Hatay'da 3. Uluslararası Ortadoğu Kongresi

Hatay Valisi Ercan Topaca, "Bugün Ortadoğu küresel güç dediğimiz büyük devletlerin, güçlerin perde arkasından birbiri ardına hamleler yaptığı bir satranç tahtasına dönmüştür" dedi.

Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi ve Marmara Üniversitesi Orta Doğu Araştırmaları Enstitüsü iş birliğinde, Hatay Valiliği, Mustafa Kemal Üniversitesi ve Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı'nın ev sahipliğinde düzenlenen "Mezhepler, etnisite ve çatışma çözümü" ana temalı 3. Uluslararası Orta Doğu Kongresi başladı.

Topaca, Antakya'da bir otelde gerçekleşen kongrenin açılışında yaptığı konuşmada, birey gibi devletlerin, toplumların çıkarlarının çatışmasının doğal olduğunu ancak çatışmalarının şiddet eylemleriyle çözülmeye çalışılması veya çözüleceğinin sanılmasının aslında çok büyük bir yanılgı olduğunu belirtti.

Topaca, çatışma sebebinin mezhep veya etnisite ise bu yanılgının daha da büyüdüğünü kaydetti.

İnsanların mezhebini, ırkını, hangi toprak veya millet içerisinde yaşayacağını baştan seçme hakkına sahip olmadığını ifade eden Topaca, şöyle devam etti:

"Bu boyutuyla insanın seçme hakkın olmadığı konularda yargılanması, onun mezhebi ve ırkı yüzünden düşman sayılması en hafif tabiriyle haksızlıktır. Maalesef dünya üzerinde bu haksızlıkların en çok yaşandığı bölge de Ortadoğu'dur. Bizim bölgemizdir. Ortadoğu tarihi insanlık tarihi kadar eskidir. Medeniyetlerin beşiğidir. 3 semavi dinin doğup bütün dünyaya yayıldığı bu bölgedir. Bu bölge tarih boyunca önemini hiç kaybetmemiştir. Özellikle son yüzyıldır bölgede dünyanın büyük güçlerinin çıkarları doğrultusunda sürekli bir hareket, huzursuzluk ve çatışma ortamı da söz konusu olmuştur. Bugün Ortadoğu küresel güç dediğimiz büyük devletlerin, güçlerin perde arkasından birbiri ardına hamleler yaptığı bir satranç tahtasına dönmüştür."

Türkiye'nin insanı merkeze aldığı politikasıyla dünyaya örnek bir duruş sergilemeye çalıştığının altını çizen Topaca, "Bölge ile ortak bir geçmişe sahip ülkemiz Osmanlı bakiyesi olarak gördüğü bölge halklarının acısına hiç bir zaman duyarsız kalmamış çoğu zaman yalnız kalsa da insan odaklı politikasından taviz vermemiştir" diye konuştu.

TASAM Başkanı Süleyman Şensoy da konuşmasında Ortadoğunun içinde bulunduğu en önemli sorunun mezhepler, etnisite ve çatışma çözümü olduğunu belirtti.

Bölgenin içinde bulunduğu kaosun gittikçe yayıldığını ve yönetilmesinin de zor bir hale geldiğini vurgulayan Şensoy, "Bugün gelinen noktada yüksek nitelikli insan kaynağına sahip olmayan, uluslararası iş bölümünden nitelikli pay alamayan ülkelerin güçlü olması ve entegrasyon kurması da mümkün değil. Sadece din, dil, tarih ve coğrafyayı öne çıkararak bölgede sorunlar çözemez" dedi.

Bugünkü kongrenin birinci oturumunda "Tarihi Arka Plan ve Ekonomik, Kültürel, Psikolojik Etkenler", ikinci oturumunda "Mezhepler ve Etnisite; Bölge Dışı Güçler, Yönetim Dinamikleri ve Bölgesel Referanslarla Yönetim", üçüncü oturumunda "İdeolojik ve Teolojik Arka Plan Etkisi" konuları masaya yatırıldı.

Yarın son bulacak kongreye aralarında Prof. Dr. İlber Ortaylı, Suudi Arabistan Krallığı'ndan Prenses Basmah Al-Saud, Pakistan Savunma Komitesi Başkanı Senatör Müşahid Hüseyin Said, İran'dan Dışişleri Bakanlığı IPIS Genel Direktörü Dr. Mustafa Zahrani, Yıldız Teknik Üniversitesi'nden Prof. Dr. Özden Zeynep Oktav, Pakistan'dan Senatör Sehar Kamran ve Pakistan'daki NUST Enstitüsü'nden Dr. Seyid Ahmet Haşmet ile çok sayıda akademisyen, araştırmacı, diplomat, düşünce ve sivil toplum kuruluşu yönetici ve temsilcileri katıldı.