Tazı Kanyonu'nda 'zipline' tartışması

ANTALYA'da, son yılların popüler fotoğraf noktalarından biri olan, bazı yerleri 500 metre derinliğe sahip, içinden Köprüçay'ın geçtiği, doğa harikası Tazı Kanyonu'nda yapımına başlanan zipline projesi tartışmaya neden oldu. Proje kapsamında, yol yapım çalışmalarında, ormana ve kanyon içindeki kızıl akbaba ile kartal yuvalarına zarar verileceği öne sürüldü. Side'de turizm firması sahibi Cemal Kaya, proje alanının, Kovankaya Tepesi olduğunu ve kanyonla arasında 3 kilometre uzaklık bulunduğunu söyledi. Manavgat ilçesine bağlı Gaziler Mahallesi sınırlarında yer alan, Köprüçay Nehri'nin yüksekliği 500 metreyi bulan kayalıkları arasından geçtiği doğa harikası Tazı Kanyonu, 2016'da doğa yürüyüş gruplarınca keşfedildi. Fotoğrafların medyada yer almasının ardından Antalya'da en çok merak edilen doğal alanlardan biri haline gelen kanyon, ziyaretçi akınına uğruyor. Son 6 ayda kanyona giden kişi sayısı, 40 bini aştı. Hafta sonları ise ziyaretçi sayısı, günde 3 bini buluyor. Köprülü Kanyon Milli Parkı'nın yaklaşık 10 kilometre kuzeyindeki 11 kilometrelik Tazı Kanyonu'nda, aşırı ilgi nedeniyle kayalıklarda çatlama riski bulunurken, en güneydeki uç kısma yapılacağı belirtilen zipline projesi ile kanyon girişindeki izinsiz işletmeler tartışmaya yol açtı.
DKMP'NİN PROJESİ
Bölgede Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) 6'ncı Bölge Müdürlüğü'nün alternatif turizmin geliştirilmesi amacıyla açtığı, Türkiye'nin en büyük zipline projesi ihalesini, 2017 yılının Mayıs ayında Sideli Turizm A.Ş. firması kazandı. Kanyonun doğu kısmındaki uç noktadan ormanlık alana iniş yapılabilecek zipline projesi kapsamında, bölgedeki yol çalışmalarıyla ormanlık alana zarar verileceği iddia edildi. Arkeolojik alan olduğu, kanyon içindeki kızıl akbaba ve kartal yuvalarına zarar vereceği yönünde de iddialar ortaya atıldı.
'PROJENİN KANYONLA ALAKASI YOK'
Sideli turizm firması sahibi Cemal Kaya, son yıllarda popüler olan Tazı Kanyonu'nun bulunduğu bölgede planlanan zipline projesinin DKMP tarafından hazırlandığını ve 2017'deki ihaleyi kazandıklarını belirtti. Kaya, "Zipline projesini uygulayacağımız alan ise Kovankaya Tepesi. Kovankaya ile fotoğraf çektirilen alan arasındaki mesafe yaklaşık 3 kilometre. Buradaki yol da eski orman yolu ve burada düzeltme yapıldı. Zipline ile kanyon içinin alakası yok. Kanyonun doğu kısmı ve güneydeki en uç noktası, ormanlık alana doğru bakıyor. Kızıl akbaba, kartal yuvaları kanyonun iç kısmında, bize 800 metre uzaklıkta. Fotoğraf çektirilen nokta ise kanyonun içinde. Günde 2- 3 bin kişinin geldiği o alan kızıl akbaba ve kartal yuvalarına çok daha yakın" diye konuştu.
500 METREDEN TEL ÜSTÜNDE 2,5 KİLOMETRE
Zipline projesini de anlatan Cemal Kaya, Kovankaya Tepesi'nde oluşturulacak platformdan ve 400- 500 metre yükseklikten başlayıp, güneye doğru açık ormanlık alanın bulunduğu bölgede belirlenen noktaya iniş yapılacağını söyledi. Zipline'nin 3 telden oluşacağını, uzunluğunun da yaklaşık 2,5 kilometre olacağını belirten Kaya, "Türkiye'nin en büyük, dünyanın da en büyüklerinden biri olacak. Turizmin 12 aya yayılması ve alternatif turizmin geliştirilmesi amacıyla oluşturulan bir proje. İddia edildiği gibi doğaya hiçbir zararı yok. Yukarıdan tel üzerinde hareket eden bir insan yaklaşık 2,5- 3,5 dakikada aşağı inmiş olacak. Toplam 6 milyon TL'lik yatırım gerçekleşecek" dedi.
'ÇOK MASUM BİR PROJE'
Akdeniz Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi öğretim görevlisi ve AKUT Antalya Birim Sorumlusu Yılmaz Sevgül, zipline projesinin, bölgenin doğal yapısına zarar vereceği iddialarına karşı çıktı. Sevgül, bilimsel çalışmalar sonucu bu projenin, bölgenin sürdürülebilir doğal yaşamını etkilemediğini söyledi. Projenin çok tartışıldığını ve düşünüldüğünü belirten Sevgül, "Doğaya zarar verecek bir durum olsa Milli Parklar zaten mümkün değil buna izin vermezdi. Sürdürülebilir, masum bir proje. İnsanlar, bu bölgede daha öncelikli şeylerle mücadele etsin. Örneğin buraya yapılan HES bölgeye çok büyük zarar verdi. Bütün endemik türleri, kuşları yok ediyor. Onlar çok daha büyük sorunlar, bu proje ise çok masum. Bir de inanılmaz ekonomik kaynak. Şu an orada elle yapılmış dar bir yol var, yukarıda portatif sistem kuruluyor. Bu sistemle aşağıya 2 bin 500 metrelik zipline hattı kuruluyor. Yani insanlar gelip sessiz makaraları takıp aşağı kayacak. Turizm açısından çok değerli" diye konuştu.
USULSÜZ İŞLETMELERE 'KALDIRIN' UYARISI
Öte yandan binlerce kişinin fotoğraf çektirdiği ve çatlaklıkların tespit edildiği Tazı Kanyonu'nda, zipline projesinin doğaya zarar vereceği iddiasıyla 4- 5 şikayeti olan Gaziler Mahallesi'nin muhtarı Erdal Koyun, 1,5 yıldır uğraştığını belirterek, "Dozerle makineyle çalışıyorlar. Bir yol kat edemediler; ama bizim sayemizde. Burayı tekelleştiriyorlar. Özel sektöre verdiler" dedi.
Muhtar Koyun, kanyon girişine yakın bölgede, biri kardeşine diğeri akrabasına ait izinsiz 2 işletmenin kaldırılması için DKMP'nin uyarıda bulunduğunu da kaydetti.
ZİPLİNE NEDİR?
Zipline, yüksek noktadan alçak noktaya bağlanmış çelik halatla emniyet kemeri takarak, kendi mevcut ağırlık ve yer çekimi ile kayma aktivitesidir. Tekerlekli makara çelik halata bağlanarak, hızlanma sağlanır. 300- 400 metrelik zipline hattında, saatte 50- 60 kilometre hıza ulaşılır.