Edebiyat Dünyası Bir Ustasını Kaybetti

Edebiyat dünyası bir ustasını kaybetti. Dünyaca ünlü Kırgız Yazar Cengiz Aytmatov, böbrek yetmezliği sonucu tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti.

Kırgızistan Devlet Başkanlığı Basın Sözcüsü Dosalı Esenaliyev, yaptığı  açıklamada, Almanya'nın Nünberg kentinde tedavi gören Cengiz Aytmatov'un  hayatını kaybettiğini bildirdi.

Esenaliyev, yazarın ölümü ile ilgili olarak Devlet Başkanı Kurmanbek  Bakiyev'in bilgilendirildiğini söyledi.

Solunum cihazına bağlı olarak yoğun bakımda tutulan yazarın sağlık  durumunun bu sabah kritik durumuna geldiği ifade edilmişti.

Aytmatov, bir Rus televizyon kanalının belgesel çekimleri için gittiği  Tataristan'ın başkenti Kazan'da 16 Mayıs'ta ani böbrek rahatsızlığı  geçirmesi üzerine hastaneye kaldırılmıştı. 79 yaşındaki yazar, 18  Mayıs'ta ambulans uçakla Almanya'ya nakledilmişti.

Yazar Aytmatov, Kırgızistan'daki Talas eyaletinin Şeker köyünde 12  Aralık 1928 yılında dünyaya gelmişti. Kırgızistan'da 2008 yılı, Cengiz  Aytmatov yılı ilan edilmişti.

ADINI CENGİZ HAN'DAN ALDI

12 Aralık 1928 tarihinde, Kuzeybatı Kırgızistan'daki Talas eyaletinin Şeker Köyü'nde dünyaya geldi. Adı Cengiz Han'dan esinlenerek konuldu. Gençliği sıkıntılı bir döneme denk gelmişti. O dönemde zaten yeni yerleşmeye başlayan siyasal sistem, bir de savaşla mücadele etmek zorundaydı. Çok genç yaşta çalışmaya başladı. Çünkü İkinci Dünya Savaşı'nın SSCB üzerindeki etkileri gençleri de etkiliyordu, yetişkinler savaşta olduğundan ergenlik çağındaki gençlere büyük iş düşüyordu. On dört yaşında köyündeki sekreterliğe girdi. Burada tarım makinelerinin sayımı, vergi tahsildarlığı gibi işlerde çalıştı.

Köyünden, Kazakistan'a giderek Cambul Veterinerlik Teknik Okulu'nda okudu. Daha sonra şimdiki Kırgızistan'ın başkenti olan Bişkek'e giderek burada Frunze (şimdiki adıyla Bişkek) Tarım Enstitüsü'nde öğrenimini sürdürdü. Ardından Maksim Gorki Edebiyat Enstitüsü'ne geçti ve 1956 ile 1958 yılları arasında Moskova'da okudu. Yazmaya da bu yıllarda ‘Pravda’ Gazetesi'nde başladı. Ardından, yazdığı eserleriyle üne kavuştu ve 1957 yılında Sovyet Yazarlar Birliği'ne üye kabul edildi. 1963'te Lenin Ödülü'nü aldı. Yapıtları 150'nin üzerinde dile çevrildi. Sovyetler Birliği'nin dağılması sürecinin ardından Kırgizistan'ın bağımsızlığına kavuşmasıyla ülkesini Lüksemburg'ta büyükelçi olarak temsil etti.

Siyasal Yaşamı: Cengiz Aytmatov; edebi çalışmalarına ek olarak, Avrupa Birliği, NATO, UNESCO ve Benelüks ülkelerinin Kırğız delegeliğini üstlenmiştir. Ayrıca eski Kırgızistan Dışişleri Bakanı Askar Aytmatov'un babasıdır.

Aymatov'un yapıtlarından bazıları şunlardır:

Zorlu Geçit (1956), Yüzyüze (1957), Cemile (Kırgız Türkçesi-Rusça, 1958)

İlk Öğretmenim (1962), Dağlar ve Steplerden Masallar (1963), Elveda Gülsarı (1966), Beyaz Gemi (Kırgız Türkçesi) Ak Keme (Rusça-1970), Selvi Boylum Al Yazmalım (1970), Fuji-Yama (Fuji Dağı'nın Tepesi-1973), Gün Olur Asra Bedel(Kırgız Türkçesi, Rusça 1980), Darağacı, Dişi kurdun Rüyaları (1988), Toprak Ana, Cengiz Han’a Küsen bulut, Çocukluğum, Kırmızı Elma, Dağlar devrildiğinde-Ebedi Nişanlı (Son romanı-2007).