Gürcistan Sınırına Geçici Hudut Kapısı Açılacak

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Ziya Altunyaldız, Gürcistan'ın, Türkiye'nin gümrük alanında çok yakın işbirliği içerisinde olduğu bir komşusu olmasının ötesinde ülkemiz için Kafkasya ve Orta Asya'ya açılan bir koridor ve önemli bir proje ortağı olduğunu belirtti.

Gürcistan - Türkiye Gümrük İdare Başkanları Toplantısı'nda konuşan Altunyaldız, "Bakü - Tiflis - Ceyhan Petrol Boru Hattı, Nabucco Projesi ve Bakü

Tiflis - Kars Demiryolu Projesi gibi her biri dev nitelikte ve ülkemiz için oldukça önemli projeleri birlikte yürütüyor olduğumuz Gürcistan ile ilişkilerimizin her alanda olduğu gibi gümrükler alanında da gelişerek devam etmesi her iki gümrük idaresinin de en büyük dileğidir" dedi.

Altunyaldız, "Gürcistan'ın bizim için bir başka özelliği de ülkemizin gümrük alanında karşılıklı yardım ve idari işbirliği anlaşması imzaladığı ilk ülke olmasıdır. 1994 yılında imzalanan bu anlaşma ilişkilerimizin hukuki zeminini oluşturmuş, 2007 yılında imzalanan serbest ticaret anlaşması ile de ticari ilişkilerimiz çok daha ileri bir seviyeye gelmiştir" şeklinde konuştu.

İki ülke arasındaki dış ticaret hacmine dikkati çeken Altunyaldız, şu bilgileri aktardı:

"Gürcistan ile 15 yıl önce yani 1996 yılındaki 143 milyon dolarlık dış ticaret hacmimizin (110,3 ihracatımız, 32,5 ithalatımız) 2011 yılı sonu itibariyle yaklaşık 1 milyar 41 milyon dolara çıktığını, yani yaklaşık 10 kat arttığını görüyoruz. Bu yılın 7 aylık dönemine baktığımızda ihracatımızın geçen yılın aynı dönemine göre 24 artarak 698 milyon dolara çıktığını, ithalatımızın ise yüzde 39 azalarak 119 milyon dolara indiğini görüyoruz. Diğer bir deyişle 7 ay itibariyle Gürcistan ile olan dış ticaretimiz yaklaşık 580 milyon dolar fazla vermekte ve bu dış ticaret fazlalılığı geçen yıla göre yüzde 57,5 lik bir artışa tekabül etmektedir.

Gürcistan, Türkiye'nin ihracatında 28., ithalatında ise 66. sırada olmakla beraber, Türkiye'nin, Gürcistan'ın ihracatında 2., ithalatında ise 1. sırada yer aldığını görüyoruz. Bir başka deyişle Gürcistan için Türkiye'nin en önemli dış ticaret ortağı olduğunu görüyoruz."

İki ülke arasında gerçekleşen yük ve yolcu trafiği rakamlarına da değinen Altunyaldız, "2011 yılında, Gürcistan'a açılan kapılardan yük taşımacılığı kapsamında gerçekleşen giriş çıkış sayısı toplamda 896 bin 674 olarak, yolcu giriş çıkış sayısı ise 2011 yılı için toplamda 3 milyon 701 bin 048 olarak gerçekleşmiştir. İçinde bulunduğumuz sene ise özellikle de kimlik kartı ile geçişin verdiği kolaylıkla yolcu trafiğinde önemli bir artış trendi yakalanmış ve sadece Sarp Hudut Kapısı'ndan ilk 8 ay itibariyle geçiş sayısı 3 milyon 420 bin olarak gerçekleşmiştir" dedi.

-"Gürcistan sınırına geçici hudut kapısı"-

Gürcistan heyeti ile bugün hem iki ülke için hem de Kafkasya ve Orta Asya'nın Avrupa ile demiryolu üzerinden bağlantısının sağlanması adına çok önemli bir proje olan Bakü - Tiflis - Kars Demiryolu Projesi'nin hayata geçirilmesine önemli bir katkı vererek, projeyi hızlandıracak bir mutabakata vardıklarını aktaran Altunyaldız, proje detayları hakkında şunları söyledi:

"Projenin önemli ayaklarından biri olan iki ülke hududunda yer alacak olan demiryolu tüneli inşaatının bitirilebilmesi için gümrük işlemlerinin kolaylaştırılması anlamında iki ülke gümrük idaresinin üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmesine yardımcı olacak bir Anlaşmaya imza koyduk.

İmzaladığımız anlaşma ile iki ülke hududunda yer alan demiryolu tüneli inşaatını üstlenmiş olan Türk firmasına tünel inşaatını hem Türkiye hem de Gürcistan tarafından iki yönlü olarak yürütmesi için gerekli eşya, araç, ekipman ve personelin hududu basitleştirilmiş işlemlerle ve kolaylıkla geçirmesini sağlamış olacağız.

Bu çerçevede ülkemizde çok örneği olmayan bir uygulamaya giderek, inşaatın yapıldığı 162 nolu hudut taşı bölgesinde sadece bu inşaata yönelik çalışmaların yürütülmesi için geçici bir hudut kapısı açacak ve personel görevlendirmesi yapacağız. Bu hudut kapının ismini de "Demir İpekyolu Kapısı" ismiyle isimlendirdik. Bu kapı tünelin yapılması döneminde araç ve gereçlerin yapılmasına imkan sağlayacak. Demiryolu faaliyete geçince sabit demiryolu kapımız olarak faaliyetlerini sürdüreceğini düşünüyoruz."

İki ülke arasında artan ticari hacmin ve insan yolcu giriş ve çıkışı nedeniyle, TOBB ile birlikte Gürcistan'la, Ardahan ili Çıldır ilçesi Aktaş köyünde Yap İşlet Devret modeliyle yeni kapının yapılması konusunda mutabakata vardıklarını anımsatan Altunyaldız, bu kapının gelecek yıl hizmete açılacağını söyledi.

Artvin'in Borçka İlçesi'nde, Muratlı'da ilave yeni bir kapı daha açmak üzere Gürcistan'la mutabakata vardıkları bilgisini de veren Altunyaldız, "Bunun yanında Camili yöresinde yaşayan vatandaşlarımızın ağır kış koşullarında kapanan yolları dolayısıyla yaşadıkları mağduriyeti gidermeyi ve hem Sarp kapımızdaki yolcu trafiğinin bir kısmını buraya yönlendirmeyi, hem de bölgenin turizm potansiyeline katkıda bulunmayı hedefliyoruz" dedi.

-İki kapı tek işlem...-

"Model ve konsept olarak dünyada ilk" olarak nitelendirdiği "iki kapı tek işlem" adını verdikleri kara hudut kapılarının ortak kullanımına da değinen Altunyaldız, Gürcistan'la Sarp sınır kapısının bu konseptte işletmeye açılacak ilk kapı olması çerçevesinde yapılan çalışmaların son aşmaya geldiğini kaydetti. Uygulamayla ilgili tüm yasal mutabakatları imzaladıklarını belirten Altunyaldız,

"Çıkış kapısında işlem yapılmayacak. Giriş kapısında tek bir işlem yapılacak. Girişteki işlem çıkışa bildirilecek. İki gümrük tek işlem. Hem gümrüklerin seri işlemesi daha rekabetçi beklemelerin azaltılması dostluğun ve güvenin bir nişanesi anlayışıyla tek bir işlemle iki işlem yapılmış olacak. Bu konuda son aşamaya geldik" dedi.

Gürcistan'la 2008 yılında ipekyolu projesi kapsamında yoğun çalışmalar sürdürdüklerini aktaran Altunyaldız, "İpekyolu rotasındaki ülkelerin hudut geçişlerinde uygulamaları yoğunlaştırma ve harmonize etme amacımız var. Dünyada yapılan çalışmalar gümrükteki beklemelerin ortaya koyduğu maliyetin gümrük vergilerinin çok üstüne çıktığını gösteriyor. Ülkemiz ve bölgemizdeki ticari faaliyetlerin gelişebilmesi adına özellikle ipekyolu hattındaki tüm gümrük idarelerinde harmonize, tek tip bir anlayışla gümrük işlerinin basitleştirilmesi, beklemelerin azaltılması ve bunun sonucunda Türkiye'den Çin'e kadar adeta bir yeşil koridor oluşturmak gibi bir amacımız var. Bunun sonucunda inanıyoruz ki özellikle Kafkasya ve Orta Asya'ya açılan, Avrupa'yı bu bölgeye bağlayan ipekyolu projesi de hayata geçmiş ve beklemeler azalmış, ticari faaliyetler bu bölgede ciddi anlamda ivme kazanmış olacaktır" şeklinde konuştu.

Proje hakkında konuşan Gürcistan gümrük İdaresinden sorumlu Maliye Bakan Yardımcısı Jambul Ebanoidze, "Bugün biz burada Bakü-Tiflis-Kars demiryolu projesi kapsamında yeni bir demiryolu inşası anlaşması için bir araya geldik. Bu bizim için çok önemli. Bu ipekyolunu daha çok geliştirecek ve Türkiye ile aramızda ilk defa demiryolu olacak. Demiryolu sayesinde ticaretimiz daha da artacak. Bu demiryoluyla Azerbeycan, Gürcistan ve Türkiye birbirine bağlanacak. Bu daha da uzayabilecek. Rekabetimiz daha da artacak" dedi.

Ebanoidze, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bu anlaşmayla tüm ticari işlemlerimiz kolaylaşacak. Giriş-çıkış ve prosedürler de kolaylaşacak. Bu anlaşma çerçevesinde Gürcistan'a giren mallar vergiden muaf tutulacak. Yine geçici gümrük noktaları açılacak. Pasaport ücretleri daha az olacak. Anlaşmaların imzalanmasıyla bir çok problem çözülecek. Bu anlaşma sayesinde çok daha iyi şeyler yapılacak. Bu proje yakında tamamlanacak, biz de demiryolunu kullanıp, sınırları geçip, geleceğiz."

Türkiye'de yaşanan terör olaylarına değinen ve şehitler için çok üzüldüklerini belirten Ebanoidze, "Umarız ki tekrarları yaşanmaz. Heyet adına başınız sağ olsun diyoruz. Umudumuz var ki gelecekte böyle şeyler olmayacaktır" dedi.

Muhabir: Ahmet Hacıfazlıoğlu

Yayıncı: Yılmaz Yıldız - İSTANBUL