Sınır Aşan Su Kaynaklarının Kullanımı

"Uluslararası Göl ve Sınır Aşan Su Yollarının Kullanımı ve Korunması Anlaşması"nın 8'inci toplantısı, 90 ülkeden temsilcilerin katılımıyla Kazakistan'da düzenlendi.

Başkent Astana'da Astana EXPO Kongre Merkezi'nde gerçekleştirilen toplantıya, Kazakistan Başbakan Yardımcısı Umirzak Şukeyev'in yanı sıra uluslararası örgütlerden 600 civarında temsilci katıldı.

Toplantıda, iklim değişikliğine uyum, su kaynakları, gıda, enerji ve ekosistem arasındaki bağlantılar, sınır aşan su iş birliği ve sanayi güvenliği konuları tartışıldı.

Şukeyev, burada yaptığı konuşmada, Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev'in sınır aşan su kaynakları dahil sınır ötesi iş birliğine büyük önem verdiğine dikkati çekerek, "Kazakistan, uluslararası hukuk normlarına dayanan medeni devletlerarası su ilişkileri kurma pozisyonuna bağlı kalmaktadır." dedi.

Kazakistan Tarım Bakan Yardımcısı Yerlan Nısanbayev de Aral Gölü havuzunda yer alan ülkelerin su iş birliği alanında başarılara ulaştığına işaret ederek, "Bugüne kadar Orta Asya ülkeleri tarafından Aral Gölü havuzuna destek sağlamak için 3 ortak hareket projesi gerçekleştirildi. Aral'ın kuzey kısmı yeniden canlandırıldı ve bu bölgenin sosyal, ekonomik ve çevresel durumunun iyileşmesini sağladı." diye konuştu.

Tam teşekküllü sınır aşan su iş birliği hakkında konuşmak için henüz erken olduğunu belirten Nısanbayev, "Tüm ülkeler bunun için hazır değil ve asıl önemli olan, ulusal önceliklerin çoğu, bölgesel çıkarları dikkate almıyor." ifadesini kullandı.

Toplantı sonucunda taraflar, "Anlaşmanın global düzeyde uygulanması stratejisi" ve "2019-2021 dönemleri için faaliyet programı"nı belirledi.

Orta Asya'da kurumakta olan Aral Gölü'nü besleyen büyük nehirlerden Amuderya (Ceyhun) suyun yüzde 80'ni Tacikistan nehirlerinden alırken Siriderya (Seyhun) da Kırgızistan'da doğuyor.

Afganistan, Türkmenistan ve Özbekistan'dan geçen Amuderya, söz konusu ülkelerin tarım arazileri için kullanılıyor. Siriderya da Özbekistan ile Kazakistan'ın güneyindeki tarım alanlarını besliyor.

Kazakistan, Cumhurbaşkanı Nazarbayev'in, "Ulusa Sesleniş"inde belirlediği, 2022 yılına kadar ülkede iş gücü verimliliği ve tarım ürünleri ihracatının 2,5 kat artırılması hedefi çerçevesinde, sulanan tarım arazilerini daha da geliştirmeyi planlıyor.