Rusya-Ukrayna Krizi: İki Ülkede Medya ve Uzmanlar Ne Diyor?

Rusya'nın Ukrayna donanmasına ait üç gemiye Pazar günü el koymasının ardından iki ülke arasında gerginlik arttı. Ukrayna Parlamentosu, Çarşamba gününden itibaren 30 günlük sıkıyönetime geçilmesini öngören kararı kabul etti. İki ülke medyasından görüşleri, Rus ve Ukraynalı uzmanların konuyla ilgili yorumlarını derledik.

'Sıkıyönetim gerektirecek hayati bir durum yok'

Ukrayna'nın en yüksek tirajlı haber kanallarından 112'nin internet sitesinde Mihail Kuhaleyşvili imzasıyla yer alan analizde, "Sıkıyönetimi, Kırım'ın ilhak edildiği, Donbass'ta çatışmaların en yoğun olduğu 2014 yılında ilan etmeliydik. Ukrayna'da sıkıyönetimi gerektirecek hayati bir durum bugün yok. Doğuda cepheye yakın kentler, çatışma şartlarına ve ekonomik zorluklara çoktan adapte oldu" denildi.

Rusya'nın Ukrayna Deniz Kuvvetleri'ni "tehdit" olarak göstermek için provokasyon yapmış olabileceğini öne süren Ukraynalı gazeteci, "Böylece Kerç Boğazı'nı gemi trafiğine kapamak için bahane yaratmış olabilirler" yorumunu yaptı.

'15 Temmuz darbe girişimine benziyor'

Ukrayna'da seçimlere kısa süre kala sıkıyönetim kararı alınmasıyla, Türkiye'de 15 Temmuz darbe girişimi sonrası olağanüstü hal ilan edilmesi arasında benzerlik de kuran Kuhaleyşvili, Poroşenko'nun Azak Denizi'ndeki olayı "avantaja çevirme" planları yapıyor olma ihtimaline de dikkati çekti.

Ülkenin en popüler haber sitelerinden Korrespondent.net'te gelişmeleri değerlendiren Yegor Rud ise şu yorumları yaptı:

"Bu olay karşısında sıkıyönetim ilan edilmesi çok sert bir tepki. Donbass'taki operasyonlarda bir gecede yaşanan kayıplar, bu olaydakinden fazla olabiliyor. Debaltsevo ve İlovayskiy kasabalarındaki ciddi çatışmaların ardından sıkıyönetim ilan edilmedi. İlginç olan bir diğer durum ise olayın yaşandığı gün Azak Denizi'nde Ukrayna Deniz Kuvvetleri çok aktif hale geçti ve milislerin kontrolündeki bölgeyi yoğun ateşe tuttu.

'Kremlin, Suriye ve Ukrayna'da savaşın dozunu artırmaya hazır'

Obozrevatel.com sitesinin görüşlerine başvurduğu tarihçi Sergey Klimovskiy'nin değerlendirmeleri şöyle:

"Poroşenko'nun, sıkıyönetim ilan ederek seçimleri erteletmek için bu olayı bilinçli olarak organize ettiği ihtimalinin üzerini direkt çiziyorum. Türkiye'de iki yıl boyunca olağanüstü hali uzatmalarına rağmen, parlamento, başkanlık seçimleri ve referandum düzenlediler. Kremlin, Suriye ve Ukrayna'da savaşın dozunu artırmaya hazır. Bu nedenle Poroşenko'nun sıkıyönetim ilan etmesi mantıklı ve önleyici bir önlem. Moskova'nın tek çekindiği konu, 'Batı cephesi' ile uğraşırken, Çin ve Japonya'nın 'Doğu cephesi' açma ihtimali."

'Ülke ekonomisine olumsuz bir etkisi olmayacak'

Ukraynalı ekonomist ve yatırımcı Sergey Fursa ise Ukrainskaya Pravda gazetesinde şunları yazdı:

"Sıkıyönetimin ülke ekonomisine ve IMF ile ilişkilere olumsuz bir etkisi olmayacak. Rusya'nın saldırgan olduğu kuşkusuz. Uluslararası hukuka göre Ukrayna gemilerinin Kerç Boğazı'ndan geçme hakları olduğu da tartışılamaz. Ama sıkıyönetim nereden çıktı? Kırım'ın ilhak edildiği 2014'te, 2015'te Debaltsevo'daki şiddetli çatışmalarda, Donbass'ta direnişin zirve yaptığı zamanlarda, binlerce Ukraynalı öldüğünde sıkıyönetim ilan etmedik. Çünkü bununla hiçbir sorunu çözemeyeceğimizi biliyorduk. Peki şimdi sıkıyönetim hangi problemi çözecek? Tüm siyasiler için en büyük problem olan seçimleri."

'Gerginliğin nedeni Ukrayna'nın askeri üs inşası'

Rusya'daki muhalif Novaya Gazeta, Rusya ile Ukrayna arasında Kerç Boğazı'nda yaşanan gerginliğin nedeninin, Ukrayna'nın Zaporoje iline bağlı liman şehri Berdyansk'ta Ukrayna askeri üssü inşa edilmesi olduğunu iddia etti.

NATO ve Pentagon'un, Rusya'nın, Ukrayna'nın Mariupol ve Berdyansk kentlerinde kontrolü sağlayarak Kırım'a deniz ulaşımını tamamen denetlemeye yönelik bir hamlesini uzun süredir beklediği öne sürülen analizde, "Kırım Köprüsü'nün inşa edilmesiyle bu konu gündemdem kalkmış gibiydi. Şimdi ise, ya Berdyansk'taki askeri üs Moskova'yı çok korkuttu, ya da köprüyle ilgili henüz gizli tutulan ciddi sorunlar yaşanıyor. Yakın zamanda, Ukrayna'yı Azak kıyılarından tamamen çıkarmak için yeni bir kış operasyonu başlatılması ihtimali göz ardı edilmemeli" denildi.

Rus Kommersant gazetesinin görüşlerini aldığı Yüksek Ekonomi Okulu Öğretim Görevlisi Andrey Suzdaltsev'in yorumu ise şöyle:

" Kiev, Kırım karasularındaki egemenliğini kanıtlayarak, hiçbir engel olmadan Kırım Köprüsü'nün altından geçme hakkını sağlamaya çalışıyor. Ukrayna, Kerç Boğazı'na istediği şekilde ve istediği zaman girebileceğini göstermek istedi. Kiev, Washington'ın Rusya'ya karşı ikinci yaptırım paketini, Ukrayna'daki devlet başkanlığı seçimlerinden önce yürürlüğe koyması için her türlü yolu deniyor."