AP'nin Türkiye Taslak Raporu Açıklandı

Avrupa Parlamentosu (AP) Türkiye Raportörü Ria Oomen-Ruijten, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) bu yılın ilk yarısında yeni anayasayı hazırlamasını "samimiyetle umduğunu" söyledi.

Hollandalı Hristiyan Demokrat Raportör Oomen-Ruijten, hazırladığı taslak raporu basın toplantısında açıklayarak, Türkiye'de başlangıcından itibaren destekledikleri demokratik açılımın başarıyla sonuçlanması umudunu da dile getirdi.

Oomen Ruijten, "Kürt kökenli 20 milyon halkın meseleleri çözülmeden ülke demokratik olmaz" derken yeni anayasanın bu sorunların çözümünde önemli bir fırsat sunduğunu belirtti.

"TBMM'nin bu yılın ilk yarısında yeni anayasayı hazırlamasını samimiyetle umuyorum" diyen Raportör, terör örgütü PKK'yı şiddetle kınayarak AB üyelerine terörle mücadelede Türkiye'yle daha fazla işbirliği ve dayanışma içinde olmaları çağrısında bulundu.

Oomen-Ruijten, 4'üncü yargı paketinin önemini vurgularken yargı ve temel haklarla ilgili reformların sürdürülmesini talep etti.

Hollandalı Raportör, Türkiye'ye AB katlım müzakerelerinin ilerletilmesi çağrısı yaparak bu kapsamda İrlanda dönem başkanlığı sırasında yargı ve temel haklar ile adalet, özgürlük ve güvenlik fasılları başta olmak üzere asgari 3 faslın müzakerelere açılmasını istedi.

Yargı ve temel haklar alanında Türkiye'deki sorunlardan bahsederken "bu fasılların açılış kriterlerini Ankara'ya bildirmekten bile kaçınmanın doğru bir yaklaşım olmadığına" işaret eden Oomen-Ruijten, üye ülkelerden Türkiye'ye objektif davranmalarını talep etti.

Raportör, Türkiye ve AB arasında olumlu bir atmosfer için tarafların açıklamalarına özen göstermelerini isterken, AB Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış'ı, açıklamalarının "her zaman umduğu kadar olumlu olmaması" nedeniyle eleştirdi.

Raportör Oomen-Ruijten, 10-12 Ocak'ta Ankara ve Hatay'da temaslarda bulunacağını bildirdi.

-Taslak Rapor-

AP Türkiye taslak raporunda, yeni anayasayı hazırlama kararlılığı ve bu süreçte katılımcılığa verilen önem nedeniyle TBMM anayasa uzlaşma komisyonu övülerek çalışmaların AB değerleriyle uyumlu şekilde ilerletilmesi çağrısı yapılıyor.

Taslak raporda yeni anayasanın güçler ayrılığı, yeterli denge ve "fren sistemi", din, devlet ve toplum işlerinin ayrılması, vatandaşların temel haklarını güvence altına alan kapsayıcı bir yönetim modeli ve kapsayıcı bir vatandaşlık tanımı ilkelerine uygun hazırlanmasının önemi vurgulanıyor.

AP Türkiye raporunda 3'üncü yargı paketinden memnuniyet duyulduğu belirtilirken reformların sürdürülmesi ve 4'üncü yargı paketinin Türk Ceza Kanunu ve Terörle Mücadele Kanunu'ndaki yoruma açık suç tanımları, ifade özgürlüğü, uzun tutukluluk süreleri ve sanık hakları gibi alanlarda iyileştirmeler getirmesi isteniyor.

İfade özgürlüğü ve çoğulcu medyanın temel Avrupa değerleri olduğu belirtilen raporda, doğru işleyen bir demokrasi için muhalif görüşlerin de dile getirilebildiği gerçek ifade özgürlüğünün vazgeçilmez olduğu vurgulanıyor.

Raporda Türkiye, ordu üzerinde sivil denetimi güçlendirecek reformları sürdürmeye teşvik edilirken bu kapsamda diğer bazı önerilere ilaveten Yüksek Askeri Şura'nın yapısı ve yetkilerinin gözden geçirilmesi isteniyor.

Ergenekon ve Balyoz gibi darbe planı iddialarına yönelik soruşturmaların demokratik kurumlar ve yargının gücünü ve uygun, bağımsız, tarafsız ve şeffaf işleyişini ve temel haklara şartsız ve sağlam bağlılığını göstermesi gerektiği vurgulanan raporda, bu davalarda uygun olmayan delillerin kullanıldığı şeklindeki iddiaların endişe verici olduğu dile getiriliyor.

Raporda, Kürt meselesine siyasi çözüm için çabaların artırılması ve TBMM başta olmak üzere demokratik organlarda bu meselenin tartışılması tavsiye ediliyor ve KCK davasındaki çok sayıda tutuklamadan endişe duyulduğu belirtiliyor.

AP Türkiye taslak raporunda Türkiye'ye, KKTC'deki askerlerini çekmeye başlaması ve kapalı durumdaki Maraş bölgesini BM'ye teslim etmesi ve buna paralel olarak Rum yönetimine Mağusa Limanı'nı AB denetiminde KKTC'den doğrudan ticaret için açması çağrısı yapılıyor.

Raporda Türkiye'nin Suriye'deki demokratik güçlere bağlılığı ve Suriyeli sığınmacılara yaptığı yardımlar takdir edilerek AB'ye ve üye ülkelere Ankara'nın insani yardım çabalarına destek olmaları çağrısına yer veriliyor.

Taslak raporun önümüzdeki hafta AP Dış İlişkiler Komitesi'nde görüşülmesi öngörülüyor.

Muhabir: Feyzullah Yarımbaş

Yayıncı: Ogün Duru - BRÜKSEL