Hayat Kurtaran Köpekleri 2 Yıllık Eğitimle Yetiştiriyor

TEZCAN EKİZLER - İzmir'de 17 yıldır arama kurtarma köpeği eğitmeni olarak görev yapan 41 yaşındaki İbrahim Yılmaz, hayat kurtaran arama ve kurtarma köpeklerini 2 yıl süren hem çok titiz hem de zorlu eğitimle yetiştiriyor.

1999'daki Marmara Depremi sırasında arama kurtarma köpeklerinin insan hayatını kurtarmada aldığı rolden etkilenerek turizm mesleğini bırakan Yılmaz, İzmir Büyükşehir Belediyesi bünyesindeki Köpekli Arama Timi'nde eğitimci adayı olarak işe alındı. Yeni mesleğini severek yapan Yılmaz, yurt içi ve yurt dışı mesleki eğitimlerini tamamlayarak yavru köpeklerle çalışmaya başladı.

Tercihen labrador ve Belçika kurdu yavrularını henüz 6 haftalık iken yanına alan Yılmaz, en az iki yıl sürecek eğitim için iz bırakma, burunlarını kullanma, verilen komutlara duyarlılık, hayvan ve insanlarla sosyalleşme gibi önemli kriterleri gözlemliyor.

Yılmaz, günde 8 saat eğitim verdiği ve iz bırakma eğitiminde başarılı olan yavru köpekleri, bir ay sonra zorlu eğitim aşamalarına alıyor. Köpeklerle arasındaki bağı kuvvetlendirmek için ilk önce "itaat eğitimi" veren Yılmaz, ikinci aşamada "enkazda yönlendirme", sonra "temel havlama", enkazda rahat hareket etmeleri için "çeviklik" eğitimi veriyor.

Uygulamalı gerçekleşen eğitimler sırasında Yılmaz, köpeklere, hazırlanan senaryolar çerçevesinde enkazda kurtarma çalışması yaptırıyor. Gündüzleri enkazda, eğitim pistlerinde birlikte olduğu köpeğin geceleri de yalnız bırakmıyor ve adeta evladı gibi yanında yatırıyor.

Tüm aşamalardan başarıyla çıkan köpek en son AFAD'ın sertifika sınavına alınıyor. Başarılı olanlar sertifikalı arama kurtarma köpeği olarak itfaiye bünyesine alınırken başarılı olamayanlar bir yıl daha eğitime tabi tutuluyor.

Bugüne kadar 10 sertifikalı arama kurtarma köpeği yetiştiren Yılmaz'ın eğittiği 3 arama kurtarma köpeği Van depremi ve Soma'daki maden faciası sırasında enkazlardaki aramalara katılarak birçok kişinin yeniden yaşama tutunmasını sağladı.

"Hata yapmak mesleki suçtur"

İbrahim Yılmaz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, köpek eğitmenliğinin zor ama çok keyifli olduğunu söyledi.

Her köpeğin arama kurtarma köpeği olma kriterlerine sahip olmadığını anlatan Yılmaz, "Köpekli arama kurtarma timi aramanın ilk aşamasında son aşamasına kadar hep arama kurtarma faaliyetinin içindedir. Bunun için eğitimleri çok önemlidir. İyi planlanarak köpeğinizi günde 8 saat çalıştırmanız gerekiyor. Bu iş büyük bir sorumluluk çünkü insanları kurtarmak için bu işe giriyorsunuz. Enkazın başında herkes sizden gelen bilgilere göre arama yapıyor. Benim için çalıştığın köpekle bir hata yapmak mesleki bir suçtur." dedi.

Yetiştirdiği "Şans" isimli köpeğinin rehberliğinde 2011 yılında Van depremi sırasında Erciş'te 54 saat sonra kurtarılan 12 yaşındaki Serhat isimli bir çocuğu enkazdan çıkardıklarını anımsatan Yılmaz, hem çocuğu enkazdan çıkartma hem de Şans'ın başarısının verdiği mutluluğu kelimelerle ifade etmenin mümkün olmadığını belirtti.

"Köpekleri artık evladım gibi görüyorum"

Yetiştirdiği köpeklerin çok duygusal olduğuna işaret eden Yılmaz, şunları söyledi:

"Küçük yaşta alıp eğittiğim için, artık onlar evladım gibi oluyor. İlk dönemler her şeye açık oldukları için bir çocuk, bebek gibi yanımda yatırıyorum. Kuvvetli bir bağ oluşuyor aranızda. İşte ya da evde yaşadığınız sıkıntıları köpekler anlıyor. Moraliniz bozuksa o an köpekle çalışman doğru olmayabilir."

Yılmaz, tek üzüntüsünün emekliye ayrılan Şans'ın geçen yıl telef olması olduğunu ifade etti.

Üç yıldır Arama Kurtarma Timi'nde köpek eğitmeni olarak görev yapan itfaiye eri Ermen Demirtaş, Yılmaz'ın rehberliğinde çok şey öğrendiğini aktararak, "O Türkiye'nin sayılı hocalarının başında yer alıyor." ifadesini kullandı.

İzmir Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı Arama Kurtarma ve Afet İşleri Şube Müdürü İsmail Derse de Yılmaz sayesinde Köpekli Arama ve Kurtarma Timinin çok başarılı işlere imza attığını kaydetti.