Fındık Fiyatını Borsa Değil Serbest Piyasa Belirler"

HAYATİ AKÇAY - Fındık fiyatının serbest piyasada oluştuğu Türkiye'de "fındık borsası" kurulsa dahi bu borsanın fiyat belirleyici olamayacağı, fiyatların bugün olduğu gibi arz ve talep durumuna göre şekilleneceği bildirildi.

Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (KFMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Edip Sevinç, AA muhabirine, son günlerde "fındık borsası" konusunda yapılan açıklamaları yakından takip ettiklerini anlattı.

Uzun yıllardan beri sık sık duyulan "Hamburg'da bir fındık borsası bulunduğu ve fiyatların burada belirlendiği" şeklindeki bilginin doğru olmadığını aktaran Sevinç, "bu şehir efsanesinin" artık son bulması gerektiğini söyledi.

Sevinç, 1900'lü yılların başında Türkiye'den ihraç edilen fındıkların, iletişimdeki kısıtlı imkanlar nedeniyle öncelikle doğrudan Hamburg emtia borsalarının depolarına gönderildiğini, bunun etkisiyle "Hamburg'da bir fındık borsası olduğu" şeklinde algının yer edindiğini dile getirerek, "Hiçbir zaman Hamburg'da bir fındık borsası olmamıştır. Esasen borsa olabilmesi için kağıt üzerinde işlem görmesi lazım. Var mı böyle bir şey? Kimsenin elinde fındık borsası senedi var mı, yok. Artık buna bir son verilmesi gerektiğini düşünüyoruz" ifadesini kullandı.

"Fındıkta doğru bilinen yanlışlara dikkat çekilmeli"

Fındıkta doğru bilinen yanlışlara dikkat çekilmesi gerektiğinin altını çizen Sevinç, "Bazı siyasetçilerimize fındık borsası konusunda brifing verenlerin maalesef yanlış bilgilendirme yaptıkları ve konunun adeta siyasi bir konu haline getirildiğini görmekteyiz. Biz bu anlamda siyasilerimizin, ülkesine 3 milyar dolar döviz getiren ihracatçılarımızın görüşüne başvurmalarından büyük memnunluk duyacağız" dedi.

"Borsalar, işlem gören fiyatları resmileştiren kuruluşlardır"

Türkiye'de Karadeniz Bölgesi'nde fındık borsası kurulacağına dair son günlerde basında yer alan haberlerde, kurulacak borsanın niteliğiyle ilgili açık bir bilgi olmadığını, kastedilenin emtia borsası olduğunu zannettiğini vurgulayan Sevinç, şöyle devam etti:

"Buğday ve mısırda olduğu gibi emtia borsasının dünyada örnekleri vardır. Burada oluşan değer, üretici ile tüketici arasında ve daha ziyade tüketicinin  oluşturduğu ya da belirlediği pozisyonlar üzerinden meydana gelmektedir. Borsalarda oluşan fiyat, kahvede, petrolde ve diğerlerinde olduğu gibi kısaca üretici-tüketici ilişkisi ile belirlenmekte ve borsada işlem görerek resmileşmiş hale gelmektedir. Yani borsalar kendi başlarına fiyat belirleyemezler, sadece işlem gören fiyatları resmileştiren kuruluşlardır. Dünyada fiyat belirleme yetkisine sahip tek bir borsa bile gösterebilmek mümkün değildir. Fındıkta da fiyat 2009 yılından bu yana serbest piyasa şartlarında oluşmaktadır. Mevcut ticaret borsalarının ya da yeni kurulacak başka borsaların fiyat belirlemesi gibi bir şey asla söz konusu değildir ve olamaz."

"Serbest piyasada oluşan fiyat en doğru fiyattır"

"İnsanlarımızın konuyu yanlış algılayıp farklı beklentilere girmelerini önlememiz gerekir" diyen Sevinç, "Bazı çevrelerin ifade ettiği gibi iyi fiyat, kötü fiyat diye de bir şey yoktur. Serbest piyasada oluşan fiyat en doğru fiyattır. Zaten dünya fındık üretiminin tek başına yüzde 75-80'ini karşılamakta olması nedeniyle hakim güç olan Türkiye'de oluşan fındık fiyatlarında da tek belirleyici Türk fındık üreticisidir" diye konuştu.

Edip Sevinç, fındık borsasının tek başına bir çözüm teşkil etmeyeceğini, borsada işlem gören ürünlerin kağıt üzerinde alınıp satılmasına ilişkin düzenlemelerin tam anlamıyla hayata geçirilmesi ve sistemin lisanslı depoculuk ile entegre olması gerektiğine işaret ederek, bu konuya yoğunlaşılmasında fayda gördüklerini, ihracatçı birliği olarak fındık için lisanslı depoculuk sisteminin karşısında olmadıklarını sözlerine ekledi.