İklim değişikliğiyle mücadelede TarımGES uygulamaları

Güneş enerjisi ile tarım arazilerinin eş zamanlı kullanımına yönelik entegre bir sistem olan Tarım-Güneş Enerji Santrali (TarımGES) uygulamalarının enerjide dışa bağımlılık ve iklim değişikliğiyle mücadelede önemli rol oynayacağı değerlendiriliyor.

Solar3GW'nin, "Türkiye Güneş Enerjisi Sektörü: TarımGES" raporu açıklandı.

Enerjide dışa bağımlılığın ve iklim değişikliğinin tarıma etkisinin azaltılmasını inceleyen rapora göre, toplam 234 bin kilometrekare tarım alanına sahip Türkiye'nin, bugünün teknolojisiyle bu alanlarının binde 1'ine güneş panelleri kurulduğunda 11 gigavatın üzerinde güç elde edilebileceği öngörülüyor.

Enerjide dışa bağımlılık ve ekonomik krizle baş etmenin en akılcı yolunun "öz kaynaklarla en fazla üretimi yapmak" olduğuna işaret edilen rapora göre, Türkiye'nin buna imkan veren TarımGES'ten faydalanması gerekiyor.

Bu kapsamda, güneş enerjisi ile tarım arazilerinin eş zamanlı kullanımına yönelik entegre bir sistem olan TarımGES kurulu gücü 2012'de dünyada 5 megavat iken 2022'de 14 gigavatı geçti ve bu konuda başı çeken Japonya'da bugüne kadar 3 binden fazla uygulama yapıldı.

AR-GE çalışmalarına göre, seçilen örnek coğrafyada güneş santrali kurulan tarlalarda acı biber üretimi üçe katlandı. Çeri domates üretiminde ise su kullanımı yüzde 65 azaldı ve toplam üretim ikiye katlandı. TarımGES uygulamalarında iki günde bir yapılan sulamalarda toprağın nemi yüzde 15, her gün yapılan sulamalarda da yüzde 5 daha fazla korundu.

Maliyet olarak küçük ölçekli GES çatı projelerine göre daha fazla avantaj sağlayan TarımGES uygulamalarıyla çiftçilerin, tarlasında üretecekleri elektriğin fazlasını satarak öztüketim harcamalarını büyük ölçüde düşürebileceği hesaplanıyor.

Yerinde üretim-tüketim konusunda enerji dönüşümüne uygun çözüm sunan TarımGES'ler, öncelikle elektrik üretimini, tüketimin olduğu alana yaklaştırılarak artan şebeke verimi sağlıyor, işletme maliyetlerini aşağıya çekiyor. Ayrıca tarım için gereken sulama pompası, aydınlatma, ısıtma gibi faaliyetlerde ihtiyaç duyulan enerji en ucuz şekilde yerinde üretilebiliyor.

Türkiye'de TarımGES'lerin önünün açılması için mevzuatta düzenlenmeye ihtiyaç duyulduğuna işaret edilen raporda, TarımGES kurulacak alanlarda acil kamulaştırma yapılabilmesi ve kapasite tanımlanması öncelikli başlıklar arasında yer alıyor.

Uygulama, azalan kaynakların yönetimine yenilikçi çözüm sunuyor

Solar3GW Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Bahadır Turhan rapora ilişkin değerlendirmesinde, tarım alanları üzerinde kurulacak güneş enerjisi santralleriyle aynı alanda elektrik ve tarım üretiminin yapılabileceğini belirtti.

Turhan, TarımGES projelerinin azalan kaynakların yönetimine yenilikçi çözüm sunan bir uygulama olduğuna dikkati çekerek, "Tarlalara kurulacak yeni güneş enerjisi santralleri sayesinde, sertleşen iklim koşullarına karşı mahsuller korunacak ve yüksek verimli ürün elde edilebilecek, aynı zamanda elektrik gibi yüksek bir maliyet girdisi optimize edilebilecek. Hatta elektrik üretiminin, tüketimden arta kalan kısmı şebekeye satılarak üçüncü bir gelir kaynağı elde edilebilir." ifadelerini kullandı.

TarımGES'lerin, dünyada ve Türkiye'de yaşanan kuraklığa, giderek daralan kullanılabilir arazilere karşı da kullanabileceğini kaydeden Turhan, "Ülkelerin ekonomik politikalarına göre farklı şekilde uygulama olanağı sağlayabilecek TarımGES'ler iklim değişikliğine karşı mücadele ederken önemli bir araç olacak. Önemli olan ülkenin ihtiyaçları doğrultusunda bu aracı en doğru şekilde, uzun vadeli akılcı planlama ile kullanabilmesi." değerlendirmesinde bulundu.

Turhan, "Solar3GW'nin de sloganı olan 'her yıl en az 3 gigavat güneş gücünün, araziye kurulacak kısmı olan 1350 megavatın TarımGES uygulaması şeklinde kurulması, her yıl tarım alanlarımızın sadece 10 binde 1'ine kurulum gerçekleştirmemiz anlamına gelir. Bu yolla temiz ve ucuz elektrik üretirken, gittikçe artan ekstrem hava koşullarına karşı ilgili tarım ürününe ek bir koruma sağlanıp, tarımsal verim arttırılır." bilgisini paylaştı.