Müzayede Tutkunları, "Peyleri" Sanal Alemde Arttıracak

İZZET TAŞKIRAN - Kitap, dergi, çeşitli sanat eserleri, antika, pul, kartpostal, eski para ve tespih gibi değerli ürünlerin açılış fiyatlarının üstüne pey (teklif) verilerek, belirlenen sürede en yüksek bedeli sunan kişiye satılmasına dayalı müzayedeler, geleneksel mekanlardan internet sitelerine taşındı.

Müzayedeye çıkarılan bir ürüne sahip olmak isteyenlerin, ücretsiz üyelik esasına dayalı internet siteleri aracılığıyla olduğu yerden katılması mezata olan ilgiyi arttırdı. Böylelikle internetle birlikte dünyanın her yerinden ulaşılabilen müzayedelerde satışa çıkarılan ürünlerin çeşitliliği ve sayısında artış yaşandı. Tarihi mekanlarda, lüks otellerin salonlarında veya kültürel atmosferi yoğun binalarda hizmet veren müzayedeciler, mezat müdavimleriyle sanal alemde buluşma imkanına kavuştu.

"Mezatvar. com" internet sitesinin sahibi Abdullah Cahit Dinç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, İstanbul'da müzayede kültürünün çok yaygın olduğunu söyledi.

Müzayedelerde genellikle kuş, tespih ve kitap satışlarının yapıldığını ifade eden Dinç, kendisinin de sık sık buraları ziyarete gittiğini belirtti.

Dinç, gittiği mekanda çok hoş ve eğlenceli müzayedelere şahit olduğunu dile getirerek, "Genelde bodrum katında veya insanların çok uğrayamayacağı yerlerde mezatlar yapılıyor. Kendi kendimize, 'Bunca yıldır İstanbul'dayız, buraları neden daha önce keşfedemedik?' diye sormaya başladık." ifadelerini kullandı.

İstanbul dışında yaşayan vatandaşların da müzayedeye katılma zevkinden mahrum kalmaması için bir internet sitesi kurmaya karar verdikleri kaydeden Dinç, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bu müzayedeler milyon dolarların ya da sadece zenginlerin katıldığı, sadece onların uğraşı olacak bir şey değildi. Bunu anlayınca çok hoşumuza gitti. Bazen bir ya da iki kitabı veya birkaç kitabı 2 liradan alabiliyorsunuz. Böyle bir siteyi kurma fikri de müzayedelerden çıktı. Çok da teveccüh gördü. Anadolu'nun dört bir yanından 'İyi ki böyle bir şey yaptınız, çok hoş olmuş' diye mesaj atıyorlar. "

Dinç, internet sitesinde müzayedeye konulan ürünlerin fiyatlarını ayırt edemediklerini söyledi.

Ürünlerin ilk fiyatlarını asgari düzeyden başlattıklarına dikkati çeken Dinç, "Bir kitabın ikinci el olduktan veya sahafa geldikten sonraki maddi değeri çok önemli olmuyor. İlk çıktığında kitabın 3 ya da 100 liraya satıldığının da çok farkı olmuyor. Biz mezattaki ürüne bir kıymet biçmiyoruz. Çünkü burada önemli olan alan kişinin buna ne kadar kıymet biçtiğidir. Zaten mezat sistemindeki esas mantık budur." dedi.

Dinç, müzayedeye fiyat konusunda çok da umutlu olmadan koydukları bir kitabın birden değer kazanabildiğini, çok yüksek fiyatla satılacağını umdukları bazı kitapların ise çok düşük fiyatlarla satılabildiğini belirtti.

"Kitaplara paha biçme, onları kategorilendirme veya fiyatlandırmak mezatçıların işi değildir." diyen Dinç, bunların müşterilere bırakılması gerektiğini vurguladı.

"Sırada bekleyen antika mezatımız var."

Dinç, sitenin 2,5 ay önce faaliyete geçtiğini, şimdiye kadar 16 müzayede yaptıklarını dile getirerek, şöyle devam etti:

"Şimdiye kadar tespih, taş plak, kaset, kitap ve efemara müzayedeleri yaptık. Tabii ki çok fazla talep var. Müzayede yapmak isteyen insanlar da çok talepte bulunuyor. Katılmak isteyenler üye oluyor. Elindeki ürünleri müzayedeye koyup satmak isteyenler de var. Bunları şu anda değerlendiriyoruz. Sırada bekleyen antika mezatımız var. Bunların ekspertizleri yapılıp, değerlendirilmesi lazım. İlerleyen zamanlarda mümkün olduğunca çeşit ve farklı kategoride ürünler koymayı düşünüyoruz."

Vatandaşların, sisteme üye olduktan sonra internet sitesinde başlatılan müzayedeleri gezdiklerini, 10-15 gün arasındaki sürede bunların açık kaldığını ifade eden Dinç, beğenilen ürüne teklif verildiğini bildirdi.

Dinç, teklifin geçilmesi halinde vatandaşlara uyarı maili yollandığını dile getirerek, "Yakında hizmete girecek mobil uygulamamız sayesinde teklif verenler direkt olarak da uyarı alacaklar. Mezat süresi bitimine kadar en yüksek teklifi veren kişi ürünü almaya hak kazanıyor. Ödemeyi kredi kartıyla ya da İstanbul'da olanlar direkt bize yaparak ürünü teslim alabiliyorlar." diye konuştu.

Müzayede sisteminde mezat süresini beklemenin önemli olduğunun altını çizen Dinç, bu süreç tamamlanmadan ürünü alanın belirlenmediğini söyledi.

Abdullah Cahit Dinç, gerçekten ürünü isteyen kişilerin mezat süresinin sonunu beklediğini ifade ederek, müzayedenin lezzetini arttıran en önemli unsurun sabır göstermek olduğunu kaydetti.

Mezatlarda çok önemli eserlerin satışa çıktığını dile getiren Dinç, sözlerini şöyle tamamladı:

"Mesela, 1931 basımı William Shakespeare'in Othello kitabı vardı. Biz onu sadece 5 liradan sisteme girdik. Bizim sahaf arkadaşlar, 'Eseri o kadar da düşürmeyin' demişti. Biz o eserin kıymetini bulacağına inanıyorduk. Sahaflarda 120 lira civarında bir fiyatı olan bir kitaptı. Bu kitap için 5 kişi pey vermişti. Sürekli birisi fiyat arttırıyordu. En son 65-70 lira civarında bir fiyata alıcı buldu. Yine ucuz gitti ama bir ürün fiyatını muhakkak bulacaktır. Müzayedenin şartı budur. Özellikle İstanbul'da olanlar canlı müzayedelere muhakkak katılmalı. Çünkü orada sahaflar kitaplarını ortaya çıkarıyorlar. Çok güzel bir ortam oluyor, güzel arkadaşlıklar kurulabiliyor. Müzayedelerde çok ünlü bir ressamın resimlerinin çok uygun bir fiyata gittiğini gördüm. Tabii ki ünlü ressama ait olduğu sonradan öğreniliyor. Uygun bir fiyata satıldığını biliyoruz. Önemli siyasi şahsiyetlerin kullandığı evrak ya da pasaportları gibi çok önemli, nadir, hiçbir yerde bulamayacağınız eşyaların düşük fiyatlara alıcı bulduğunu gördüm."