Mızıka-i Türki, mehter eserlerini yeni bir formla sanatseverlere sunacak

İstanbul Ajans yapımcılığında, 6 aylık çalışma sonucu hayata geçirilen "Mızıka-i Türki"nin tanıtımı yapıldı.

Beşiktaş'ta bir otelde gerçekleşen basın toplantısında konuşan İstanbul Ajans CEO'su ve Mızıka-i Türki Proje Direktörü Feyzullah Altunkaynak, bunu "dördüncü nesil mehter" olarak tanımladıklarını dile getirdi.

Altunkaynak, projenin bir ilk olduğunu ve Türkiye'deki tüm şehirlere ulaşmasını istediklerini belirterek, "Birinci bölüme Mızıka-i Türki Anatolia/Anadolu ismini verdik. Türkiye turundan sonra Avrupa turuna Mızıka-i Türki Europe ismiyle çıkmayı planlıyoruz. Bununla ilgili bir ekibimiz var. Bütün ülkeyi dolaşacak, bu müziği, bu projeyi tanıtacaklar. Ayhan Özel Bey ile de albüm çalışmamız devam ediyor." dedi.

Türkiye turu başladıktan sonra 20 Avrupa ülkesine gideceklerini kaydeden Altunkaynak, en az 5 canlı performans olmak üzere 100 gösterilik bir konser serisi planladıklarının altını çizdi.

Feyzullah Altunkaynak, ülkelerin fethinin yanında gönüllerin fethinin önemine değinerek, şunları kaydetti:

"Yeni haliyle bu mehterin gönülleri fethedeceğini düşünüyoruz. Bu bizim temel çıkış noktalarımızdan biri. Medeniyetin gücünü, sanatın yüceliğinden aldığını biliyoruz ve sanatın yüceliğinde bir araya gelmeye çalışıyoruz. Bizi öz yapan değerlerle evrensel değerler arasında güçlü bir bağ var. Dolayısıyla diğer insanlarla bir araya gelebilmemiz lazım. Özellikle Avrupa turnemizde bunu planlıyoruz. Sadece klasik, bildiğimiz mehterle bir araya gelemiyoruz. Ne kadar beğenirlerse beğensinler, bir algı, ön yargı var mehtere karşı, Osmanlı'dan kaynaklı."

İstanbul Ajansın Yönetim Kurulu Başkanı Muhammet Yolaç da mehter ile yıllardır birçok ülkede festivallere katıldıklarını aktardı.

Gittikleri ülkelerde Türklerden ziyade yabancıların mehtere karşı ilgi ve alakasını gördüklerinin altını çizen Yolaç, "Mehter bizim geçmişimizden gelen bir kültürümüz, tarihten gelen bir ses." değerlendirmesinde bulundu.

7 mehteran eseriyle 5 yeni eserin olduğu albüm de yapılacak

"Kaybolan Tarihin Peşinde" kitabının yazarı, tarihçi Mehmet Dilbaz da mehterin, 'dünyanın ilk askeri bandosu' olduğuna işaret ederek, şöyle konuştu:

"Tarihte bildiğimiz ilk mehter, Selçuklular döneminde beste formuna girip, bağımsız bir yapı olarak, orduyla beraber sefere çıkıyor. Biz, tarihte birinci nesil mehter olarak bunu kabul ediyoruz.

Osmanlı İmparatorluğunun kuruluşuyla beraber mehteran dışarıda olma yapısını kaybederek, direkt olarak yeniçeri ocağının içine iliştiriliyor ve ocakla beraber bütün seferlere gidiyor. Besteler değiştiği için artık klasik ordu bandosu haline gelen mehter, ikinci nesil mehter oluyor. 1826'da yeniçeri ocağının ortadan kaldırılmasıyla beraber, II. Mahmut'un emriyle, mehteran da ocakla beraber lağvediliyor. O döneme kadar yapılmış bütün eserler ortadan kaldırılıyor. Bunun yerine Mızıka-yı Hümayun ismiyle tamamen batı formlu, Donizetti Paşa'nın önderliğinde, farklı bir askeri bando sistemine geçiliyor, Balkan Harbi'ne kadar."

Mehmet Dilbaz, 1914'te Enver Paşa'nın talimatıyla yeni eserlerle 3. nesil mehteranın kurulduğuna dikkati çekerek, batı müziği ve 3. nesil mehter müziğinin harmanlamasıyla "Mızıka-i Türki"nin ortaya çıktığını dile getirdi.

Projenin müzik direktörü, Dr. Ayhan Özel ise mehteranın geleneksel yapısıyla çok sesli müzik formuyla birleşiminden ortaya çıkan müziği sunmak istediklerini söyledi.

Daha önce birçok müzik topluluğu tarafından mehteranla senfonik müziğin birleşmesi yönünde çalışmalar yapıldığına işaret eden Özel, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Müzikte, teknik olarak, bir timpaniyle mehteranın kös (büyük davul) çalgısı bir araya geldiğinde, farklı ritmler ortaya çıktığını herkes bilir. Lakin genelde bir intro yapılır, arkasından da mehterana bırakılır ve o kendi müziğini icra ederdi. Mızıka-i Türki'de ise sadece intro yapıp bırakmayıp, iki ritmi kendi formu içinde yeni bir form şeklinde olgunlaştırmak istedik. Birçok topluluk bunu yapmaya çalıştı ama bu çok büyük bir riskti de. Çünkü mehteran farklı bir ritmle gider. Timpani, senfoni davulları farklı bir ritimle gidiyor. Biz bu ikisini uyumlu hale getirdik."

Özel, albüm çalışmasına da değinerek, "Hepimizin bildiği, 7 mehteran şarkısı olacak. Bunun dışında 5 tane de klasik formda mehterana uyarlanmış, tamamen ilk defa duyulacak eserler de olacak." ifadelerini kullandı.

Bir taraftan Itri, diğer taraftan Mozart tınılarını harmanlayacak topluluğun Anadolu grubunda 20'si mehteran kadrosu olmak üzere 45 kişi sahne performansında yer alacak.