"Türkiye'nin Ermeni politikası Azerbaycan'ın çıkarlarıyla örtüşüyor"

RUSLAN REHİMOV - Türk ve Azerbaycanlı uzmanlar, Türkiye'nin Ermeni politikasının Azerbaycan'ın çıkarlarıyla örtüştüğü konusunda birleşiyor.

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun Ermenistan'da yarın yapılması planlanan Karadeniz Ekonomik İşbirliği (KEİ) toplantısına katılacak olması, hem Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin normalleşme süreci hem de Yukarı Karabağ sorununun çözüm sürecinde uluslararası alanda yeni beklentiler oluştururdu.

Türk ve Azeri uzmanlar, Türkiye-Ermenistan sınırının açılması ve Yukarı Karabağ sorununun çözümüne katkı yapacağı gerekçesiyle Dışişleri Bakanı Davutoğlu'nun yarınki ziyaretini olumlu karşılıyor.

Kafkas Stratejik Araştırmalar Merkezi (Kafkassam) Başkanı Dr. Hasan Oktay, AA'ya yaptığı değerlendirmede, Davutoğlu'nun katılacağı KEİ toplantısının rutin bir toplantı olduğunu fakat burada gerçekleştirilecek ikili görüşmeler açısından önem taşıdığını kaydetti.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in 2 Aralık'ta Ermenistan'a yaptığı ziyareti hatırlatan Oktay, Putin'in Erivan'da protestolarda karşılandığını, sosyoekonomik açıdan yüzde 90 oranında Rusya'ya bağlı olarak değerlendirilen ülkede yaşanan bu protestoların, toplumsal anlamda bir çalkalanmanın işareti olabileceğini savundu.

Türkiye'nin bu ortamda bölgede daha fazla söz sahibi olması için harekete geçmesi gerektiğini söyleyen Oktay, bölge ülkeleri ile daha sıkı bir temas trafiğine girilmesinin ve özellikle Kafkasya bağlamında yeni politikalar geliştirilmesinin önemli olduğunu vurguladı.

Yukarı Karabağ sorununun 22 yıldır çözülmeyen bir sorun yumağı haline geldiğine dikkat çeken Oktay şöyle devam etti:

"Azerbaycan bugüne kadarki politikasını gözden geçirmeli, aynı zamanda Türkiye ile ortaklaşa hangi stratejiyi geliştirmeli ona bakmalıdır. Bu strateji geliştirilmediği zaman Karabağ sorunu her gündeme geldiğinde Türkiye'nin Azerbaycan'a, Azerbaycan'ın da Türkiye'ye yapmış olduğu eleştiriler iki ülkenin arasını bozmaktadır. Farklı yaklaşımlar zaman zaman dostluğu öteleştirmektedir. Yeni dönemde her iki ülkenin dışişleri yetkililerinin bölgesel anlamda Güney Kafkasya, global anlamda dünya, özel anlamda da Karabağ ve Ermenistan'la ilgili yeni politikalar geliştirmesi gerekiyor. Davutoğlu'nun Erivan seferi, rutin bir toplantı vesilesiyle olsa da ciddi anlamda beklentiler içeriyor."

Azerbaycan'da Karabağ konusundaki hassasiyetin her geçen gün yükseldiğini ve bunun da zaman zaman akliselimle davranmanın önüne geçtiğini belirten Oktay, Azerbaycan'ın bölgenin en güçlü ülkesi olma yolunun açılması için Ermenistan'ın bu gelişmeye engel olabilecek psikolojisinin kontol altına alınması gerektiğini dile getirdi.

İfade ettiği unsunların Ermenistan'ın normalleşmenin önünü açmakla gerçekleştirilebileceğini anlatan Oktay, "Azerbaycan ve Türkiye ortak strateji geliştirerek Ermenistan'ın normalleşmesinin önünü açmalıdır. Ermenistan, Türkiye ve Azerbaycan'ın belirlediği politikalarla hareket etmek zorunda kalan bir ülke haline dönüştürülmelidir. Davutoğlu'nun Erivan'da bir başlangıç yapma fırsatı söz konusu. Buna hem Azerbaycan'ın hem de Türkiye'nin ihtiyacı var" diye konuştu.

-"Türkiye'nin stratejisinden Azerbaycan haberdar"

Atlas Araştırmalar Merkezi Başkanı Elhan Şahinoğlu da AA'ya yaptığı açıklamada, Davutoğlu'nun Erivan ziyaretinin Azerbaycan'da da dikkatle izleneceğini ve tartışılacağını söyledi.

Türk basınında, sınırın açılmasına karşılık Ermenilerden işgal altındaki iki ili boşaltmalarının talep edildiği yönünde çıkan haberleri hatırlatan Şahinoğlu, bu teklifin Azerbaycan'ın da çıkarlarıyla örtüştüğünü, daha önce AGİT Minsk Grubu'nun hazırladığı "Madrid Planı"da da benzer tekliflerin olduğunu, Azerbaycan'ın da bu teklifleri kabul ettiğini bildirdi.

Türkiye'nin Ermenistan'a yönelik hazırladığı stratejiden büyük ihtimalle Azerbaycan tarafının da haberdar olduğunu söyleyen Şahinoğlu, şunları kaydetti:

"Türkiye'nin Ermenistan ile ilişkilerini normalleştirmesini Yukarı Karabağ sorununun çözümüyle paralel şekilde yürütme isteği Azerbaycan'ın çıkarlarıyla örtüşüyor. Fakat Ermenistan içesirindeki milliyetçi gruplarun Davutoğlu'nun önereceği 'yol haritası'na nasıl yaklaşacağı şüphe altındadır.

Rusya faktörünü de göz önünde bulundurmak gerekiyor. Karabağ sorununun çözülmesiyle Ermenistan'ın Azerbaycan ve Türkiye'yle ilişkileri normalleşecek. Ermenistan enerji projelerine katılacak, ticaret hacmi ve geliri artacak. Sonuçta Rusya'ya bağımlılığı da azalacak. Bu yüzden Ermenistan-Azerbaycan ve Ermenistan-Türkiye ilişkilerinin düzelmesinde Rusya'nın etken gücü ağırlığını koruyor."