"Fındık Bol, Çalıştıracak İşçi Yok"

Mehmet Özcan - Fındık Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (FİSKOBİRLİK) Yönetim Kurulu Başkanı Lütfi Bayraktar, fındık bahçesinde çalıştırılacak işçi sayısında yüzde 50'ye yakın azalma olduğunu belirterek, "En büyük neden, çocuk işçilerin çalıştırılamamasıdır" dedi.

Bayraktar, AA muhabirine 30 ve 45 lira arasında değişen yevmiyelere rağmen fındık bahçelerinde çalıştıracak işçi bulunamadığını söyledi.

Hasat sezonunda Doğu ve Güneydoğu Anadolu'dan işçilerin çalışmak amacıyla fındık yetiştirilen bölgelere yöneldiğine dikkati çeken Bayraktar, "Fakat yevmiyelerin düşük gelmesi nedeniyle bu yıl işçi sayısında yüzde 50'ye yakın azalma var. Bu yıl hakikaten ürün bol, fiyatlar düşük ve işçi sayısı çok az. İşçi bulmada sorun yaşıyor çiftçilerimiz" diye konuştu.

İşçi sayısındaki azalma nedeniyle hasadın gecikebileceğini ifade eden Bayraktar, üreticilerin yetiştirdikleri fındığı kendilerinin toplamaya çalıştığını bildirdi.

Bayraktar, çok sayıda mevsimlik işçiye ihtiyaç bulunduğunu vurgulayarak,

"İnşallah önümüzdeki günlerde fındık fiyatları yükselirse yevmiyelerde iyileştirme yapılabilir. Bu şekilde işçileri ikna edebilecek yevmiyeleri verebiliriz. Böylece işçi sorununu azaltabiliriz" ifadelerini kullandı.

Bayraktar, geçmiş yıllarda fındık toplamaya çocuklarıyla gelen ailelerin kazanç sağladıklarını, çocuk işçi çalıştırmanın yasaklanmasıyla ailelerin kazançlarının düşeceği düşüncesiyle çalışmaktan vazgeçtiğini belirterek, şöyle konuştu:

"Çünkü bir aile en az 4 çocukla geliyor. Bu şekilde iyi para kazanıyorlardı fakat 16 yaşından küçüklerin çalıştırılmasının yasaklanması, işçilerde büyük bir ekonomik kayba neden oldu. Aslında doğru bir karar bu. İnsan haklarına uymayan bir durumdu" şeklinde konuştu.

16 yaşından küçüklerin çalıştırılmaması, güzel bir uygulama ama bu uygulama en çok fındık üreticisine zarar veriyor. Yevmiyesini veriyoruz ama işçi bulamıyoruz. Şu anda yevmiyeler 30 ile 45 lira arasında değişiyor. Bu rakamlara rağmen işçi bulamıyoruz. Bu, gerçekten önemli bir sorun oluşturuyor."

-"Çocukların çalışmasını arzu etmeyiz"-

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar ise çocukların çalıştırılmasını arzu etmediklerini söyledi.

16 yaşından küçük çocukların "ağır iş" tanımına giren fındık bahçelerinde çalıştırılmasının yasaklandığını anımsatan Bayraktar, yasağın üreticileri zor duruma soktuğuna dikkati çekti.

Bayraktar, Güneydoğu'dan gelen işçilerin ailece çalıştıklarını belirterek,

"Ailelerin büyük bölümü çocuklardan oluşuyor. Bu çocuklar, fındık bahçelerinde çalışarak yevmiyelerini alıyordu ancak çocukların ağır işlerde çalışması yasak. Fındık da ağır iş tanımına giriyor. Bu çocuklar kayıt dışı çalıştırılıyordu, yani kaçak" dedi.

Türkiye'nin Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ile yaptığı anlaşma gereğince çocuk işçi çalıştırılmasının mümkün olamayacağını vurgulayan Bayraktar, valiliklerin çocuk işçilere yönelik kararname çıkardığını hatırlattı.

Bayraktar, şunları dile getirdi:

"Bu yüzden yasak getirildi ve valilikler kararnameleri yayınladı. Valilikler arasında farklılıklar olduğunu görüyoruz. Bazı valilikler 16 yaşından küçüklerin çalışmasını yasaklarken, bazı illerde valiliklerin oluşturduğu komisyonlar, 12 yaşındaki çocukların yevmiyesini açıklıyor. Burada farklılıklar var.

Her şeye rağmen çocukların çalışmasını arzu etmeyiz. Aileler böyle bir gelirden yoksun kalacak. Onun için yapacak bir şey yok. Çocukların küçük yaşlarda fındık bahçesinde çalışmalarından ziyade, okula gönderilmeleri ve çocukluklarını yaşamaları bizim için daha önemli."

Yayıncı: Kemal Kaymak - SAKARYA