Antalya Profesör Bulut: Son 50 Yılda Gerçekleşen En Yıkıcı En Tahripkar Hortum

Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Başkanı ve Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. İhsan Bulut, geçen hafta Antalya'nın Kumluca, Finike ve Demre ilçelerinde yaşanan hortum felaketiyle ilgili, "Yöremizde yaptığımız görüşmelerde anlıyoruz ki son 50 yılda gerçekleşen en yıkıcı en tahripkar hortum" dedi. AÜ Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Başkanı ve Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. İhsan Bulut, bölüm asistanlarıyla birlikte 13 Kasım tarihinde hortum afetinden etkilenen Kumluca, Finike ve Demre'de incelemelerde bulundu. Vatandaşla görüşerek yaşadıkları hakkında bilgiler alan Bulut, afetin oluşum nedenlerini değerlendirdi. Bulut, "13 Kasım 2017 tarihinde saat 21.30 Kumluca'nın Mavikent Mahallesi Yalı Caddesi Aile çay bahçesi sahilinde, 21.40 sıralarında Finike Adalet Sarayı karşısı sahilde ve buna yakın zamanda Demre ilçesi Beymelek Mahallesi'nde adeta eş zamanlı başlayan ve gelişen tahripkar hortum oluşumları ülkemizde son yıllarda yaşanan en önemli meteorolojik afetlerden birisi olarak değerlendirilmektedir" dedi. Kumluca, Finike ve Demre'de yaşanan meteorolojik afetin 3 farklı ilçede birbirine yakın zamanlarda cereyan ettiğini, bunun sonucunda tarım alanlarında, yerleşim yerlerinde, yol, ulaşım ve elektrik sistemlerinde önemli ölçüde tahripler meydana getirdiğini vurgulayan Bulut, dünyada sıklıkla yaşanan bu doğal afetin son zamanlarda ülkemizde de duyulmaya başlandığını aktardı.

"DETAYLI DEĞERLENDİRİLECEK"

Prof. Dr. İhsan Bulut, şunları söyledi:

"Yöremizde yaptığımız görüşmelerde anlıyoruz ki son 50 yılda gerçekleşen en yıkıcı en tahripkar hortum olayı bu. Bunun nedenlerini detaylı şekilde araştıracağız. Meteorologlar, afet bilimciler diğer taraftan coğrafyacılar olarak biz de çevreden kaynaklanan, çevresel sorunlar, küresel ısınma ile ortaya çıkan küresel basınç sistemlerindeki değişiklikler, sera gazının denizlerde yol açtığı sıcaklık, bunun sebep olduğu basınç farklanmaları, ani sıcaklık değişiklikleri, bu tür felaketleri zaman zaman yaşatır. Bu konular detaylı değerlendirilecek."

TEKRARLAMA SIKLIĞI ARTACAK

Saatteki hızı 63 kilometreyi geçen rüzgarların fırtına olarak nitelendirildiğini belirten İhsan Bulut, 'toz şeytanları', 'tornado' ya da 'hortum'ların ise dönen fırtınalar olduğunu kaydetti. Artan sera gazı etkisi ve küresel iklim değişiklikleriyle basınç merkezleri ve tropikler arası karşılaşma kuşağının giderek daha kuzey enlemlere doğru kaydığını vurgulayan Bulut, Türkiye'nin güney kıyılarının tropikal hava kütlelerinin ve cephe sistemlerinin etkisine girerek hem dinamik hem de termik koşulların sıklıkla tetiklediği meteorolojik felaketlerle karşılaşma riskinin artacağına dikkati çekti. Bulut, "Nitekim deniz ve okyanusların sularının 27 santigrat dereceyi aştığı durumlarda ortaya çıkan bu fırtınaların tekrarlanma sıklığı yüzde 50 oranında artacağı ifade edilmektedir. Bu durum 2000'li yıllardan sonra bu tür felaketlerin sayısındaki artışlarla da doğrulanmaktadır" dedi.

İnceleme yaptığı sırada vatandaşla da sohbet eden Prof. Dr. İhsan Bulut'a hortumda kaybolan köpeğin yaralı olarak bir süre sonra geri döndüğü, tavukların kaybolduğu ve evlere başka yerlerden gelen demirlerin saplandığı anlatıldı.

"KÖPEĞİ DE KULÜBESİYLE GÖTÜRMÜŞ"

İhsan Bulut'a eşlik eden Sahilkent Mahalle Muhtarı Niyazi Yıldız, mahalledeki bir komşunun kümesinin hortum sırasında gittiğini söyledi. Yine aynı mahallede başka bir komşusunun da bahçede bağlı köpeğini hortumun götürdüğünü anlatan Yıldız, "Kadir ağabeyimizin kümesini götüren hortum aynı sokakta bir komşumuzun köpeğini de kulübesiyle götürmüş. Ne zaman geri geldiğini bilmiyoruz ama 5-6 saat sonra geldiği söyleniyor. İlginç olaylar var, pencereden giren demirler" diye konuştu.

"TAVUKLARI KÜMESİYLE BİRLİKTE GÖTÜRMÜŞ"

Mahalle sakini Kadir Çankaya da "Evimizin önünde tavuk kümesi vardı. Tavukları kümesiyle birlikte götürmüş. 2-3 tanesini bir gün sonra bulduk. 4 tanesi yok. Evde camın önünde ailece oturuyorduk. Hortum parçaladığı camları alıp götürdü. Kırılan camlar içeri savrulsaydı yaralanırdık" dedi.