Yargıtay, Tansel Çölaşan Hakkında "Tazminat" Yerine "Kınama" İstedi

Ankara 13. Asliye Hukuk Mahkemesinin, Atatürkçü Düşünce Derneği (ADD) Genel Başkanı Tansel Çölaşan'ı, 2010'daki referandumda "Evet" oyu kullananlara yönelik sözleri nedeniyle, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız'ın da arasında bulunduğu 7 AK Partili'ye toplam 14 bin lira manevi tazminata mahkum ettiği karar, Yargıtay 3. Hukuk Dairesince bozuldu.

Daire, sözlerde davacıların tek tek hedef alınmadığını vurguladı ve "Borçlar Kanunu'nun 49/3. maddesine göre tecavüzün kınanmasına dair kararla yetinilmesi gerekirken, tazminata başurulmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu" belirtti.

Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 2'ye karşı 3 oyla aldığı kararda, "manevi zararın, kişilik değerlerinde oluşan objektif eksilme" olduğu ifade edilerek, şu değerlendirmelerde bulunuldu:

"Kişide oluşan manevi zararın giderilmesi bakımından hakimin, olayın özelliklerine, fail ve mağdurun durumlarına, kişilik değerlerinde meydana gelen eksilmenin niteliğine göre manevi tazminat olarak bir miktar paranın ödenmesi veya Borçlar Kanunu'nun 49/3. maddesi gereğince tazminat yerine diğer bir tazmin yoluna başvurması mümkündür. Bahsedilen madde gereği diğer tazmin yöntemleri konusunda örnekseme yapılarak, haksız saldırının kınanması ve kınama kararıyla birlikte bu kararın basın yoluyla ilan edilmesi yöntemlerine değinilmişse de bu yöntemler sınırlı olmayıp, hakimin takdirine bırakılmıştır. Bu bağlamda, özür beyanı, isnadın geri alınması vebenzeri bir tazmin şeklinin benimsenmesi de düşünülebilir. Somut olayda, tarafların sıfatı, sarf edilen sözlerin niteliği, sözlerin söylendiği ortam, hedef alınan kitle ve potansiyel etkisi ile sözlerde davacı tarafın tek olarak hedef alınmayıp, bir topluluğun içinde yer aldığı hususları dikkate alındığında, tazminat yaptırımı yerine 49/3. maddede bahsedilen diğer yaptırımlardan olan tecavüzün kınanmasına dair kararla yetinilmesi gerekirken, tazminat yaptırımına başvurulması usul ve yasaya aykırı olduğundan kararın bozulması gerekmiştir."

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ile eski bakanlar Nimet Baş ve Vecdi Gönül'ün de arasında bulunduğu 7 AK Partili'nin avukatı Muammer Cemaloğlu'nun açtığı davada, Çölaşan'ın 18 Eylül 2010'da ADD Hatay Şubesince düzenlenen "Türkiye Nereye Gidiyor" konulu panel ile 20 Eylül 2010'da bir televizyon programına katıldığı belirtilmişti. Çölaşan'ın, buralarda yaptığı konuşmalarda, 2010'daki referandumda "Evet" oyu kullananları "gaflet, delalet, hıyanet ve cahillikle itham ettiği" kaydedilen dilekçede, her bir davacı için 10 bin lira olmak üzere toplam 70 bin lira manevi tazminat talep edilmişti.

Ankara 13. Asliye Hukuk Mahkemesi, davayı kısmen kabul ederek, Tansel Çölaşan'ın, her davacı için 2 bin lira olmak üzere toplam 14 bin lira manevi tazminat ödemesine karar vermişti. Kararda, sarf edilen sözlerin eleştiri sınırlarını aştığı, davacıları aşağıladığı ve kişilik haklarını zedelediği kaydedilmişti.

Mahkeme, Çölaşan'ın avukatlarının, "gizli oy" ilkesi nedeniyle davacıların "Evet" oyu kullanıp kullanmadıklarının bilinemeyeceğine yönelik itiraza da itibar etmemişti. Kararın buna ilişkin bölümünde, davacıların referandum sürecindeki çalışmaları, kampanyaları, toplantıları ve medya programlarında yurttaşları "Evet" oyu kullanmaya davet ettikleri anımsatılarak, bu itibarla kendilerinin de bu yönde oy kullanacaklarının aşikar olduğu ifade edilmişti. - Ankara