Kalkınma Bakanlığı Açıklaması

Kalkınma Bakanlığı, Türkiye- İran arasındaki Tercihli Ticaret Anlaşmasının (TTA) biran önce yürürlüğe girmesi ile ticaret ve yatırımların daha fazla artışını temin etmek üzere iki ülke arasındaki bankacılık işlemlerinin hızlandırılması hususlarında mutabakata varıldığını açıkladı.

Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, Türkiye-İran Karma Ekonomik Komisyon 24. Dönem Toplantısı sonrasında bir mutabakat zaptının imzalandığı belirtildi.

Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz'ın, Tahran ziyareti sırasında İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı İshak Cihangiri tarafından kabul edildiği ifade edilen açıklamada, Yılmaz'ın ayrıca Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif ve Petrol Bakanı Bicen Zengene ile de görüşmelerde bulunduğu bildirildi.

Görüşmelerde başta Cihangiri olmak üzere İranlı Bakanların son yerel seçimlerde kazanılan başarıdan söz ederek Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a tebriklerini ilettiği kaydedilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

"İranlı Bakanlar Türkiye'nin son dönemde İran ile kurmuş olduğu yakın ilişkinin ve artan ticaretin daha da derinleştirilmesi ve telekomünikasyon, enerji, sağlık ve turizm alanlarında ortak yatırımlar yapılması hususlarını öne çıkarmışlardır.

Bakan Yılmaz'ın görüşmelerinde, Türkiye ile İran arasındaki Tercihli Ticaret Anlaşmasının (TTA) biran önce yürürlüğe girmesi ve ticaret ve yatırımların daha fazla artışını temin etmek üzere iki ülke arasındaki bankacılık işlemlerinin hızlandırılması hususlarında mutabakata varılmıştır. Türkiye ve İran'ın teknolojik gelişmelerden daha fazla yararlanabilmeleri için işbirliğine gitmeleri ve hatta iki ülkenin bölgede bilgi teknolojileri konusunda işbirliği yapılması gündem konusu olmuştur."

Açıklamada, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin Mayıs ayında yapacağı ziyaret öncesinde ekonomik ve ticari konuların tümüyle ele alındığı, görüşülen konuların ziyaretin bir bakıma ajandasını oluşturduğunun altı çizildi.

Mutabakata varılan hususlar -

Açıklamada, KEK Toplantısı kapsamında yapılan görüşmelerde mutabakata varılan hususlar şöyle sıralandı:

"Türkiye ile İran arasındaki ekonomik ve ticari ilişkileri bir sonraki seviyeye taşımak ve 29 Ocak 2014 tarihinde Tahran'da imzalanan Tercihli Ticaret Anlaşmasını daha da güçlendirmek amacıyla, iki ülke arasında 'Ticaretin Kolaylaştırılması Anlaşması' konusunda çalışılması, İki ülke arasındaki gümrük kapılarının modernizasyonuna ve kapıların ortak kullanımına ilişkin süreçleri hızlandırılması, Türk nakliyecilerini doğrudan ilgilendiren akaryakıt fiyat farkı konusunda, her iki taraf için eşit rekabet şartlarını sağlayacak bir çözüm bulmak ve bu konuyu sonuçlandırmak  amacıyla teknik heyetlerin Nisan ayı sonunda bir araya gelmesi.

Enerji alanında süre gelen ilişkileri daha da geliştirmek amacıyla bir ortak enerji komitesi kurulması, TOBB ve İran Ticaret, Sanayi, Madenler ve Tarım Odalar Birliği arasında ortak bir tahkim mekanizması kurulması hususunun çalışılması, sınır illeri arasında işbirliğinin geliştirilmesi ve bunu temine yerel yetkililerin de dahil olacağı toplantıların yapılması."

KEK kapsamında ayrıca, bilgi teknolojileri, radyo televizyon yayınları, sağlık, ormancılık  alanlarında işbirliğinin geliştirilmesine ilişkin kararların da alındığı kaydedilirken, "İşbirliğimiz ortak film projelerinin geliştirilmesi, yayıncılık konusunda teknik kapasitelerin arttırılması, belediyelerde atık yönetimi konusunda Türkiye'nin tecrübesinden yararlanması, sağlık ve turizm sektörlerinde ortak yatırımların yapılması, Tahran Üniversitesin'de Türk Dili ve Edebiyatı bölümünün kurulması, Milli kütüphaneler arasında işbirliği yapılması gibi konulara taşınmıştır" ifadelerine yer verildi.

30 milyar dolarlık hedef için çalışılıyor -

Türkiye ile İran arasındaki ticaret hacminin 2015 yılı sonunda 30 milyar dolara çıkarılmasına yönelik hedef kapsamında gerekli tüm çabaların gösterildiği kaydedilen açıklamada, iki ülke arasındaki ilişkilerin 2009 ve 2013 yılları dışında son 13 yıldır ciddi bir yükseliş gösterdiğine dikkat çekildi.

Açıklamada, bu yılın 1 Ocak- 15 Nisan tarihleri itibariyle İran'a ihracatın bir önceki yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 25 artarak 754,9 milyon dolar seviyesine ulaştığı belirtildi.

Açıklama şöyle devam etti:

"2013 yılı sonu itibariyle İranlıların ülkemizdeki yatırımları 108,5 milyon dolar seviyesinde olurken, ülkemizin İran'daki yatırımları 1,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. İran'da Türk müteahhitlik firmaları tarafından üstlenilen projelerin toplam tutarı bugün geldiğimiz noktada yaklaşık olarak 3,8 milyar dolar seviyesine ulaşmış bulunmaktadır.

2013 yılında, İran'dan ülkemize gelen turist sayısı 1,2 milyon kişidir. 2014 yılının ilk iki aylık rakamlarına bakıldığında, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 43,5 artarak 190 bin kişiye ulaştığı görülmektedir." - Ankara