İkv Başkanı Zeytinoğlu Açıklaması

İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV) Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, Türk vatandaşlarına vizesiz Avrupa kapılarının açılması için çok yoğun mesai harcandığını, artık son düzlüğe girildiğini, ortaya koyulacak etkili bir çabayla yıllardır süren bu haksız uygulamanın sona erdirilmesi gerektiğini bildirdi.

Zeytinoğlu, yaptığı yazılı açıklamada, dün Avrupa Komisyonu'nun vize serbestliği diyaloğundaki güncel durumu ortaya koyan 4'üncü Türkiye-AB Mülteci Uzlaşısı İlerleme Raporu'na ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Hem Türk makamları hem de komisyon tarafından geçen yılın ikinci yarısından bu yana Türk vatandaşlarına vizesiz Avrupa kapılarının açılması için çok yoğun mesai harcandığını ifade eden Zeytinoğlu, artık son düzlüğe girildiğini, ortaya koyulacak etkili bir çabayla yıllardır süren bu haksız uygulamanın sona erdirilmesi gerektiğini belirtti.

Vize serbestliği diyaloğunun her iki taraf için de ilişkileri yeniden canlandıran, bu kadar emek sarf edildikten sonra geri dönülemeyecek bir süreç olduğuna işaret eden Zeytinoğlu, "Vize serbestliğinin, Türkiye-AB ilişkileri açısından hepimizin aradığı yeni bir başarı hikayesi olabileceğini düşünüyorum. Nitekim son aşamada hem Türk yetkili makamlara hem de AB kurumlarına büyük iş düşüyor." ifadelerini kullandı.

Türkiye'nin, Vize Serbestliği Yol Haritası'nda yer alan 72 kriterden, halen daha karşılanmamış olduğu öne sürülen 7 kritere ilişkin reformları hızlı bir şekilde yerine getirmesi gerektiğini belirten Zeytinoğlu, şunları kaydetti:

"Bu noktada, terörle mücadele mevzuatı ve terörün tanımına ilişkin kriterde yoğunlaşan tartışmaların bir tarafa bırakılıp, halihazırda çok hızlı şekilde yerine getirilebilecek kriterlerin karşılanması, böylelikle pozitif bir gündemin sağlanması gerektiğini düşünüyorum. Türkiye'de etkin bir veri güvenliği mevzuatının oluşturulmasına ilişkin kriterlerde çok önemli aşama sağlandı. Bu konuda geri kalan adımların hızlıca atılması gerek. Kişisel Verilerin Korunması Kanunu'ndaki istisnai hallere ve oluşturulması öngörülen kurulun yapısına ilişkin AB tarafının beklentilerini Türk yetkili makamların çok iyi bildiğine, bu konudaki pürüzlerin kısa sürede aşılacağına inanıyorum. Siyasi Etik Kanunu da uzun süredir bekletilmekte ve bu konuda atılacak adımlar, hızlı şekilde bir kriterin daha karşılanmasını sağlayacak.

Dün yayımlanan raporda komisyon, AB standartlarıyla tam uyumlu biyometrik pasaportların dolaşıma girmesine ilişkin kriterde son duruma da yer veriyor. 1 Kasım tarihinden bu yana biyometrik veri içeren ikinci nesil pasaportların dolaşımda olduğu hatırlatılırken, ilgili Vize Serbestliği Yol Haritası kriterinin öngördüğü, AB standartlarıyla tam uyumlu üçüncü nesil pasaportların 2017'nin ilk çeyreği bitmeden yürürlüğe gireceği değerlendirildi. Yani, bu kriterin karşılanmasının önünde hiçbir engel kalmadığını söylemek mümkün."

"Vize serbestliğinin sağlanabilmesi için siyasi süreç de büyük önem taşıyor"

Ayhan Zeytinoğlu, vize serbestliği diyaloğu ile üyelik müzakerelerinin birbirini besleyen iki süreç olduğunu, Türk yetkili makamlar tarafından gerçekleştirilen her reform hamlesinin, vize serbestliği kriterlerinin karşılanmasının yanı sıra üyelik müzakerelerinin 23'üncü ve 24'üncü fasıllarına ilişkin uyumun artmasını da sağladığını kaydetti.

Zeytinoğlu, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Böyle bir durum varken ve ilerleme raporlarında en fazla eleştiri bu alanlardan geliyorken, 23 ve 24'üncü fasılların AB tarafından hala açılmaması, bu alanlardaki müzakerelerin daha derin bir aşamaya getirilememesi, ikircikli bir yaklaşımı gösteriyor. Hem 23 ve 24'üncü fasıllarla bağlantılı konularda her platformda reform bekleniyor ama diğer yandan bu fasıllar üzerindeki blokaj da kaldırılmıyor. Böyle bir yaklaşım doğru değildir. Bu fasılların kapsadığı temel hak ve özgürlükler ile adaletle bağlantılı konularda AB ile Türkiye arasında diyaloğun daha ileri aşamaya taşınabilmesi, tarafların karşılıklı beklentilerini daha net anlayabilmesi ancak bu fasılların açılması ile mümkün olacaktır. AB, bu alanlarda Türkiye'den gerçekten de bir ilerleme ve kurumsal, yasal kapasite gelişimi talep ettiğini, fasılları açarak belirsizlikleri ortadan kaldırarak göstermelidir.

AB kurumlarının geçtiğimiz gün vize serbestliği mekanizmalarının askıya alınabileceği durumlar ve denetim mekanizmaları üzerinde uzlaşıya varmasının ardından Ukrayna ve Gürcistan için vize serbestliğinin önünde hiçbir teknik engel kalmadı. AB ile üyelik müzakereleri içerisinde olmayan bu iki ülkeye vizelerin kaldırılmasında sona yaklaşılmışken, derin Gümrük Birliği ilişkisi yürüten, öncelikli bir ekonomik ve siyasi partner konumundaki aday ülke Türkiye'ye yönelik vize uygulamasının kaldırılmamış olması kabul edilemez. AB'de popülist ve radikal eğilimlerin arttığı bir dönemde, özellikle Avrupa Parlamentosu'nda Türkiye'ye vize serbestliği karşıtı söylemlerin süreci olumsuz etkilemesine izin verilmemelidir. AB entegrasyon projesinin geleceğini tehlikeye atan popülist, radikal ve yabancı karşıtı söylemlerin üstesinden anca diyalog ve kültürel etkileşimle gelinebilir. Türk vatandaşlarına yönelik vizelerin kaldırılmasının bunun için önemli bir araç olacağı vurgulanmalıdır."