Belçikalı tarihçi Reybrouck'a göre, Endonezya'nın bağımsızlık ilanı, sömürge ülkelerine "işaret fişeği" oldu

Belçikalı tarihçi David van Reybrouck, Endonezya'nın bağımsızlığını ilan etmesinin, sömürge ülkelerine "işaret fişeği" olduğunu belirtti.

Uluslararası Kriz Grubuna konuşan Reybrouck, sömürgeciliği konu edinen kitabı "Revolusi"de ele aldığı konulara ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Reybrouck, Endonezya'nın sömürge ülkeleri arasında bağımsızlığını ilan eden ilki olduğunu vurgulayarak, "Bu, diğer sömürge ülkeleri açısından işaret fişeği oldu." yorumunu yaptı.

Yaklaşık 267 milyonluk nüfusuyla dünyanın en kalabalık 4. ülkesi Endonezya'nın 2. Dünya Savaşı'nın sona ermesinden sadece iki gün sonra bağımsızlık mücadelesine giriştiğine işaret eden Reybrouck, Endonezya'nın girişiminin bölgesel ve küresel çapta domino etkisi yarattığını ve çok sayıda uluslararası gelişmeye öncülük ettiğini söyledi.

Reybrouck, "Endonezya'nın bağımsızlık ilanının yaptığı domino etkisi, ülke tarihini, dünya tarihinde önemli bir noktaya taşıdı." dedi.

Hollanda'nın idaresi altında uzun yıllar sömürge ülkesi olarak kalan Endonezya'nın bağımsızlık mücadelesine ilk başlayan ülke olmasına karşın Hindistan ve Pakistan 1947'de, Endonezya da 1949'da bağımsızlığını kazanmıştı.

"Bandung Konferansı, uluslararası birçok oluşuma öncülük etti"

Reybrouck, Endonezya'nın 1955'te düzenlemesine öncülük ettiği Bandung Konferansı'nın Avrupa Birliği (AB) gibi uluslararası birçok oluşuma öncülük ettiğini, BM'nin dönüşümüne katkı sağladığını kaydetti.

Konuşmasında, 24 yıl boyunca Hollanda sömürgesi olan Endonezya'nın ev sahipliğinde toplanan Bandung Konferansı'nın önemine dikkati çeken Reybrouck, bağımsızlığını ilan etmesinden yaklaşık 10 sene sonra Endonezya'nın ev sahipliğinde Cava Adası'nın Bandung şehrinde toplanan konferansı, "Batı olmadan düzenlenen ilk dünya konferansı" sözleriyle nitelendirdi.

Reybrouck, dünya genelinde çok sayıda uluslararası oluşumu etkilediğini dile getirdiği konferansta, dünyadaki tüm ülkelerin yarısından fazlasının temsil edildiğini hatırlattı.

Belçikalı tarihçi, Bandung Konferansı'nın BM, Arap dünyası ve Afrika'nın dönüşümünde önemli etkisi olduğunu vurgulayarak, Asya ve Afrika ülkelerinin bir araya gelmesinin Avrupalı liderleri endişeye sevk ettiğini, dolayısıyla AB'nin kurulmasına vesile olduğunu söyledi.

Malcolm X ve Martin Lutter King gibi isimlerin de konuşmalarında Bandung Konferansı'na atıfta bulunduklarını aktaran Reybrouck, konferansın Amerikan Sivil Haklar Hareketi ve ABD'deki Montgomery Otobüs Eylemi gibi ırkçılık karşıtı hareketlere de ilham kaynağı olduğunu dile getirdi.

Bandung Konferansı

Endonezya'nın Bandung şehrinde 18-24 Nisan 1955'te yapılan Bandung Konferansı, Bağlantısızlar Hareketinin temeli olarak görülüyor.

Bandung Konferansı'nda bir araya gelen ülkeler, bir yandan Batılı ülkelerin Asya ve Afrika'da tek söz sahibi olmalarına meydan okurken bir yandan da ABD ve SSCB'nin yarattığı iki kutuplu yapıya karşı "Biz de varız" demişti.

Endonezya bağımsızlık hareketinin lideri ve ilk Devlet Başkanı Ahmet Sukarno'nun inisiyatifiyle başlatılan konferansa, dönemin Hindistan Başbakanı Jawaharlal Nehru, Mısır Cumhurbaşkanı Cemal Abdül Nasır, Çin Başbakanı Chou En-lai ve Türkiye'yi temsilen Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu katılmıştı.

Katılımcı sayısı 100'den fazla ülkeye ulaşan Bağlantısızlar Hareketi, nükleer silahları ile gövde gösterisi yapan süper güçlere ve Avrupa'ya karşı bir meydan okuma olarak değerlendirilmişti.