İkv: Kriterlerin Tamamlanmasındaki Muğlaklık AP'deki Oylamanın Sonucunu Olumsuz Etkiler

İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV), vize serbestliği sürecinde Türkiye'nin "kısa zamanda çok yol kat ettiğine" dikkat çekerek, kriterlerin tamamlanması konusundaki muğlaklığın, Avrupa Parlamentosu'ndaki (AP) oylamanın sonucunu da "olumsuz etkileyeceği" uyarısı yaptı.

İKV Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, bugün yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye'nin kısa sürede 72 kriterden 67'sini yerine getirdiğini belirtti ve "Vize serbestliğinin gerçekleşmesine çok az kaldı" dedi.

Zeytinoğlu, "Koşunun son düzlüğünde hız kesmeyip devam edersek, süreci tamamlayabiliriz. Unutulmamalı ki, vizelerin kaldırılması, AB ile ilişkilerimizde önemli bir psikolojik bariyerin aşılmasını sağlayacaktır" diye açıkladı.

Avrupa Birliği (AB) ile 18 Mart'ta hazırlanan mutabakatta, Türkiye'nin vize serbestisi için 30 Haziran hedef gösterilmişti. Türkiye vize serbestisi için öne sürülen 72 kriterden beşi dışında tamamını yerine getirmişti.

Kalan kriterler arasında, teknik olarak tamamlanmayan AB standartlarında biyometrik pasaportların basılması, Haziran ayında başlaması öngörülen Türkiye-AB Geri Kabul Anlaşması'nın işlerlik kazanması gibi maddeler yer alıyor. En kritik kriterler ise, Zeytinoğlu'na göre "yolsuzlukla mücadele ve terörle mücadele konularında" kilitleniyor.

Hükümet, politikalarında AB için yüzde 75 kamuoyu desteğini "dikkate almalı"

Başkan Zeytinoğlu, İKV'nin 23-24 Nisan 2016 tarihlerinde Realta araştırma şirketine yaptırdığı anketin sonuçlarına değindi ve kamuoyunda AB üyeliğine desteğin bir önceki yıla oranla, 13 puan artarak yüzde 75'e çıkmasının da önemli bir gelişme olduğunu vurguladı:

"AB üyeliği için yüzde 75 oranındaki kamuoyu desteği, hükümetin bu alandaki politikaları açısından da dikkate alınması gereken bir veri oluşturuyor. AB bağı Türkiye açısından ekonomik refahtan, demokratikleşmeye kadar birçok alanda çıpa görevi görmeye devam ediyor. Vize serbestliğinin sağlanması da bu desteğin devamı ve üyelik sürecinde ilerlenmesi açısından önemli bir hedef".

Vize serbestliği için terörle mücadele kanunu "revize edilebilir"

Ayhan Zeytinoğlu, "AB tarafından öngörülen en kritik konu" olarak tanımladığı terörle mücadele mevzuatının "revize edilebileceğini", terör tanımına ilişkin kriterin de "aşılabileceğini" belirtti ve ekledi:

"Bu kritere ilişkin olarak AB, terör suçlarının kapsamının daraltılmasını ve temel insan hakları, özgürlük ve güvenlik hakkı, adil yargılanma hakkı, ifade özgürlüğü ile toplanma ve gösteri özgürlüğünü garanti altına alan ileri adımlar atılmasını öne sürüyor. Türkiye halihazırda aktif olarak terörle mücadele eden bir ülke. Kendileri de terörle sorun yaşayan AB ülkelerinin ve AP üyelerinin, Türkiye'nin bu alandaki hassasiyetini dikkate alması gerekiyor."

Ancak, İKV Başkanı'na göre, "Türkiye açısından da terörle mücadeleyle bağlantılı uygulamalarda insan haklarına ve hukukun sınırlarına özen gösterme ilkeleri ile orantılılık ilkesi, yol gösterici bir rehber olmalı":

"Türkiye'nin AB ile müzakere sürecinde insan hakları ihlallerinin önlenmesine yönelik olarak Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru yolunun açılması, AİHS ihlallerinin giderilmesine yönelik eylem planları hazırlanması ve yargı mensuplarına yönelik bilgilendirme faaliyetleri gerçekleştirilmesi gibi önemli adımları oldu. Bu açıdan bakıldığında AB'nin de konuya hassasiyet göstermesi şartı ile, yerine getirilmeyecek bir kriter olduğunu düşünmüyorum."

"Süreçteki tıkanıklık, vizesiz Avrupa hayalinin rafa kalktığı şeklinde algılanmamalı"

Zeytinoğlu, vize serbestliği için AP ve AB Konseyi'ndeki onay sürecine dikkat çekti ve Komisyon'un 4 Mayıs tarihli raporunda vizelerin kaldırılmasını önermesinin "önemli bir kazanım olduğunu" yineledi.

Ayhan Zeytinoğlu süreçteki tıkanıklığın, "vizesiz Avrupa hayalinin rafa kalktığı şeklinde algılanmaması" gerektiğini belirtti ve birkaç aylık gecikmenin söz konusu olabileceğini sözlerine ekledi. Zeytinoğlu'na göre, gelinen noktada "yeni ve beklenmedik bir durumla karşı karşıya değiliz":

"AP'deki görüşmelerde, Türkiye kriterleri tamamen karşılamadan ve kriterlerin karşılandığı Komisyon tarafından yazılı bir şekilde Parlamento'ya iletilmeden onay sürecine geçilmeyeceği belirtildi. Zaten Komisyon'un vize serbestliğine ilişkin 3'üncü raporunda da, onay sürecinin tamamlanabilmesi için, kalan 5 kriterin Türkiye tarafında karşılanması gerektiği belirtilmişti."

"Kriterlerin tamamlanması konusunda muğlaklık olması, AP'deki oylamanın sonucunu da olumsuz etkiler" diye vurgulayan İKV Başkanı, "muğlaklığa sebebiyet vermeyecek şekilde kriterlerin karşılanması" ve "ortak bir anlayış çerçevesinde" tamamlanması için hedefler konulması çağrısında bulundu. - İstanbul