Doğa Derneğinden Kızıl Şahinlere Uydudan Takip

HÜSEYİN DEMİRCİ - Yırtıcı kuşlar arasında manevra kabiliyeti en iyi kuş türü olan kızıl şahinler, göç yollarının izlenmesi amacıyla uydu vericileriyle izleniyor.

Kuzey Doğa Derneği Başkanı Doç. Dr. Çağan Hakkı Şekercioğlu ve bazı üniversite öğrencileri, Kars'ın Sarıkamış ilçesindeki 2 bin 500 rakımlı Handere bölgesindeki ormanlık alanda toplu görülen kızıl şahinlerin göç yollarının tespit edilmesi amacıyla bir süre önce bir çalışma başlattı.

Çalışma çerçevesinde Şekercioğlu ve öğrencileri bazı kızıl şahinleri uydu vericisi takarak takibe aldı.

Koç ve Utah üniversitelerinde öğretim üyesi de olan Şekercioğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kızıl şahinin habitatının genellikle bozkır, tarım arazisi gibi açık alanlar olduğunu ancak makilik alanlarda, dağlarda, etrafında açıklık yerler bulunan orman kenarlarında da yaşadığını söyledi.

Kızıl şahinlerin göç zamanlarına yakın toplu halde görünmelerinin mümkün olduğunu belirten Şekercioğlu, "Doğu Anadolu Bölgesi yırtıcı kuş açısından oldukça zengindir. Şahinler, kızıl şahinler ve diğer yırtıcı kuşlar bu bölgede yaygın olarak görülüyor. Şu anda zaten sonbahar olduğu için göç zamanı. Bölgedeki yırtıcı kuşların bir kısmı burada fakat bir çoğu sonbaharda bizim ülkemiz üzerinden sıcak ülkelere göç ediyorlar." dedi.

Kızıl şahin kışı İran'da geçiriyor

Şekercioğlu, uydu vericileriyle kuşların takip edildiğini ifade ederek, şunları dile getirdi:

"Takip ettiğimiz kuşlardan küçük akbaba 50 bin kilometreden fazla yol takip etti. Kızıl şahinleri öğrencilerimle uydu vericileriyle takibe başladık. Bu kuşlar daha güneye inerek daha çok kışı İran'da kışı geçiriyor. Daha henüz Afrika'ya giden olmadı hatta vericili kuşlarımızdan biri Tendürek bölgesinde birkaç gün geçirdikten sonra göçüne devam etti. Bu yüzden sonbaharda yırtıcı kuşların ülkemizde toplu halde görünmeleri, güneye göç etmelerindendir."

Yüzlerce kuşun bir araya gelip enerjilerini çok iyi kullanarak göç ettiklerini anlatan Şekercioğlu, "Kızıl şahinler, büyük kuşlar olduğu için yükselen hava akımları yani termallerle yükselerek enerjilerini harcamadan birkaç kilometre yükseğe ulaşıp daha sonra süzülerek 100 kilometreye varan mesafeleri neredeyse hiç kanat çırpmadan katedebiliyor. Bu termallere aynı anda yüzlerce kuş yükseldiği için biz bunları görebiliyoruz." ifadesini kullandı.

Göçmen kuşlar Hatay'da toplanıp Afrikaya'ya gidiyor

Şekercioğlu, göçmen kuşların önemine değinerek, şunları kaydetti:

"Bu mevsimde göç eden yırtıcı kuşların korunması çok önemli. Vatandaşların konuda hassas olmalarını ve bu kuşlara zarar vermemelerini rica ediyoruz. Bunlar Türkiye'nin en büyük zenginliklerinden biri çünkü ülkemizden geçen göçmen kuşların iki ana göç rotası var. Biri İstanbul üzerinden kuzey batıdan giriyor, öteki de Kuzey Doğu Anadolu'dan girip Kars'ın Iğdır'ın, Ardahan'ın ve diğer illerin üzerinden Hatay'daki Belen Geçidi'ne doğru gidiyor. Bu iki göç rotasını kullanan kuşlar Hatay'da birleşip daha sonra Afrika'ya gidiyor."

Göç yolunda kızıl şahinleri izleyen Berhan Cellat da hiç bu kadar şahini bir arada görmediğini, ilginç görüntüler izlediğini belirtti.

Genellikle toplu halde gözükmeyen kızıl şahinlerin yüzlercesinin, göç yolu olan Kars'ın Sarıkamış ilçesi Handere bölgesinde bir arada bulunması ilginç görüntüler oluşturdu.