Kürtçe Habercilikte Sorunlar ve Çözüm Önerileri Çalıştayı"

HDP Hakkari Milletvekili Adil Zozani,  "Kürtçe'de de dünya standartlarına uygun habercilik kalıpları kullanılıyor ancak Kürt coğrafyasının bölünmüşlüğü, Kürt dilinin uzun yıllar yasaklı oluşu, Kürtler arası bir dil birliği sorunu ortaya çıkardı" dedi.

Anadolu Ajansı'nın ev sahipliğinde, Muş Alparslan Üniversitesi ile Mardin Artuklu Üniversitesi'nin katılımıyla Türkiye'de ilk defa Kürtçe haberciliğin sorunları masaya yatırılacak.

AA Genel Müdürlüğü Konferans Salonunu'nda 29 Mayıs'ta düzenlenecek "Kürtçe Habercilikte Sorunlar ve Çözüm Önerileri Çalıştayı"na ilişkin soruları yanıtlayan Zozani, Kürtçe gazeteciliğin, başlangıcı olan 1898'den bugüne kadar süren "alaylı bir gelenek" olduğunu söyledi.

Bir türlü koşullar gereği Kürtçe gazeteciliğin mektepli döneme evrilemediğini belirten Zozani, bu nedenle Kürt diliyle iletişim sağlamanın sürekli mahalli fraksiyonlara dayanarak işletildiğini söyledi. Bu konuda bir kalıp ve üslup birliği sağlanamadığını ifade eden Zozani, "Kürtçe gazeteciliğin en önemli sorunu mektepli olamaması sorunudur. Bundan sonraki evrede Kürt dilinde yapılacak gazeteciliğinin mektepli kökene dayanması gerekir" diye konuştu.

Zozani, şunları kaydetti:

"Alaylı gazetecilik yapılamaz değil. Ben de alaylı gelenekten gelerek gazetecilik yaptım. Bu dilde habercilik de yaptım roman da yazdım. Benim gördüğüm problem şu: Bir dilin iletişim mekanizmalarının oturabilmesi için her şeyden önce bir dil ve kalıp birliğinin oluşabilmesi gerekir. Bütün dünyada alışılagelmiş habercilik kalıpları vardır. Kürtçe'de de dünya standartlarına uygun habercilik kalıpları kullanılıyor ancak Kürt coğrafyasının bölünmüşlüğü, Kürt dilinin uzun yıllar yasaklı oluşu, Kürtler arası bir dil birliği sorunu ortaya çıkardı. Aynı şekilde farklı alfabeler kullanılıyor olması da dezavantaj. Kürt dilinin üzerindeki yasaklar geçmişteki gibi değil, mutlaka gelişmeler oldu ancak bu rahatlama koşulları, bu ortam, Kürt dilinin dezavantajlı durumunu ortadan kaldırmıyor. Kürtçe on yıllarca yasaklanarak hasarlı bir dil pozisyonuna sokuldu, bugün itibariyle pozitif bir yaklaşım sergilenerek bu hasarın giderilmesine katkı sağlamak lazım.

Kürtçe gazeteciliğine ilişkin yayınlar aynı zamanda Kürt dilinin yaşatılmasına dönük yayın organlarına dönüştü. Bugün Kürt gazeteciliğinin bütün mekanizmalarıyla Türkiye'de, Kürt coğrafyasında sürdürülebilir olması gerekir. Yurt dışından Kürtçe gazeteciliği yapmak yerine bence artık bunun yasal dayanaklarının, olanaklarının yaratılarak Türkiye'de de herhangi bir televizyon organı, ajans nasıl gazetecilik yapabilir durumdaysa Kürtçe gazetecilik yapanlar açısından da aynı olanakların sağlanması gerekir. Bu koşullar sağlanırsa hem kronikleşmiş sorunların çözümüne katkı sunacaktır hem de Kürt dilinin dezavantajı tersine çevrilecektir."

Yaklaşık 100 yıldır Kürtçe gazeteciliğin alaylı bir yöntemle yapıldığını ifade eden Zozani, "Şimdi artık bunun mektepli bir pozisyona gelmesi gerekir. Bunun dışındaki palyatif çözümler kalıcı katkı yaratmaz" ifadesini kullandı. - TBMM