Piyasa Gözetim ve Denetimi Çerçevesinde Yardım Masaları ve Kaza Veri Sistemi En Geç Bir Yıl İçinde...

Piyasa gözetimi ve denetimi yetkili kuruluşların görev ve sorumluluğunda olacak Piyasa gözetimi ve denetimi yetkili kuruluşların görev ve sorumluluğunda olacak. Piyasa gözetimi ve denetimi alanında yetkili kuruluşlar arasında işbirliği ve koordinasyon Ekonomi Bakanlığı tarafından sağlanacak. Yetkili kuruluşlar, yönetmelik kapsamına giren konularda bilgi verebilecek veya ilgililerin şikayetlerini ulaştırabilecekleri yardım masaları veya benzeri mekanizmaları kuracak. Bunların görev alanları ile irtibat bilgilerini kamuoyuna duyuracak. Yardım masaları en geç bir yıl içinde faaliyete geçecek.

Ekonomi Bakanlığı'nın, Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre piyasa gözetimi ve denetimi yetkili kuruluşların görev ve sorumluluğunda olacak. Piyasa gözetimi ve denetimi alanında yetkili kuruluşlar arasında işbirliği ve koordinasyon Ekonomi Bakanlığı tarafından sağlanacak.

-YETKİLİ KURULUŞLAR

Yetkili kuruluşlar piyasa gözetimi ve denetiminin etkin ve hızlı işlemesi için; yeterli sayıda personel istihdam eder, denetim yapan personelin hizmet içi eğitimlere tabi tutulmasını sağlayacak. Denetimler için yeterli kaynak tahsis edecek. Ürünlerden kaynaklandığından şüphe edilen her türlü kaza ve yaralanmayı takip eder ve inceleyecek. Bu Yönetmelik kapsamına giren konularda bilgi verebilecek veya ilgililerin şikayetlerini ulaştırabilecekleri yardım masaları veya benzeri mekanizmaları kurar ve bunların görev alanları ile irtibat bilgilerini kamuoyuna duyuracak. Üretici veya dağıtıcının bu Yönetmelikte belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmesini sağlayacak; ürünün arz ettiği risklerin azaltılması veya önlenmesine yönelik önlemlerle ilgili olarak ürünü piyasaya arz eden üretici ve dağıtıcılarla işbirliği yapacak. Üretici tarafından bir ürünün piyasadan toplatılması veya bertarafıyla ilgili önlemlerin tam olarak uygulanmasını sağlayacak. Yetkilerini orantılılık ilkesine uygun olarak kullanacak; aldıkları tedbirlerin, önlemeyi amaçladıkları tehlikenin boyutu, niteliği ve gerçekleşme olasılığı ile orantılı olmasını sağlar ve üretici veya dağıtıcıya tebliğ ettiği kararda önlemin dayandığı gerekçeleri belirtecek. Faaliyetlerini bağımsız ve tarafsız olarak yerine getirecek. Ürün güvenliği konusunda bilimsel ve teknolojik bilgiyi takip edecek. Denetim faaliyetlerinin işleyişini ve etkinliğini gözden geçirir ve değerlendirecek. Denetimi yapan birimlerine yönelik olarak numune alımı da dahil olmak üzere il veya bölge bazında denetime tabi olacak ürün, risk, firma ve benzeri verileri içeren sektörel denetim programları hazırlar, uygular ve bu programları periyodik olarak günceller, programla ilgili genel bilgileri ve yapılan güncellemeleri kamuoyuna duyuracak. Bakanlıkça talep edilen şekilde ve sürede Bakanlığa gönderecek. Denetimleri fiilen yapan birimlerinin bölgelerine ilişkin ürün veya sektör bazlı firma verilerini merkez teşkilatına iletmesini ve bu verilerin periyodik olarak güncellenmesini sağlayacak. Retici, dağıtıcı ve tüketiciler mevzuat ve uygulamalar konusunda düzenli olarak bilgilendirilecek.Yetkili kuruluşlar bir ürünü; bedelli veya bedelsiz olarak piyasaya arz edildiği, satıldığı ve dağıtıldığı her yerde, depo, işyeri, nakil araçları ve gerektiğinde üretim tesislerinde denetleyebilir, numune alarak test ve muayene edebilir ve üretici veya dağıtıcılarından gerekli gördüğü bilgi, belge ve kayıtları isteyebilecek.

-KAZA, YARALAMA VE ÖLÜMLER KAZA VERİ SİSTEMİNE GİRİLECEK-

Piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetleri sırasında üreticiler ve dağıtıcılar tarafından yetkili kuruluşlara, akredite edilmiş bir uygunluk değerlendirme kuruluşundan alınmış ve uygunluğu gösteren belgeler ile test raporlarının sunulması halinde, yetkili kuruluş bu belge ve raporları dikkate alacak. Türkiye'de veya karşılıklılık ilkesi saklı kalmak kaydıyla, Avrupa Birliği üyesi bir ülkede yerleşik bir uygunluk değerlendirme kuruluşunca verilmiş belgeler ve test raporları, kuruluşun yeterliliğine ilişkin gerekçelerle reddedilemeyecek. Bir üründen kaynaklandığı değerlendirilen ve sağlık kurumlarına intikal eden kaza, yaralanma ve ölüm vakalarına ilişkin bilgiler, Sağlık Bakanlığınca kurulan kaza veri sistemine girilecek. Bu sistemin işletilmesine ve verilerin raporlanmasına ilişkin usul ve esaslar Sağlık Bakanlığınca belirlenecek. Sağlık Bakanlığı bu verileri yetkili kuruluşlarla paylaşacak.

-UYGUN OLAN ÖNLEMLERİ ALACAK-

Ürünün, ilgili teknik düzenlemeye uygunluğu belgelenmiş olsa dahi, piyasa gözetimi ve denetimi çerçevesinde yapılan kontroller sonucunda güvenli olmadığının tespit edilmesi halinde, yetkili kuruluş, masrafları üretici tarafından karşılanmak üzere, orantılılık ilkesini gözeterek uygun olan önlemleri alacak. Bu önlemler şöyle olacak:

"-Ürünün piyasaya arzının yasaklanmasını sağlamak.

-Piyasaya arz edilmiş ürünün toplanmasını sağlamak.

-Ürüne ilişkin güvensizliğin üretici tarafından giderilmesinin mümkün olduğu hallerde, ilgili teknik düzenlemede belirtilen süre içinde, bu sürenin belirtilmemiş olması halinde yetkili kuruluşça belirlenecek süre içinde ürünün güvenli hale getirilmesi için üreticiyi uyarmak.

-Ürünün üretici tarafından güvenli hale getirilmemesi veya ürünün güvenli hale getirilmesinin imkansız olduğu durumlarda, taşıdığı riske göre kısmen veya tamamen bertarafını sağlamak.

-Yetkili kuruluş önlem kararını almadan önce üretici veya dağıtıcıyı durum hakkında görüşlerini almak üzere tebligatla bilgilendirir. Tebligatı almasını müteakip üretici veya dağıtıcıya, cevap verebilmesi için, en az on gün süre tanınacak ve bu süre tebligatta belirtilir. İnsan sağlığı ve güvenliğinin veya mevzuatla korunan diğer bir kamu yararının tehlikede olduğu acil hallerde bu sürenin dolması beklenmeyebilecek. Tebligat yapılmadan bir karar alınması halinde, üretici veya dağıtıcıya cevap verebilmesi fırsatı sonradan tanınabilecek.

Yetkili kuruluş tarafından alınan önlemlere ilişkin kararların üretici veya dağıtıcıya yapılan tebligatında, kararın dayandığı gerekçeler, karara karşı itiraz yolları ve yasal süreler belirtilecek.

Yetkili kuruluş, belirtilen önlemler hakkında gerekli bilgilerin, onay süreci ile kesinleşmesini takip edecek on gün içerisinde masrafları üreticiden karşılanmak üzere, ülke genelinde dağıtımı yapılan iki gazete ile ülke genelinde yayın yapan iki televizyon kanalında ilanı suretiyle, risk altındaki kişilere duyurulmasını sağlayacak. Yetkili kuruluş duyuruyu takip edecek şekilde bu ürünlerle ilgili bilgilere kendi internet sayfasında da yer verecek. Risk altındaki kişilerin yerel yayın yapan gazete ve televizyon kanalları vasıtasıyla bilgilendirilmesinin mümkün olduğu durumlarda, bu duyuru, yerel basın ve yayın organları yoluyla, risk altındaki kişilerin kim olduğunun tespit edilebildiği durumlarda ise bu kişilerin doğrudan bilgilendirilmesi yoluyla yapılacak."

-DUYURU-

Duyuru asgari şu bilgileri içerecek:

"Ürünü tanıtan marka, model, cins veya diğer ayırt edici özellikler.

-Mümkün olan durumlarda ürünün fotoğrafı veya resimli tasviri.

-Alınan önlem.

-Önlemi gerektiren sorunun açık ve anlaşılır tarifi.

-Sorumlu üretici ve dağıtıcının isim, adres ve diğer iletişim bilgileri.

-Riskten sakınmak veya sorunu gidermek için önerilen yöntemler.

-Ürünün iade edileceği yerler veya üründeki sorunun giderilmesini teminen gönderilebileceği adresler.

-Yetkili kuruluş, duyurunun yukarıdaki esaslara uygun ve risk altındaki kişilerin haberdar edilmesini sağlayacak şekilde yayınlanıp yayınlanmadığını denetler ve eksiklik tespit edilmesi halinde duyurunun tekrarını sağlar.

-Bu maddede belirtilen masrafların tahsili hakkında 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.

-Alınan önlemler gerektiğinde Komisyona bildirilecek."

-"DENETİM KAYITLARININ TUTULMASI VE DENETİM RAPORLARININ HAZIRLANMASI-

Piyasa gözetimi ve denetiminde kullanılacak tutanakların içeriği ve formatı, uyguladıkları teknik mevzuatın gerektirdiği zorunluluk ve ihtiyaçlar ile Bakanlık tarafından yıllık raporlama ve alınan önlemlerin bildirimi konusunda talep edilen bilgiler dikkate alınarak, yetkili kuruluşlarca belirlenecek.

Piyasa gözetimi ve denetiminde temin edilen bilgilerin Bakanlıkça raporlama ihtiyaçları doğrultusunda talep edilen kısmı yetkili kuruluşlarca, Bakanlık tarafından belirlenen şekilde ve üçer aylık dönemler halinde en geç takip eden ayın sonuna kadar Bakanlığa iletilecek.Yetkili kuruluşlar piyasa gözetimi ve denetimi kapsamında yaptıkları faaliyetlere dair yıllık rapor hazırlar. Yetkili kuruluşlar, bu yıllık raporları bir sonraki yılın en geç ikinci ayının sonuna kadar Bakanlığa iletecek.

-YARDIM MASALARI EN GEÇ 1 YIL İÇİNDE FAALİYETE GEÇECEK-

Piyasa gözetimi ve denetimi çerçevesinde yetkili kuruluşlarca alınan önlemler ve verilen cezalar Bakanlığa bildirilecek. Bildirime konu ürünler, bildirim süreleri ve kapsamı ile bu bildirimlerin Komisyona, Avrupa Birliği üyesi ülkelere ve diğer Avrupa Birliği kuruluşlarına iletilmesine ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılan yönetmelikle belirlenecek.

Yetkili kuruluşlar, denetimler sırasında temin ettikleri ve ticari sır niteliğindeki veya fikri ve sınai mülkiyet hakkına ilişkin bilgilerin gizliliğini korumak için gerekli tedbirleri alacak. Ancak, mevzuatın ve insan sağlığı ve güvenliğinin gerektirdiği hallerde yapılan ifşaat bu kapsamda sayılmayacak.

Yardım masaları veya benzeri mekanizmalar ile kaza veri sistemi en geç bir yıl içinde faaliyete geçecek. Yönetmelik bugün itibarıyla yürürlüğe girecek. - Ankara