Maliye Bakanı Şimşek Açıklaması

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Bu sene memur maaş artışı yılın tamamı için en az yüzde 6,1 olacak, eğer enflasyon öngörülenden yüksek çıkarsa onun da farkını memurumuza vereceğiz" dedi.

Şimşek, NTV televizyonunda gündeme ilişkin soruları yanıtladı.

Kayıt dışılıkla mücadeleye ilişkin soruyu yanıtlayan Şimşek, Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun kayıt dışılıkla mücadeleyi çok önemsediği için bu konuyla ilgili eylem planının kapsadığı yenilikleri kendisinin açıklamak istediğini belirtti.

Şimşek, kayıt dışılıkla mücadelenin topyekun bir mücadele olduğunu ifade ederek, 79 kamu kurumu ve sivil toplum kuruluşunun görüşü alınarak bu eylem planını hazırladıklarını, eylem planında 66 ilgili kurum ve kuruluş olacağını kaydetti.

Hazineye gelen her 100 liralık vergi gelirinin 23 lirasının eğitime, 21 lirasının sağlığa, 20 lirasının sosyal güvenliğe gittiğine dikkati çeken Şimşek, bir işletmeden alınmayan belge karşılığının Hazine yerine satıcının cebinde kaldığını anlattı.

İdare olarak çok ciddi yeni tedbirler getireceklerinin altını çizen Şimşek, gönüllü uyumunu artırma konusunda çalışmaları olduğunu ifade etti.

Şimşek, denetim kapasitesini artırdıklarını vurgulayarak "Mükellef sayısında da vergi artışında da çok iyi bir performans ortaya konmuştu. Zaman zaman siyaseten böyle şeyler söylenir ama, her alanda çok ciddi performans var. Bu kayıt dışılıkla mücadele eylem planı bence bizi yeni bir merhaleye götürecek" diye konuştu.

Şimşek, 2002 yılında kayıt dışı istihdam oranının yüzde 52 düzeyinde bulunduğunu, bugün bu rakamı yüzde 35'e düşürdüklerini belirterek, Türkiye'nin AB ülkeleri arasında kayıt dışılıkla mücadelede en hızlı mesafe kateden ülke olduğunu söyledi.

Kayıt dışılığın milli gelire oranını yüzde 33'lerden yüzde 26'ya kadar indirdiklerine dikkati çeken Şimşek, "Bu yeni eylem planı ile hedefimiz önümüzdeki 3-5 yıl içerisinde AB'nin şu anki ortalaması olan yüzde 18,4 civarına ulaşmak" dedi.

- "Cari açık bu sene belki 25-30 milyar dolar aralığına iner"

Bakan Şimşek, petrol fiyatlarının düşüşünün ekonomiye etkisine ilişkin soruyu yanıtlarken şöyle konuştu:

"Eğer petrol fiyatları 50 dolar civarında kalırsa Türkiye çok olumlu etkilenecek. Dünyada en olumlu etkilenecek ülkelerin başında Çin var. Sonra da Türkiye gibi ülkeler geliyor. Her 10 dolarlık petrol fiyatındaki düşüş cari açığımızı 4,5 milyar dolar civarında iyileştiriyor. 4,5 milyar dolar milli gelirin yüzde 0,5 - 0,6'sına denk geliyor. Bu çok ciddi bir rakam. Petrol fiyatları 50 dolarlarda kalırsa Türkiye'de cari açık bu sene belki 25-30 milyar dolar aralığına iner. O da milli gelirin yaklaşık yüzde 3-3,5'i demektir. Her 10 dolarlık düşüş enflasyonu 0,4 puan aşağıya çekiyor. 100 dolardan 50 dolara inmesi enflasyonu yüzde 5'in altına bile çekebilir."

Petrol fiyatlarındaki düşüşün akaryakıt fiyatlarına tamamıyla yansımadığı eleştirilerine yönelik, "Doğru, makul bir eleştiri. İki temel sebebi var. Birinci sebebi vergiler, bizdeki verginin önemli bir boyutu maktudur. Maktu olunca, petrol fiyatlarının bir esnekliği yok. Avrupa'ya göre bizdeki rafineriden başlayarak bayiye kadar olan silsiledeki kar marjı Avrupa'nın oldukça üzerinde. Avrupa'da yüzde 6'lar civarı. Bizde dönem değişmekle birlikte yüzde 10 civarı. Dolayısıyla iki temel faktör var. Petrol ithal ettiğimiz bir ürün. Sadece dolar cinsinden petrol fiyatı ile ilişkili değildir. Bir de kur boyutu var" değerlendirmesinde bulundu.

Vergi oranının halen 2002'nin altında olduğuna işaret eden Şimşek, "Fakat buna rağmen Türkiye'de biz belli ürünleri yüksek dozda vergilendiriyoruz. Ben bunun doğru olduğu kanısındayım. Çünkü ciddi bir şekilde enerjide dışa bağımlıyız. cari açık diye, çevre diye bir sorunumuz var. Dolayısıyla bu yüksek fiyatlara rağmen siz taşıt artışını görüyorsunuz. Onun için bizim vergi yükünü ithal ettiğimiz akaryakıt ürünlerinde yüksek tutmamız lazım" dedi.

-"Bu seneki tedbirler biraz farklı"

Bu yıl vergi ayarlamalarına ilişkin soruları da yanıtlayan Şimşek, "Bu sene çok fazla tedbir aldığımız, daha doğrusu vergi artışı yaptığımız söylenemez" ifadesini kullandı.

Maliye Bakanlığı görevini devralmasından bu yana mali dengeleri gözü gibi koruduklarını ifade eden Şimşek, gerektiği zaman tedbir aldıklarını ve popülizm tuzağına düşmediklerini söyledi.

Bu seneki tedbirlerin biraz farklı olduğunu dile getiren Şimşek, sigaradaki tedbirin amacını şöyle açıkladı:

"Üçüncü, dördüncü çeyrekte bazı firmalar sigara fiyatlarını düşürerek bizim vergi gelirlerimizi aşındırdı. Vergi gelirlerimizi azaltmaya yönelik sektör bir strateji benimsedi. Ben o zaman uyardım kendilerini, bu yaklaşım doğru bir yaklaşım değil, bizim bir hesabımız vardı, biz gereken tedbiri alırız.  AB'de şöyle bir sistem var. Geçtiğimiz yıllarda kanunu değiştirdik ve AB'deki sistemi getirdik. Asgari maktu var, maktu var, bir de oransal bir vergi var. Yüksek fiyatlı sigaralarda oransal vergi yüzde 65,25, bunlar fiyatı düşürerek daha düşük vergi vermeye yönelik ve pazar payı kapmaya yönelik bir çaba içerisine girdi. Ne yaptık sadece ÖTV'ye 5 kuruşluk artış yaptık. Bunun fiyatlara yansıması sigara paketinin fiyatına bağlı olarak yüzde 5-9... Geçen seneki yeniden değerleme oranına bakın ekim ayı itibariyle yüzde 10,1. Dolayısıyla aslında enflasyonun altında bir artış söz konusu. Onu zam olarak vergi artışı olarak değerlendirebilirsiniz takdir sizin ama bizim maktu vergileri en az enflasyon oranında artırmamız lazım."

Şimşek, alkollü içkilerdeki düzenlemelerin artış oranının biraz daha yüksek olduğunu ifade ederek, yüzde 10-16 arasında bulunduğunu söyledi.

AB'ye bir taahhütte bulunduklarını, ithal içkilerle, yerel içkilerle pariteyi belli oranlarla eşitleyeceklerini ifade eden Şimşek, ithal içkilerin vergilerini düşürmek yerine tamamının vergilerini artırma yolunu seçtiklerini bildirdi.

Şimşek, bütçe eksenli kapsamlı bir tedbir paketinin olmadığını, çünkü buna ihtiyacın bulunmadığını belirterek, "Bütün bu tedbirlerin etkisi 1,8 milyar lira. Sigaradan 1,3 milyar lira, alkollü içki vergi artışından da yaklaşık 500 milyon lira" dedi.

-Personel alımları

Şimşek, personel alımlarına ilişkin olarak da toplam 74 bin kadronun istihdam edileceğini,  bunun 34 bininin otomatik personel alımları olacağını söyledi.

Geriye kalan alınacak 40 bin personelin 15 binini şubat öğretmen atamalarına ayırdıklarını belirten Şimşek, "Geriye kalan 25 binini de çalışıyoruz. Ama bu arada bakanlıkların ihtiyaçlarını karşılamak üzere çok cüzi oranda bu hafta kadroların bir kısmını verdim. Önceliğimiz yine sağlık ve eğitim olacak. Uzun vadede kamuda biz ihtiyaç duyduğumuz elemanları alacağız" dedi.

Şimşek, toplu sözleşme hükümlerinde hak kayıpları olduğuna ilişkin eleştirileri yanıtlarken, "Kesinlikle doğru değil" dedi.

Geçen sene enflasyonun yüzde 8,2 olarak geldiğini hatırlatan Şimşek, geçen sene en düşük memur maaşı artışının yüzde 8,3, ortalama memur maaş artışının yüzde 8,5 olduğunu, geçen sene öğretmenlere ilave maaş artışı verdiklerini, yeni başlayan öğretmen maaş artışının da yüzde 14,4'ü bulduğunu söyledi.

Memur emeklilerinin maaşının geçen sene yüzde 12,5 arttığına dikkati çeken Şimşek, çıkan haberlerde rakamların farklı sunulduğunu söyledi.

Şimşek, 2002'den bu yana hiç bir kesimi enflasyona ezdirmediklerini belirterek, "Hatta ben abarttığımız kanısındayım. Şu anda bütçede memurlar için ayırdığımız kaynak 140 milyar lira, yatırımlar için ayırdığımız kaynak 50 milyar liranın altında" diye konuştu.

Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) da 80 milyar lira para aktardıklarını ifade eden Şimşek, SGK'nın da emekli maaş bütçesinin yüzde 40'ın altında olmadığını söyledi.

Şimşek, "Bu sene memur maaş artışı yılın tamamı için en az yüzde 6,1 olacak, eğer enflasyon öngörülenden yüksek çıkarsa onun da farkını memurumuza vereceğiz" dedi.

-"Bütçe hedeflerini tutturacağımıza inanıyoruz"

Bakan Şimşek, seçim öncesinde ekonomide popülizmin risk oluşturduğuna ilişkin görüşleri de değerlendirerek, AK Parti hükümetleri döneminde bir çok seçim ve referandum geçirdiklerini, 2009 yılı hariç her yıl hedeflerini tutturduklarını söyledi.

Popülizmin bir tuzak olduğunu dile getiren Şimşek, 90'lı yıllarda Türkiye'nin bu tuzağa düştüğünü ve bir felakete gittiğini anlattı.

Şimşek, bu sene de bütçe hedeflerini tutturmak için ellerinden geleni yapacaklarını dile getirerek, "Bizim dışımızda şoklar oluşursa bakacağız, ama şu an itibariyle biz bütçe hedeflerini tutturacağımıza inanıyoruz. Bizde gider artışı sadece yüzde 5,5, milli gelirdeki artış yüzde 10 civarında. Aslında sıkı bir bütçe politikası var bizde" diye konuştu.

- Ankara