Çekiç İmalatından Otomotiv Devlerinin Tedarikçiliğine

ŞAHİN OKTAY - Temelleri 1966 yılında İstanbul'da 46 metrekarelik bir atölyede atılan Kanca El Aletleri Dövme Çelik AŞ, bugün aralarında Bentley, Porsche, BMW, Mercedes, Audi, Volkswagen gibi markaların da aralarında bulunduğu çok sayıda otomotiv firmasının en önemli tedarikçileri arasında yer alıyor.

Abdullah Kanca, 1966 yılında İstanbul Topkapı'da kiraladığı 46 metrekarelik atölyede memleketi Trabzondan getirdiği 5 demirci ustasıyla çekiç, keser ve mengene gibi el aletlerinin imalatına başladı. Kısa sürede işlerini büyüterek 4 atölye daha açan Abdullah Kanca, dağınık halde bulunan bu atölyelerini 1971 yılında kiraladığı bin 500 metrekarelik kapalı alanda tek çatı altında topladı. Buranın da yetersiz kalması üzerine Güneşli Köyü'nde 22 bin metrekarelik bir arazi satın alan Kanca, tüm üretimini burada inşa ettirdiği 9 bin metrekarelik fabrikaya taşıdı.

TOFAŞ'ın yerli tedarik sanayisini geliştirmek amacıyla verdiği bir parçanın siparişiyle 1978 yılında otomotiv sektörüne adım atan ve daha sonra Renault, Ford Otosan ve BMC ile de çalışmaya başlayan Kanca, bu alanda da kendini ispatlayarak firmasını otomotiv sektörünün en fazla tercih edilen tedarikçileri arasına soktu.

Dövme el aletleri üreterek faaliyetlerine başlayan ve yaklaşık 40 yılda büyük bir otomotiv parça tedarikçisine dönüşen firmasını 2004 yılında Gebze Şekerpınar'daki 54 bin metrekarelik alanda inşa ettirdiği 30 bin metrekarelik fabrikaya taşıyan Kanca, kıraç arazide gerçekleştirdiği bu yatırımla dünyada benzeri olmayan bir otomotiv tedarik sanayi bölgesi olan TOSB Otomotiv Yan Sanayi İhtisas Organize Sanayi Bölgesi'nin kurulmasına da öncülük etti.

2007 yılında vefat eden Türk sanayisinin duayen isimlerinden Abdullah Kanca, ardında üretiminin yüzde 80'ini dünyanın dört bir yanına ihraç ederek Türkiye ekonomisine büyük katma değer sağlayan Kanca El Aletleri Dövme Çelik AŞ'yi bıraktı.

Yarım asır önce Sürmene'den İstanbul'a gelen 5 demirci ustasıyla başlayan serüvenine bugün yaklaşık 600 kişiyle yılda 20 milyon adet dövme el aletleri ve otomotiv parçası üreterek devam eden firma, TİM'in açıkladığı ilk 1000 ihracatçı listesinde 501. sırada yer aldı.

"Cironun yüzde 90'ını otomotiv oluşturuyor"

Şirketin genel müdürü Alper Kanca, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'deki uzun ömürlü şirketlerden biri olan Kanca El Aletleri Dövme Çelik AŞ'nin 2017 itibariyle yarım asrı devirdiğini söyledi.

Köklü bir geçmişe sahip olan firmanın 1966 yılında babası ve amcası tarafından 46 metrekarelik bir atölyede kurulduğunu dile getiren Kanca, şu anda 54 bin metrekarelik alanda kurulu fabrikada, yaklaşık 600 çalışanla faaliyetlerine devam ettiklerini belirtti.

Kanca, uzun yıllar el aletleri konusunda Türkiye'deki tek imalatçı konumunda olduklarını belirterek, 1980'li yıllardan sonra el aletlerinin yanında otomotiv parçaları da üretmeye başladıklarını, sektör geliştikçe bu alandaki paylarının da arttığını ifade etti.

Kanca, "Dünyanın organize tek otomotiv tedarik merkezinde kuruluyuz. Etrafımızda sadece otomotiv tedarik firmaları var. Haftanın 6 günü 3 vardiya çalışıyoruz." diye konuştu.

"Yılda yaklaşık 20 milyon parça üretiyoruz"

Kanca, şu anda şirket üretiminin yüzde 90'ını otomotiv, yüzde 10'unu da el aletlerinin oluşturduğunu belirterek, "Tesislerimizde yaklaşık 300 farklı parça üretiyoruz ve üretim miktarımız yıldan yıla değişiyor. Yılda yaklaşık 20 milyon adet civarında parça üretiyoruz." ifadelerini kullandı.

Üretilen parçaların emniyet parçaları cinsinden olduğunu anlatan Kanca, şöyle devam etti:

"Her ürettiğimiz parçanın ciddi bir kontrol süreci var, çünkü ürettiğimiz parçalar aracı kullanırken hata yapmaması gereken parçalar. Bu parçaların bazıları motor ve aktarma organlarındaki biyel kolları, krank milleri, çelik piston kafaları, salıncak kolları, dişli parçaları, dizel sistemlere ait enjektör gövdeleri ile dizel ray parçalar, tekerlekleri araca bağlayan ve dönmesini sağlayan porya ve akson parçalarını sayabiliriz. Bizim parçalarımız kalitesinden yüzde 100 emin olduğumuz parçalar. Üretmenin dışında çok da iyi bir test laboratuvarımız var."

Kanca, ihracat konusunda iyi bir geçmişe sahip olduklarına işaret ederek, "Şirketimiz 1983 yılında el aletlerinde ilk defa ihracat yapan şirket olarak ödül aldı. İlk ihracatımızı İran ve Libya'ya yapmıştık. Daha sonra ihracatımızın yönünü değiştirdik. 1990'lardan itibaren Avrupa'ya odaklandık, Avrupa'ya ihracat yapmaya başladık." şeklinde konuştu.

Hem sanayide hem de ihracatta dünyada ilk sırada yer alan Almanya'nın en fazla ihracat yaptıkları ülke olduğunun altını çizen Kanca, şunları kaydetti:

"Dünyanın en fazla ihracat yapan, sanayi ürünleriyle bilinen ülkeye en fazla ihracatı yapıyoruz. Bu açıdan kendimizi ispatladığımızı düşünüyorum. Diğer ülkelerdeki müşterilerimiz de bunu öğrendiği zaman 'Almanya'ya ihracat yapıyorsanız zaten sizin kalitenizi sorgulamaya gerek yok.' diyorlar. Bu açıdan iyi bir noktadayız. Ciromuzun neredeyse yüzde 70'ini ihracattan sağlıyoruz. Bu bir Türk sanayicisi olarak beni gururlandırıyor çünkü Türkiye'de üretiyoruz ve Türklerin merakla satın aldığı o pahalı araçların içinde bizim parçalarımız var. Yurt dışında parçalarımızın birçoğu BMW, Mercedes, Audi, Volkswagen, Ford, Fiat, Scania ve diğer birçok markanın ya motorunda ya aktarma organlarında kullanılıyor."

Otomotiv sanayinin yanı sıra kuruldukları yıldan bu yana üretimini sürdürdükleri el aletleri sektöründe de iddialı olduklarını vurgulayan Kanca, özellikle mengene satışında sadece Türkiye'de değil Avrupa'da da pazar lideri olduklarını söyledi.

Yılda 70 bin adet mengene ürettikleri bilgisini veren Kanca, "Mengenede Türkiye'de neredeyse tek firmayız. Avrupa'da da pazar lideriyiz. Avrupa'da satılan her 3 mengeneden 1'i 'Kanca' markası taşıyor." dedi.

Kanca, el aletleri grubunda mengenenin yanı sıra marangozların kullandığı işkence aleti, çekiç ve inşaat makası üretimi yaptıklarını da kaydederek, "Yıllık toplam 500 bin adet üretim gerçekleştiriyoruz. El aletleri üretiminin yüzde 90'ını Avrupa pazarına ihraç ediyoruz." ifadelerini kullandı.

Firma olarak büyüme planlarına bağlı olarak hareket ettiklerini dile getiren Kanca, şunları söyledi:

"Geçen 4 yılda ortalama olarak her yıl yüzde 20 büyüme kaydettik. Buna bağlı olarak geçen yıl fabrika binamıza 3 bin metrekare ilave yatırım yaptık. 2022 stratejik hedeflerimiz doğrultusunda büyümeyi sürdüreceğiz. Şu anda yaklaşık 600 personel ile yüzde 80'nin üzerinde kapasiteyle çalışıyoruz. Gelecek 3 seneye ait siparişlerimiz hazır. Ayrıca 2011 yılında faaliyete giren Ar-Ge merkezinde her yıl sektör ortalamasının üzerinde Ar-Ge'ye pay ayırıyoruz. Amacımız, hem otomasyon hem de Ar-Ge çalışmalarıyla önce geride kalmamak, sonra da bir adım öne çıkmak."