmalı ve şikayeti olanlar ücretsiz şeklide başvuru yapabilmeli ayrıca halkın kuruma güvenmesi gerekli. Vatandaş şikayetini götürdüğünde ciddiye alındığını bilmeli ve gerekli adımların atılacağından emin olmalı. Kamu Başdenetçisi aynı zamanda tarafsız ve bağımsız hareket etmeli" diye konuştu.

Türkiye'nin son yıllada gerçekleştirdiği reformların ve bu sayede Kamu Başdenetçiliği müessesesinin tesis edilmesinin, Avrupa'da takdirle karşılandığını vurgulayan Oomen-Ruijten, "Şimdi Sayın Ömeroğlu ve ekibine çok iş düşüyor" dedi.

-"Herkes yaşam tarzının güvence altında olduğunu hissetmek ister"-

Avrupa Parlamentosu'nun Türkiye hakkında yıllık ilerleme raporlarını hazırlayan Ria Oomen-Ruijten, Türkiye-AB ilişkilerine de değindi. İlişkilerin yapıcı temelde ilerlemesinin önemine işaret eden Oomen-Ruijten, müzakere sürecinde ilişkileri canlı tutmak için çaba gösterilmesi gerektiğini belirtti. Müzakerede bazı fasılların açılmasının fayda sağlayacağına dikkati çeken Oomen-Ruijten, bunun ilişkilerde yeni bir başlangıç olacağını söyledi ve adli yapı, güvenlik, temel hak ve özgürlükler gibi konulardaki fasılların açılması için gösterilecek çabaların önemine vurgu yaptı.

"Türkiye'nin reform sürecini sürdürmesi ve temel hak ve özgürlüklere takviyeler yapması çok önemli" diyen Oomen-Ruijten, şöyle devam etti:

"Gösteri yapma ve protesto etme hakkı önemli bir hak. Yasal düzenlemeler içinde bunların altının çizilmesi lazım. Herkes yaşam tarzının güvence altında olduğunu hissetmek ister. Çoğunluğun, azınlığın durumunu gözetmek gibi bir görevi vardır. Bu noktada İçişleri Bakanı Muammer Güler yaptığı inceleme sonrasında son dönemde yapılan gösterilerde orantısız güç kullanımı tespit edildi ve bununla ilgili adımların atılacağını düşünüyoruz. Vatandaşların güvenini tesis için bu önemli. Polis ve güvenlik görevlileri de yasa dışına çıkarsa sonuçlarına katlanacaklarını bilmeli. Kamu Denetçiliği müessesesi, insan haklarına dayalı olarak, polis tarafından kullanılan gücün, biber gazı gibi uygulamaların yasalara uygunluğunu denetlemeli. Türkiye'deki Kamu Denetçiliği Kurumu'nun tarafsızlığını, bağımsızlığını kanıtlaması için bu çok önemli bir fırsattır."

- "Suriye ve Mısır'a bakacak olursak..."-

Oomen-Ruijten, Türkiye-AB ilişkilerinde müzakere fasıllarının açılmasının tek başına önemli olmadığını vurgulayarak, "İlişkilerin derinleşmesi gerektiğini düşünüyoruz. Suriye ve Mısır'a bakacak olursak, Türkiye-AB işbirliğinin güçlendirilmesi her zamankinden önemli. Bunun için ihtiyaç duyulan şey, sağlam bir irade ortaya koymak. Bu da yapıcı diyalog ve ortak değerleri güçlendirmek gibi şeylerle gerçekleşecek. Her iki taraf bunlar için çaba sarf etmeli. Bu ikili ilişkilerde zor dönem ancak karşılıklı taahhüt içinde olursak geleceğimizi güçlendirebiliriz" diye konuştu.

-"Ombudsmanlık, Osmanlı'dan ilham alan bir Avrupa icadı"-

Avrupa Kamu Başdenetçisi Nikiforos Diamandouros da konuşmasında ombudsmanlık tarihi hakkında bilgi verdi. "Türkiye'de kamu denetçiliği için sağlam bir temel kuruldu" diyen Diamandouros, bunun demokrasinin kalitesine ve hukukun üstünlüğüne katkı sağlayacağını ifade etti.

Diamandouros, "Kamu Denetçiliği müessesesinin, hukukun üstünlüğü ilkesinin oturmuş olduğu, iyi oturmuş bir sosyal yapının mevcut olduğu, demokrasinin ve kurumsal dengelerin mümkün olduğu toplumlarda aynı zamanda çoğunlukçuluğun bir takım olumsuz kullanımlarının ve böyle bir zihniyetin ortadan kaldırıldığı durumlarda en iyi işlediği görülmüştür. Bunu aynı zamanda demokrasinin kalitesini artırmak için bir yol olarak görmek gerekir. Eğer bu şartlar gerçekleştirilemezse bu dengeler ve kontrol sistemi, yani denetim ve gözetim sistemi modern demokrasinin anayasal yapısına zarar verir" dedi.

"Türkiye'de de hukukun üstünlüğü ve demokrasi adına bunun böyle olmasını temenni ediyorum" diyen Diamandouros, Nihat Ömeroğlu'nun bunu sağlayacağına inandığını söyledi.

"Ombudsmanlık (Kamu Denetçiliği) Osmanlı geçmişine dayanan, Osmanlı'dan ilham alan bir Avrupa icadıdır ve çok başarılı olmuştur" diyen Diamandouros, kurumun parlamentolar ve mahkemelerle çalışarak demokrasi ve hukukun üstünlüğüne katkı sağlayacağını belirtti.

Diamandouros, siyasi iradenin, Türkiye Kamu Denetçiliği Kurumuna destek vermesinin önemine de değdi. - Ankara