"Tarihin sıfır noktası" olarak nitelendirilen ve UNESCO Dünya Miras Listesi'nde yer alan Göbeklitepe'de yürüttüğü kazı çalışmalarıyla insanlık tarihini yeniden şekillendiren Prof. Dr. Klaus Schmidt, vefatının 5'inci yılında anılıyor.
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, Göbeklitepe ilk kez 1963 yılında İstanbul ve Chicago üniversitelerinin ortaklaşa yaptığı yüzey araştırmasıyla gündeme geldi. 1986 yılında tarlasını süren bir çiftçinin bulduğu heykelle Göbeklitepe'de somut bulgulara ulaşıldı.
Söz konusu taşın değerli olduğunu düşünen çiftçi, duyarlılık göstererek bu heykeli Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi yetkililerine teslim etti. İlk olarak ne olduğu pek anlaşılamayan heykel, müzede koruma altına alındı. 1994'te bölgeyi ziyaret eden Prof. Dr. Schmidt ise Göbeklitepe'deki üst kısımları görünen taşların neolitik döneme ait olduğunu fark etti.
Bunun üzerine 1995 - 2006 yıllarında Şanlıurfa Müze Müdürlüğünün başkanlığında, Alman Arkeoloji Enstitüsünden Prof. Dr. Harald Hauptmann, daha sonra Schmidt ve ekibinin katılımıyla kesintisiz kazı çalışmaları başladı.
Kazı başkanlığı görevi Schmidt'e verildi
Göbeklitepe'de sürdürülen kazı çalışmalarının başkanlık görevi 2007 yılında Prof. Dr. Schmidt'e verildi. Schmidt başkanlığında Göbeklitepe'de gerçekleşen kazılarda insanlık tarihi için önemli ipuçları ortaya konuldu.
Kazılardaki buluntulara göre, insanoğlunun avcı-toplayıcı bir yaşam tarzından yerleşik hayata geçtiği, bu dönemde insanların mütevazı ve basit bir yaşam tarzıyla yetinmemiş oldukları aksine görkemli bir evre yaşadıkları şeklinde yorumlandı.
Kazılarda, neolitik döneme ait insan heykeli, kireç taşından şekillendirilmiş yaban domuzu, tilki ve kuş kabartmalarıyla çakmak taşından yapılmış çok sayıda ok ucu bulundu.
Çalışmalarda, neolitik döneme ait, boyları 3-6 metre, ağırlıkları da 40-60 ton olan, yabani hayvan figürlü "T" biçimli dikili taşlar gün yüzüne çıkarıldı.
Bölgede 8-30 metre çapında dairesel ve dikdörtgen şekilli, dünyanın en eski tapınak kalıntıları ve yaklaşık 12 bin yıl öncesine ait olduğu belirtilen 65 santimetre uzunluğunda insan heykeli gibi, çeşitli tarihi eserler bulundu.
Elde edilen buluntularda bölgenin "tarihin sıfır noktası" olarak nitelendirilmesi, dünyanın gözünün bölgeye çevrilmesine neden oldu.
Ünü kısa sürede sınırları aşan ören yeri 2011 yılında UNESCO Dünya Kültür Miras Listesi geçici listesine alındı. Kazı Başkanı Schmidt, Göbeklitepe'nin kalıcı miras listesine geçmesi noktasında ilgili kurumlarla uyumlu bir şekilde çalışmalara destek verdi.
Prof. Dr. Schmidt, tatil için gittiği Almanya'da 20 Temmuz 2014 tarihinde geçirdiği kalp krizi sonucu 61 yaşında hayatını kaybetti. Cenazesi 25 Temmuz 2019'da Almanya'nın Diebach kentinde düzenlenen törenle toprağa verildi. Profesörün ölümü, Göbeklitepe çalışmalarını yürüttüğü Şanlıurfa'da da üzüntüyle karşılandı.
"Schmidt'i saygı ve minnetle anıyoruz"
Göbeklitepe Kazı Başkanı ve Şanlıurfa Müzesi Müdürü Celal Uludağ, Prof. Dr. Schmidt'in Şanlıurfa ve Göbeklitepe için çok önemli bir değer olduğunu ifade etti.
Göbeklitepe'nin bulunmasında ve tanıtımında Schmidt'in önemli çalışmalar yaptığını ifade eden Uludağ, şunları kaydetti:
"Özellikle Göbeklitepe'nin bulunması ve dünyaya tanıtılması noktasında büyük emekleri vardı. Onu kaybetmenin üzüntüsünü hala yaşıyoruz. Kendisi uzun yıllar Göbeklitepe'de kazı çalışmasını yürüttü, bu çalışmaları sırasında ekibiyle ve o dönemdeki müze idarecileriyle uyum içerisinde çalışıyordu. Kazı yaptığı dönemlerde çok güzel eserler ortaya çıkarıldı. Tabii UNESCO sürecinin kabul edilmesinde de Klaus Schmidt'in çok büyük emekleri vardı. Dünya tarihi için Göbeklitepe çok önemli bir dünya kültür mirası, dünya tarihini değiştiren bir arkeolojik alan. Bunu da ortaya çıkaran, keşfeden Klaus Schmidt idi, onu saygıyla ve minnetle anıyoruz."
Göbeklitepe'nin bulunduğu arsanın sahibi Mahmut Yıldız da Prof. Dr. Schmidt ile ilk kez 1995 yılında tanıştıklarını ve kazı çalışmaları sırasında diyaloglarının güçlendiğini belirtti.
Schmidt'in Göbeklitepe'nin gün yüzüne çıkarılması ve tanıtılması noktasında verdiği mücadeleye yakından tanıklık ettiğini anlatan Yıldız, "İşinin erbabı bir kişiydi. Onun çalışmaları sonrasında burası gün yüzüne çıktı. Beraber çalışıyorduk, bazen kendisine takılıyordum, şaka yapıyordum, o da şakayı kaldırıyordu. Ben kendisine 'Bizim tarlamız sayesinde bütün dünya seni tanıyor.' diyordum. O da 'Bunların hepsi emekle oluyor.' diyerek gülüyordu." diye konuştu.
Son Dakika › Kültür Sanat › Göbeklitepe'yi dünyaya tanıtan profesör anılıyor - ŞANLIURFA - Son Dakika
Trabzon'da düzenlenen 10. Karadeniz'in Renkleri karma resim sergisine 3 ilden 52 sanatçı katıldı. Serginin açılışına Vali Aziz Yıldırım, İl Kültür ve Turizm Müdürü Tamer Erdoğan ve davetliler katıldı. Sergi, 22 Nisan'a kadar ziyaret edilebilecek. Ayrıca, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü bahçesinde düzenlenen törende turizmin önemi vurgulandı ve Trabzon'un turist sayısında önemli artış beklenildiği belirtildi.
Silifke İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü, ilkokul ve ortaokullar arası şiir yazma ve resim yapma yarışması düzenledi. Göksu Deltası'nda sürdürülebilir tarım için düzenlenen yarışmaya ilkokul ve ortaokul öğrencileri katıldı. Silifke Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi'nde gerçekleştirilen ödül töreninde dereceye giren öğrencilere ödülleri takdim edildi. Törene, Silifke Kaymakamı, İl Tarım ve Orman Müdürü, Silifke Belediye Başkanı, öğretmenler ve öğrenciler katıldı.
Samsun Devlet Opera ve Balesi (SAMDOB), Turizm Haftası etkinlikleri kapsamında Samsun Müzesi'nde 'Türk Bestecileri ve Şarkıları' konseri düzenledi. Konserde, birçok Türk şarkısı seslendirildi ve sanatseverler tarafından ilgi gördü.
Kütahya Dumlupınar Üniversitesi ev sahipliğinde düzenlenen 'Sınırların Ötesinde Macar Çağdaş Sanatına Bir Yolculuk' adlı sergi, Türkiye-Macaristan Kültür Yılı kapsamında açıldı. Sergide, Macaristan'ın önde gelen 5 sanatçısına ait 33 eser yer alıyor. Açılışta konuşan Kütahya Valisi Musa Işın, Türk ve Macar halkını kardeş olarak gördüklerini belirtti. Rektör Prof. Dr. Süleyman Kızıltoprak ise sanatın evrensel bir dil olduğunu vurgulayarak, serginin bilim, teknoloji ve matematikle iç içe olduğunu ifade etti.
Esenler Belediyesi, 15 Nisan Dünya Sanat Günü'nde Filistin'de yaşanan soykırıma dikkat çekmek amacıyla tiyatro gösterimi, sergi ve müzik konseri düzenledi. Etkinlikte, sanat yoluyla insanlığa önemli mesajlar verildi.
Güney Kore'nin başkenti Seul'da bulunan Kral Sejong'un bronz heykeli yıllık temizliği yapıldı.
Kars'ta Turizm Haftası etkinlikleri kapsamında düzenlenen bilgi yarışmasında kazananlara kitap hediye edildi. İl Kültür ve Turizm Müdürü Hayrettin Çetin, doğru cevaplayan katılımcılara kitap hediye etti. Yarışmanın amacı Kars'ın tarihi, kültürel, doğal ve diğer zenginliklerine dikkat çekmekti.
Mersin'de, Akdeniz Roman Dernekleri Federasyonunca Dünya Romanlar Günü dolayısıyla bir etkinlik düzenlendi. Etkinlikte Roman müzisyenler sahne aldı, Roman kültürünü yansıtan oyunlar oynandı ve şarkılar söylendi. Programa, Vali Yardımcısı, Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürü, Akdeniz Belediye Başkanı ve diğer ilgililer katıldı.
Türkiye-Macaristan Kültür Yılı kapsamında Tekirdağ'a gelen Macar öğrenciler, Rakoczi Müzesi önünde halk oyunları gösterisi sundu. Macaristan Mikes Kelemen Lisesi öğrencileri, Osmanlı'ya sığınan Macar Prensi 2. Ferenc Rakoczi'ye tahsis edilen ve daha sonra müzeye çevrilen yapıyı gezdi. Konuk öğrenciler, Müze Müdürü Ali Kabul'den bilgi aldı. Ardından öğrencilerden oluşan halk oyunları ekibi, müze önünde gösteri sundu. Öğrenciler, sahil dolgu alanındaki Barış ve Özgürlük Parkı'nda bulunan Macar Anıtı ve Mikes Kelemen Parkı'nı da ziyaret etti. Tekirdağ Macar Dostluk Derneği Başkanı Adem Dalgıç, 2024 Türkiye-Macaristan Kültür Yılı kapsamında kentte sene boyunca etkinliklerin süreceğini belirtti. Tekirdağ'ın Macarlar için önemli bir kent olduğunu vurgulayan Dalgıç, Macar halkı tarafından iyi bilinen kente, bu ülkeden çok sayıda ziyaretçi geldiğini ifade etti. Tekirdağ Bilim Sanat Merkezi öğretmeni Zübeyde Aykaç da 10 öğrencinin, kentteki Macar eserlerini ziyaret ettiğini dile getirdi. Aykaç, öğrencilerin katılımcılara güzel bir halk dansları gösterisi sunduğunu ve yarın da Türk-Macar ortak kültürüyle ilgili etkinlikler yapacaklarını söyledi.
UNESCO Dünya Miras Listesinde yer alan Karabük'ün Safranbolu ilçesinde bulunan İzzet Mehmet Paşa Camii, minaresinin eğikliği ve fevkani tarzıyla dikkat çekiyor. 1796 yılında yapılan cami, tamamen kesme taştan inşa edilmiş olup, Akçasu Kanyonu'nun derin bir vadi oluşturduğu noktaya konumlandırılmıştır. Caminin minaresi ise rüzgara karşı dayanıklı olması için eğik yapılmıştır. İzzet Mehmet Paşa Camii, 228 yıldır ayakta kalmayı başarmış ve birçok restorasyon geçirmesine rağmen tahribatı neredeyse gözlemlenmemiştir.
Gaziantep Çocuk Sanat Merkezi'nde düzenlenen etkinliklere 500 küçük sanatsever katıldı. Çocuklar, atölye çalışmalarında sanatsal faaliyetlerde bulunarak eğlendi ve kabiliyetlerini geliştirdi. Merkez koordinatörü, amacın çocuklara sanatı sevdirmek ve onları iyi yerlere getirmek olduğunu belirtti.
Sizin düşünceleriniz neler ?