AB ve Batı Balkanlar stratejik ortaklıklarını kuvvetlendiriyor

Avrupa Birliği (AB) ve Batı Balkan ülkeleri, ilk kez bölgede düzenlenen zirvede Ukrayna savaşının etkileriyle baş etmek için birçok alanda ortaklıklarını kuvvetlendirme kararı aldı.

Arnavutluk'un başkenti Tiran'da düzenlenen AB-Batı Balkanlar Zirvesinin ardından basın toplantısında konuşan AB Konseyi Başkanı Charles Michel, "Bu, tarihi bir zirve. Bu gerçekten tarih yazan bir zirve." diyerek AB-Batı Balkanlar Zirvesinin ilk defa AB topraklarında değil, Batı Balkan ülkelerinden birinde yapıldığına dikkati çekti.

Michel, AB'nin belli konulardaki reformları gerçekleştirme şartıyla Batı Balkanların üyeliğine olan bağlılığını vurgulayarak, son günlerde bölgenin AB'nin vize politikasına önemli ölçüde uyum gösterdiğini söyledi.

AB Konseyi Başkanı, "Birçoğumuz Batı Balkanların katılım sürecini hızlandırma kararına vardık. Ukrayna'daki savaş bunu fazlasıyla gösterdi." ifadelerini kullandı.

AB'den 1 milyar avroluk enerji desteği

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de zirvede "çok açık bir birlik mesajının olduğunu" belirterek, Ukrayna'daki savaşın etkileri, enerji, göç ve eğitim konularının ele alındığını söyledi.

AB'nin Batı Balkanlara yarısı doğrudan bütçe yardımı, diğer yarısı altyapı yardımı olmak üzere 1 milyar avroluk enerji desteği vereceğini dile getiren von der Leyen, altyapı desteğinin yenilebilir enerji, bağlantılar ve enerji verimliliği yatırımlarına yönlendirileceğini vurguladı.

Von der Leyen enerji verimliliğine özel önem atfettiklerini, ulaşım, su ve atık su yönetimi gibi alanlarda 1,8 milyar avroluk 40 projeyi onayladıklarını belirtti.

Üyelik süreci, düzensiz göçle mücadele ve eğitimde işbirliği

Von der Leyen, "Genişleme sürecini tüm kalbimizle destekliyoruz. Bölgesel entegrasyon bu sene çok ilerledi." diye konuştu.

Arnavutluk ve Kuzey Makedonya ile ilk hükümetler arası konferansların düzenlediğini, Bosna Hersek'e adaylık statüsünün verildiğini anımsatan von der Leyen, "Göç konusunda sınır, göç ve sığınma süreçlerini yönetiminize verdiğimiz desteğe bağlılığımızı yineliyorum. Bu işte birlikteyiz ve bu konuyu birlikte halletmemiz gerekiyor." değerlendirmesinde bulundu.

Von der Leyen, bugün itibarıyla Batı Balkanlardaki üniversitelerin AB'nin sistemine dahil edildiğini, bölgedeki öğrencilerin hem fiziken hem de uzaktan AB üniversitelerinde eğitim almasının önünün açıldığını kaydetti.

"AB'nin dış politikasına uyun" mesajı

Zirvenin sonuç bildirisinde de Rusya'nın Ukrayna'da başlattığı savaş ve bölgeye yönelttiği tehdit ışığında AB ile Batı Balkanların stratejik işbirliğinin ve AB'nin bölgeyi içine alacak şekilde genişlemesine bağlılığına vurgu yapıldı.

Bildiride bölge ülkelerinin hukukun üstünlüğü, yargı bağımsızlığı, yolsuzluk ve organize suçla mücadele, insan hakları, azınlık hakları, toplumsal cinsiyet eşitliği, güçlü bir sivil toplum, medyanın bağımsızlığı ve çoğulculuğu, ifade özgürlüğüne saygı alanlarında beklenen reformları yapması gerektiğine işaret edildi.

AB'nin tüm bölge ülkelerinden AB'nin ortak dış politikası ve sınırlayıcı tedbirleriyle uyum içinde davranmasını beklediği aktarıldı.