TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu

TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin (AİHM) kararlarının uygulanmasına ilişkin Adalet Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı yetkililerinden bilgi aldı.

Komisyon, AK Parti İstanbul Milletvekili Mustafa Yeneroğlu başkanlığında toplantı.

Adalet Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Selahaddin Menteş, AİHM kararlarının uygulanmasına önem verdiklerini, tazminatlar ve ihlaller konusunda çalışmaların devam ettiğini söyledi. Menteş, Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü kapsamında İnsan Hakları Daire Başkanlığı altında AİHM kararlarına ilişkin iş ve işlemlerin yürütüldüğünü belirtti.

Adalet Bakanlığı İnsan Hakları Daire Başkanı Hacı Ali Açıkgül de AİHM kararlarına ilişkin istatistiki bilgiler verdi.

AİHM'de 30 Nisan 2016 tarihi itibariyle toplam 67 bin 200 derdest dosya bulunduğunu, bunlardan yüzde 12,1'ine tekabül eden 8 bin 450 başvurunun Türkiye hakkında olduğunu anlatan Açıkgül, Türkiye'den AİHM'ye başvuruların 2006'dan 2012'ye kadar düzenli arttığını, daha sonra ise iç hukuk yollarının çoğalması ve yapılan yasal düzenlemelerle başvuru sayısında azalma görüldüğünü söyledi.

Açıkgül, AİHM tarafından verilen ihlal sayılarına bakıldığında 2 bin 812 ihlalle Türkiye'nin birinci, bin 781 ihlal kararıyla İtalya'nın ikinci ve bin 612 kararla Rusya'nın üçüncü olduğunu aktararak, Türkiye hakkındaki kararların en çoğunun, 821 ile "adil yargılama hakkı" ihlali olduğunu ifade etti.

-Türkiye'den yapılan başvuru azaldı

Türkiye'de yargılamalara ilişkin yapılan mevzuat değişiklikleriyle AİHM'de Türkiye aleyhine çıkan karar sayısının ve Türkiye'den yapılan başvuru sayısının azaldığını vurgulayan Açıkgül, 2009 yılında 341 kararla Türkiye aleyhine en çok ihlal kararı verildiğini, en az ihlal kararının da 79 kararla 2015 yılında çıktığını anlattı.

AİHM'nin Türkiye hakkında 2015 yılında 3 bin 60 başvuruyu sonuçlandırdığının, 87 dosyada esastan karar çıktığının altını çizen Açıkgül, Türkiye'nin AİHM'ye personel ve maddi kaynak olarak destekte bulunduğunu, personel katkısıyla yargılamaların daha hızlı sonuçlandırılmasını sağladığını söyledi.

Açıkgül, istatistiklerde Türkiye'nin üst sıralarda yer almasının 1990'lı yıllarda yaşanan hak ihlallerine ilişkin başvurulardan kaynaklandığını, son 10 yılda yapılan iyileştirmelerin istatistiklere önümüzdeki yıllarda yansıyacağını dile getirdi.

Dışişleri Bakanlığı yetkilileri de komisyon üyelerine AİHM kararlarının, Avrupa Konseyine üye ülkelerde icrasına ilişkin bilgi verdi.