Son Dakika | Seçer: "5 yıl sonunda 2,5 milyar liralık yatırım yapacağız"

Mersin Su ve Kanalizasyon İdaresi (MESKİ) Genel Müdürlüğü'nün Kasım ayı Olağan Genel Kurul Toplantısı'nın ikinci birleşimi, Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer başkanlığında gerçekleştirildi. MESKİ'nin yatırımlarıyla ilgili ayrıntılı bir sunum gerçekleştiren Başkan Seçer, her yıl yatırımları artırdıklarını, 5 yılın sonunda yaklaşık 2,5 milyar liralık yatırım yapacaklarını söyledi.

Seçer, Meclis'te yaptığı sunumda tamamlanan, devam eden ve hayata geçirecekleri yatırımlarla ilgili bilgiler verdi. Yatırımların rakamsal boyutunu da Meclis üyeleriyle paylaşan Seçer, "Bizim toplamda stratejik planda performansımızı etkileyecek, yatırım programımızda yer alan 149 projemiz mevcut. Şu ana kadar 65 projemizi bu yılın 10. ay sonu itibariyle tamamlamış bulunmaktayız. Yani geçtiğimiz Ekim ayının sonu itibariyle bu vereceğim rakamlar geçerlidir. Bu 149 projenin tamamlanan 65'inin bize parasal olarak yansıması 357 milyon 347 bin 414 TL. Şu anda devam eden yatırımlarımızda 52 projemiz var. Bunların bir kısmı bitmiş, bitmek üzere ya da bir kısmı da önümüzdeki süreçte peyderpey tamamlanacak olan yatırımlar. Bu 52 toplam projenin de parasal tutarı 663 milyon 97 bin 480 TL. Devam eden yatırımlara da bu yıl içinde, 2020 yılı içerisinde ayırdığımız ödenek miktarı 428 milyon 244 bin lira. 2024'e kadar planlanan yatırımlarımız toplam 32 projede 1 milyar 590 milyon 266 bin liralık parasal tutara sahip" dedi.

"Kurumda mali disiplini sağlama cihetine gittik"

Tamamlanan, devam eden ve planlanan yatırımları üst üste topladıklarında 5 yılın sonunda yaklaşık 2,5 milyar liralık yatırım yapacaklarını kaydeden Seçer, "2 milyar 610 milyon 711 bin liralık yatırım planlanmaktadır. Biz 2019 yılı Nisan ayında yönetime geldik ve bizim hazırladığımız bütçe yatırım programını uygulamaya koymadık. Hazır bulduğumuz bir program üzerinden çalışmalarımızı yürüttük. O yıl bazı hususlarda beklemeyi tercih ettik ve bu bekleme sadece o projelerin uygunluğu, uygun olmadığı yönündeki kararsızlığımız değil, ortaya çıkan şartlardan da kaynaklandı. Kurumda mali disiplini sağlama cihetine gittik" diye konuştu.

2020 yılında pandemi olmasına rağmen yatırımların toplam bütçeye oranının yüzde 30 seviyelerine çıktığını anlatan Seçer, "İçinde bulunduğumuz yıl tamamlandığında yaklaşık olarak yatırımlarımızın toplam bütçeye oranı yüzde 40 seviyesine yükselecek. Geçen yıla göre 10 puanlık bir artış, 2019'a göre de 13 puanlık bir artış söz konusu olacak. Gelecek yıl bütçede de yaptığımız değerlendirmelerde bundan yola çıkarak, yapacağımız çalışmalarda, yatırımlarımızın toplam bütçeye oranını yüzde 46 olarak hedefliyoruz. Bu tabi ki bu yıldan öngörü rakamları. 2023 yılında bu oranı yüzde 49'a çıkartıp, önemli bir mesafe almak istiyoruz. Yine 2024'ü programlarken ki seçim yılına gireceğiz; yine yüzde 49 seviyelerinde bir oran elde edeceğimizi düşünüyorum. Demek ki biz her yıl artırdığımız yatırımlarla yatırımların toplam bütçeye oranını artırıyoruz. Yani her yıl yatırımlarımızı artırarak devam ediyoruz" ifadelerini kullandı.

Yıllar itibariyle gelir bütçesinden de bahseden Seçer, "2017'de biz yönetimde değildik. Gelir bütçesi tahmini gerçekleşme oranı yüzde 77 seviyelerinde kalmış. Bu 2018 yılında yüzde 75'e düşmüş. 2019 yılında yönetime geldiğimiz ilk yıl biz bunu bizim yaptığımız bir bütçe olmamasına rağmen yüzde 80 seviyelerinde gerçekleştirdik. Geçtiğimiz yıl bu oran yüzde 95 seviyelerine çıktı. Bu yıl da yıl sonu itibariyle yüzde 88'ler olacağını öngörüyoruz" dedi.

Seçer, 2017'de yüzde 83, 2018'de yüzde 85, 2019'da yüzde 76 olan gider bütçesinin gerçekleşme oranının 2020 yılında yüzde 89'a çıktığını ifade ederek, 2021 yılı sonunda bu oranının yüzde 98 olarak gerçekleşmesinin öngörüldüğünü söyledi. 2019 yılı Kasım Ayı Genel Kurulu'nda yapılan fiyat düzenlemelerinin 1 Ocak 2020 tarihinde yürürlüğe girdiğini hatırlatan Seçer, yaptığı sunumda giderlerin fiyat artışlarından etkilenme oranlarını tek tek anlattı. Seçer, "Ortalama fiyat artışı bu 2 yıllık süreç içerisinde yüzde 52.29. Bugün itibariyle biz bu teklifi Genel Kurul'a sunduğumuz Kasım 15'te, yani yaklaşık bundan 15 gün önce sunduğumuzda bu oran yüzde 43'tü. O günden bugüne yaklaşık olarak girdi maliyetlerimizde ortalama yüzde 9 fiyat artışı oldu bu 15 günlük süreç içerisinde. Şu anda da geldiğimiz nokta yüzde 52.23. Bizim fiyat tarifemizde yer alan ay bazlı enflasyon oranının fiyata yansıtılmasından kaynaklı ki o yapılan düzenlemede enflasyon ne olursa olsun yüzde 1'in üzerinde buraya uygulanamıyordu ya da buraya yansıtılmıyordu. Ondan dolayı da yüzde 18.47'lik bu ay başı itibariyle, yani Kasım ayı sonu itibariyle bir artış olmuş ve bu fiyatlara yansımış. Bunu giderlerimizdeki fiyat artışlarından düşersek yani yüzde 52.29 düştüğümüz takdirde demek ki 2 yıl önce yaptığımız düzenleme koşullarından, girdi maliyetleri açısından hala yüzde 33.82 gerideyiz. Yeniden değerleme oranı geçtiğimiz gün Resmi Gazete'de yayınlandı. 2020 yılında yeniden değerleme oranı yüzde 9.11'di. Bu yıl yeniden değerleme oranı yüzde 36.20 olarak tekrar açıklandı. Bu her ikisinin toplam aldığımız zaman yüzde 45.31'lik devletin resmi kurumlarının, Gelir İdaresi Başkanlığı'nın yeniden değerleme oranları toplamı bizim girdi fiyat artışlarımızın yüzde 52.29 olduğu noktada yüzde 45.31. Enflasyon farklarından su bedellerine yansıyan oran ise yüzde 18.47" şeklinde konuştu.

"341 milyon liralık bir kur farkı var"

Borç stok durumundan da bahseden Seçer, yönetime geldiklerinde MESKİ'nin 750 milyon TL civarında iç borcu olduğunu belirterek, dış borçla ilgili de bilgiler verdi. Seçer, "Çünkü o günden bugüne bizi çarpan 341 milyon liralık bir kur farkı var. Yani 341 milyon lira bir para cebimizden kur farklarından dolayı uçmuş gitmiş. Kur farkı olmasaydı 751 milyon 791 bin TL olarak devraldığımız borç, şu anda 958 milyon 195 bin TL'ye çıkmaz, bu borç 618 milyon seviyelerinde kalırdı. Maalesef ekonomideki dengesizlikler; kur farkındaki artışlar; aşırı fiyat hareketleri… Girdi maliyetlerinde aşırı artış var. Bizim oturduğumuz yerde cebimizdeki parayı eritiyor" dedi.

MESKİ'nin 2,5 yıldır bu şartlar altında yatırım yapmaya çalıştığını vurgulayan Seçer, "Sizlerden destek almaya çalışıyor. Zaman zaman borçlanma taleplerinde sorunlar yaşanıyor. Ama Anamur'dan Tarsus'a kadar, Mut'tan Çamlıyayla'ya kadar 13 ilçemizde her noktada içme suyu yatırımlarımızı, atıksu arıtma tesisleri ve kanalizasyon yatırımlarımızı, bunun yanında yağmur suyu hatları ya da şebekelerinde yatırımlarını ki bunu Mersin Büyükşehir Belediyesi ile bir protokol çerçevesinde yerine getiriyor. MESKİ, bütün bu görevlerini harfiyen yerine getirmek için mesai arkadaşlarımızla beraber gecesini gündüzüne katan bir kurumumuzdur" diye konuştu. - MERSİN