Haziran Ayı Enflasyon Rakamları

Antalya Ticaret Borsası (ATB) Başkanı Ali Çandır, haziranda meyve ve sebzede yaşanan bolluğa rağmen ramazan ayındaki talep nedeniyle fiyatların askıda kaldığını belirtti.

Batı Akdeniz Ekonomisini Geliştirme Vakfı (BAGEV) Başkanı da olan Çandır, yazılı açıklamasında Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan haziran ayı enflasyon verilerini değerlendirdi.

TÜİK'in açıkladığı verilere göre, ülke genelinde tüketici fiyatlarının haziran ayında yüzde 0,47 artarak beklentinin üzerinde gerçekleştiğini kaydeden Çandır, aylık bazda yurt içi üretici fiyat endeksinde de yüzde 0,41 artış gerçekleştiğini aktardı. Enflasyonun yıllık bazda haziran ayında TÜFE'de yüzde 7,64, ÜFE'de yüzde 3,41 artış gösterdiğine dikkati çeken Çandır, "Uzmanların tüketiciler açısından aylık bazda yüzde 0,10 civarında, yıllık bazda ise yüzde 7,60 civarında bekledikleri fiyat artışları, hem aylık hem de yıllık bazda beklenenin üzerinde yer alırken, yıllık bazda 2 ay aradan sonra yeniden yüzde 7 seviyelerini aştı. Bunda geçtiğimiz yılın aynı döneminden hareketle elde edilen baz etkisi etkili oldu. Ancak bu gerçekleşmelere karşın Merkez Bankasının son dönemlerde faiz oranlarını aşağı yönde güncellemesi, fiyat artışı beklentilerinin Merkez Bankası nezdinde günden güne iyiye gittiğinin bir göstergesi." değerlendirmesinde bulundu.

- Batı Akdeniz en ucuz ikinci bölge

Antalya, Burdur ve Isparta'nın yer aldığı Batı Akdeniz Bölgesi'nde haziran ayında tüketici fiyatlarında artış görülürken, aylık fiyatların artış oranının yüzde 0,26 olduğuna değinen Çandır, tüketici fiyatlarının da geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7,30 arttığını vurguladı.

Çandır, "Geçtiğimiz ay Batı Akdeniz'in aylık ve yıllık bazda Türkiye ortalamalarının altında bir enflasyona sahip olduğu söylenebilir. Haziran ayında manşetin artış oranı bakımından bölgemiz en ucuz ikinci bölge oldu. Bunda tarla ve tezgahta yaşanan bolluk etkili olmuştur. Ramazan ayında artan talebe rağmen elde edilen bu sonuç sevindiricidir." ifadelerini kullandı.

- Tarladaki bolluk fiyatlara yansıdı

Türkiye genelinde haziran ayındaki fiyat artışlarını ürün bazında değerlendiren Çandır, yüzde 28,43 artışla "sivri biberin", harcama grubu bazında yüzde 1,16 artışla "gıda ve alkolsüz içecekler" grubunun ilk sıralarda yer aldığını kaydetti. Çandır, ürün gruplarında eğitim ve sağlık fiyatlarının önemli ölçüde artış gösterdiğine işaret etti.

Son aylarda özellikle gıda ve tarım ürünleri üretiminin artmasının enflasyona olumlu yansıdığını belirten Çandır, açıklamasını şöyle sürdürdü:

"Ramazan ayında yaşanan talep artışı bu olumlu etkiyi sınırladı. Gıda fiyatlarındaki yüksek seyir, enflasyonun gevşemesinin önündeki en büyük engel oldu. Bu nedenle bizler tarımsal ürünlerin, üretiminden tüketimine geçen süre zarfındaki tüm zincirin kontrol altında tutulması ve fiyat artışına neden olacak tüm etmenlerin bertaraf edilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Ayrıca her ramazan ayında yaşanan fırsatçılığın önüne geçebilmek için de denetimlerin sıklaştırılmasının tüketiciye olumlu yansıyacağına inanıyoruz."

Geçen ay yaz sebze ve meyvedeki arz artışının enflasyona olumlu yansıması beklenirken ramazan ayındaki talep artışının bu gelişmeyi dizginlediğini ifade eden Çandır, "Batı Akdeniz'in tarımsal üretimde öncü olması, bölgemizin gelecekte oluşacak manşet enflasyona katkısını ortaya koyması bakımından önemlidir. Bu nedenle tarım ve gıdada yaşanan fiyat katılığının önüne geçilmesi ve hedeflenen enflasyonun elde edilmesi için tarım sektörün sorunlarının ortadan kaldırılmasına, üretiminin önünün açılması zorunludur." değerlendirmesini yaptı.

- Enflasyonla mücadele tarımdaki yapısal reforma bağlı

Türkiye'de son zamanlarda tarım gıda fiyatları nispeten yavaş şekilde hareket ederken, tüm dünyada son 4-5 yılın en düşük seviyelerini gördüğünün altını çizen Çandır, şöyle devam etti:

"Bir yandan talep düşüklüğü, bir yandan da güçlü stok, güçlü dolar, zayıf petrol fiyatlarının etkisiyle dünyadaki tarım fiyatları sürekli bir düşüş yaşıyor olması, dünyada, başta tahıl olmak üzere güçlü üretim beklentisinin oluşmasına da katkı sağlamakta. Bizde ise tarım ve gıda ürünleri sektörlerinde, başta enerji olmak üzere tüm üretim maliyetlerinden oluşan baskının düşük seviyelere çekilememiş olması, fiyatların asılı kalmasına ya da yavaş hareket etmesine yol açmakta. Tarımda yapısal reformların en kısa zamanda uygulanması gerekiyor. Küresel ölçekte enerji fiyatlarındaki aşağı yönlü ivme gelecek açısından her ne kadar olumlu görünse de, enflasyonla kalıcı mücadele ancak ve ancak tarımda gerçekleşecek yapısal reform kanallarıyla mümkün olabilecektir. Ayrıca sanayi ve hizmetler sektörlerine sağlanacak destekler topyekun üretim artışıyla sonuçlanacaktır ki bu da enflasyonu yumuşatacaktır."