1 Aralık Dünya Aids Günü

Memorial Antalya Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Bölümü'nde görevli Uzman Dr. Şirin Elmi, HIV enfeksiyonunda cinsel temasın en sık görülen bulaşma şekli olduğunu belirtti.

Dr. Elmi, HIV enfeksiyonunun bulaştıktan iki ile dört hafta sonra gribal bir enfeksiyon gibi başlayıp daha sonra yıllar süren bir sessiz döneme girdiğini belirterek, "Bu uzun dönemde virüs, bağışıklık sisteminin vücudu mikroplardan koruyan hücrelerde çoğalır ve varlığını sürdürür. 10 yılı aşabilen bir süre sonunda bağışıklık sisteminde yetersizlik ortaya çıkmaya başlar, kandaki virüs miktarı artar, CD4 hücreleri azalır ve bağışıklık sistemi çöker. Bunun sonucunda normalde seyrek görülen bazı enfeksiyon hastalıkları ve bazı kanser türleri bu hastalarda daha sık görülür" dedi.

TEK BİR CİNSEL TEMAS YETERLİ

HIV enfeksiyonunda cinsel temasın en sık görülen bulaşma şekli olduğunu belirten Dr. Şirin Elmi, hastalığın tanımlandığı ilk 10 yıl içinde yayılımının öncelikle homoseksüel ilişkiyle gerçekleştiğini, bugün HIV enfeksiyonunun yayılımının esas olarak yüzde 60-70 heteroseksüel yolla olduğunu ifade etti. Bulaşma için HIV pozitif kişi ile tek bir cinsel temasın bile yeterli olduğunu bildiren Dr.Elmi, şunları kaydetti: "Cinsel temas sayısı arttıkça bulaşma olasılığı artmaktadır. Cinsel temas sırasında prezervatif kullanmak bulaşma riskini azaltır, fakat uygun materyalden yapılmamış olması ve delinme ihtimaline karşı riski tamamen ortadan kaldırmaz. HIV'in ikinci en sık bulaşma şekli damar içi uyuşturucu madde kullananların ortak paylaştıkları iğnelerdir. Damar içi uyuşturucu kullanımının azaltılması ve bu kişilerde ortak iğne kullanımının önlenmesi bulaşmayı azaltabilir. Ülkemizde 1987 yılından beri tüm kan bağışçılarına zorunlu olarak ELISA yöntemi ile HIV testi yapıldığından kan ve kan ürünleri ile bulaşma çok azalmıştır."

DOĞURGANLIK ÇAĞINDAKİ KADINLARA GEREKLİ TEST YAPILMALI

Virüsün, hastalığı taşıyan anneden bebeğe, doğum öncesinde, doğum sırasında veya sonrasında bulaşabildiğine dikkat çeken Dr.Elmi, sözlerini şöyle sürdürdü: "Anne sütü de virüsün bulaşmasına neden olabilir. Doğurganlık çağındaki tüm kadınların AIDS konusunda bilgilendirilmesi ve gerekiyorsa test yaptırması önerilmektedir. Eğer gebe HIV taşıyorsa, gebeye ve doğum sonrasında bebeğe koruyucu ilaç tedavisi verilerek, doğumu sezaryen ile gerçekleştirmek ve bebeği emzirmekten kaçınmak ile bulaşma önemli oranda önlenebilir. Sağlık çalışanlarına HIV enfeksiyonunun geçişi en sık kullanılmış iğnenin batması ile olmaktadır. Sağlık çalışanlarının çalışırken koruyucu önlemler alması (eldiven gibi) ve yaralanma sonrası kısa zamanda koruyucu tedaviye başlamalarıyla hastalık geçişi engellenebilmektedir."

AIDS HASTASI İLE AYNI ORTAMDA BULUNMAK

HIV'in birçok vücut sıvısında bulunmasına rağmen kan, erkek ve kadının cinsel salgıları ile bulaştığını hatırlatan Dr. Elmi, şunları söyledi: "Dış ortamda en fazla birkaç saatte ölen virüs hava yoluyla bulaşmaz. Dokunmak, el sıkışmak, yanak yanağa öpüşmek, tokalaşmak, işyerinde aynı ortamda çalışmak, aynı telefonu, aynı bardağı kullanmak, aynı havuz, banyo ve tuvaleti paylaşmak, gözyaşı, ter ve sivrisinek sokması ile bulaşmaz."

ÖMÜR BOYU İLAÇ TEDAVİSİ GEREKİR

HIV enfeksiyonunun tedavisinde kullanılan çeşitli ilaçların bulunduğunu anlatan Dr. Elmi, sözlerine şöyle devam etti: "Günümüzde kullanılan kombine ilaç tedavileri kandaki virüs miktarını çok azaltmakta ve bağışıklık sisteminin uzun süre korunmasını sağlayabilmektedir. Fakat ilaç tedavisi ile HIV enfeksiyonunun tamamen ortadan kaldırılması mümkün olmadığından bu ilaçların ömür boyu kullanılması gereklidir. Tedaviye birkaç gün bile ara vermek virüsün direnç geliştirmesine sebep olabilir. HIV aşısı için araştırmalar devam etmektedir." Tedaviyle birlikte son yıllarda AIDS'e bağlı ölüm oranlarının azalmaya başladığını anlatan Elmi, sözlerini şöyle tamamladı: "1 Aralık Dünya AIDS Günü'nde toplumsal duyarlılığın oluşturulması, halkın HIV/AIDS'in bulaşma yolları hakkında bilgilendirilmesi, güvenli ve sağlıklı cinsel hayat konusunda bilinçlendirilmesi, kondom kullanımının yaygınlaştırılmasının vurgulanması, HIV ile enfekte olanlara ayrımcılık yapılmaması, bu kişilerin hiçbir şekilde suçlanmaması, yargılanmaması ve toplumdan dışlanmamasının gereğine dikkat çekilmesi önem taşımaktadır." - ANTALYA