Çavuşoğlu: Ateşkes İhlali Devam Ederse Mutabakat Çöker (3)

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Kıbrıslı Türk yetkililerin Türkiye'nin garantörlüğünün Kıbrıs Türk halkı için vazgeçilmez olduğunu söylediklerini, bu konunun son derece hassas olduğunu ve bu güvencenin sağlanması gerektiğini belirterek "Aksi takdirde bir anlaşma olsa bile referandumda destek bulmaz" dedi.

Çavuşoğlu New York'ta Yunanlı mevkidaşı Nikos Kotsias ile görüşmesinin ardından kaldığı Peninsula Otelinde basın toplantısı düzenledi. New York'a özellikle BM'nin yeni Genel Sekreteri Antonio Guterres ile görüşmek üzere geldiğini belirten Çavuşoğlu, kendisiyle çok faydalı bir görüşme yaptıklarını, Guterres ile görüşen ilk dışişleri bakanı olduğunu vurguladı.

Görüşmede Suriye'deki süreci kapsamlı olarak değerlendirdiklerini, ayrıca Kıbrıs konusunu ele aldıklarını söyleyen Çavuşoğlu, Kıbrıs konusunda yoğun bir süreç yaşadıklarını, kritik bir aşamaya geldiklerini ifade etti. Tarafların 9-11 Ocak'ta Cenevre'de biraraya geleceklerini, 12 Ocak'ta da beşli konferansın başlayacağını söyleyen Çavuşoğlu, "Tam bu kritik aşamadan önce Genel Sekreterle Kıbrıs çözümü konusunda Türkiye olarak ne düşünüyoruz, Türkiye ve Kıbrıs Türkü'nün hassasiyetleri nedir, bütün bunları değerlendirme ve bu düşüncelerimizi aktarma fırsatı bulduk. Genel Sekreterin düşüncelerini aldık ve Cenevre'de buluşmak üzere teyitleştik" dedi.

Genel Sekreterin Kıbrıs Özel Temsilcisi Espen Barth Eide ile de biraraya geldiklerini söyleyen Çavuşoğlu, Eide'nin aslında Ankara'ya geleceğini ama kendisinin New York'a geleceğini öğrenince onun da kendisiyle görüşmek üzere New York'a geldiğini belirtti. Çavuşoğlu, Eide ile Kıbrıs sürecini enine boyuna değerlendirdiklerini ve bu sabah da Yunan Dışişleri Bakanı Kotsias ile biraraya geldiklerini belirterek "Özellikle güvenlik ve garanti konusunda düşüncelerimizi paylaştık. Kendisiyle gayrıresmi formatta daha önce bu konuları değerlendirme fırsatı bulmuştuk. Ama artık sona doğru gelirken bu konudaki düşüncelerimizi net bir şekilde paylaşmakta fayda var" dedi.

Çavuşoğlu şunları söyledi:

"Biz çözüm konusunda herzaman herkesten bir adım ilerde olduk, ama her pahasına olursa olsun çözüm anlayışı içinde ne biz olduk ne de Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti oldu. KKTC ve Kıbrıs Türk halkı için özellikle garanti ve güvenlik meselelerinin ne kadar hassas olduğunu geçen hafta içerisinde bir kere daha gördük. Güvenlik ve garanti konusu Kıbrıs Türk halkı için hassas. Biz bu konularda hiçbir zaman bencil davranmadık. Kazan-kazan formülüyle, parametreleri belli zaten, 11 Şubat 2014 tarihindeki Ortak Açıklamada bu çözümün çerçevesi belirlenmiştir. Yine BM'nin de şemsiyesi altında devam eden bu süreçte de çözümün kriterleri bellidir. Adil, kalıcı, iki kesimliliğe dayanan bir çözümü biz bugüne kadar destekledik, umarım Kıbrıs Rum tarafı ve Yunanistan da aynı anlayış içinde olur ve 12 Ocak'ta başlayacak beşli konferanstan bir sonuç elde ederiz. Artık bu son fırsat penceresidir, bu anlamda yürütülen son müzakerelerdir. Bunu BM de sürekli gündeme getirdi.O nedenle bu fırsatın kaçırılmamasını istiyoruz ve inşallah buradan bir sonuç elde ederiz, kalıcı adil bir çözüm olur."

Kıbrıs konusunda bir takvim belirlendi mi şeklindeki bir soru üzerine Çavuşoğlu, "Bir takvim belirlendi. Aşağı yukarı 18 aydır taraflar adada müzakerelerini sürdürdüler. Mont Pelerin'de iki tur görüşmeler oldu, bir kesilme oldu, sonra tekrar bir mutabakata vardılar. Bu beşli konferansın tarihi belli oldu ve kendi aralarındaki görüşmede takvim belli oldu. Ama Cenevre'ye kadar da Adada görüşmeye devam ettiler. Özellikle ilk 4 fasılda da henüz açık olan konular var o konuların tamamlanması lazım ki beşli konferansa hazır gelsinler. Bizim arzumuz belirlenen bu takvim içinde sonuca ulaşmak. Taraflar bu iradeyi ortaya koyarsa, iki taraf ve üç garantör ülke olarak beşli konferansta sonuç elde edebiliriz" dedi.

Çavuşoğlu, bir muhabirinin, Kıbrıs Türk halkının garantörlük konusundaki hassasiyetini hatırlatarak "Türkiye'nin garantörlüğü olmadan bir çözüm olabilir mi"şeklindeki sorusu üzerine şunları söyledi: "Biz bu süreçte de hiçbiz zaman tek taraflı düşünmedik. Herzaman her iki tarafın da güvenlik endişeleri dikkate alınmalıdır dedik. Elbette Türkiye'nin esas sorumluluğu KKTC'nin ve Kıbrıs Türk halkının garanti ve güvenlik konusunda veya mevcut tehdit ya da oluşabilecek tehditler konusunda endişelerini gidermektir, o güvenceyi vermektir. Görüştüğümüz KKTC'li tüm siyasi parti liderleri, Cumhurbaşkanı ve Başbakan olmak üzere tüm Kıbrıslı Türk yetkililer Türkiye'nin garantörlüğünün Kıbrıs Türk halkı için vazgeçilmez olduğunu söylüyor. Bu mesele sadece garantör olarak Türkiye'nin meselesi değil, aynı zamanda, daha da önemlisi KKTC'nin ve Kıbrıs Türk halkının meselesidir. Cumhurbaşkanı Akıncı da, Başbakan da, CTP Genel Başkanı Tayfun Bey de, iktidar, muhalefet herkes bunu söyledi. Dolayısıyla bu hassas bir konu, bu güvencenin sağlanması gerekiyor. 1960'dan 1974'e kadar Kıbrıs Türk halkının yaşadıklarını kısa sürede unutmasını beklemek gerçekçi değil" dedi.

Çavuşoğlu, bunun ötesinde bugün Kıbrıs etrafındaki gelişen olaylara bakıldığında Kıbrıs için riskler bulunduğunu belirterek " "Bugün herkes Suriye'de. Ortadoğu sorunu henüz çözülmüş değil. Terör örgütleri var. DEAŞ var, El-Nusra var, başka terör örgütleri var. Yani ciddi bir göç ve mülteci dalgası riski var. Çünkü henüz daha herşey bitmiş değil. Doğu Akdeniz'de herkes bulunuyor şu anda bir çok ülke var savaş gemileriyle orada. Kıbrıs etrafında doğalgaz ve petrol rezervleri var dolayısıyla herkes gözünü oraya dikmiş durumda. Böylesine bir ortamda tabiki bugünün şartlarında farklı boyutta tehditler de var." dedi.

Tüm bunlar karşısında Kıbrıs Türk halkının kendisini güvencede hissetmek istediğini anlatan Çavuşoğlu, "Aksi takdirde bir anlaşma olsa bile referandumda destek bulmaz." dedi.

Rum halkı ve Yunanistan'ın düşüncelerini de anlamak istediklerini kaydeden Çavuşoğlu, bunun taviz anlamına gelmeyeceğini belirtti.

Ada'da Türk askeri bulunmasına ilişkin eleştirileri de yanıtlayan Çavuşoğlu, "Eğer geleceğe yönelik kafanızda hasmane tutumlarınız yoksa orada Türk askerinin bulunmasından da rahatsız olmamanız gerekiyor" diye konuştu.

GÖRÜNTÜLER GEÇİLİYOR - York