Antalya Diplomasi Forumu

Anadolu Ajansının (AA) "Global İletişim Ortağı" olduğu Antalya Diplomasi Forumu'nda (ADF) "Yenilikçi Arabuluculuk" başlıklı panel gerçekleştirildi.

NEST Kongre Merkezi'nde düzenlenen ve Türkiye'nin Madrid Büyükelçisi Burak Akçapar'ın moderatörlüğünü yaptığı panele, Katar Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ile Kuveyt Dışişleri Bakanı ve Kabine İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Şeyh Ahmed Nasır el-Muhammed es-Sabah katıldı.

Katar Dışişleri Bakanı Al Sani, çatışmanın doğasının geliştiğini ve giderek daha karmaşık ve farklı hale geldiğini söyledi.

Siber alanda çatışmanın arttığına işaret eden Al Sani, bu tür çatışmalar için ara buluculuk çerçevesi olmadığını ve ara buluculuk kavramının geliştirilmesine ihtiyaç olduğunu vurguladı.

Al Sani, teknolojinin gelişmesiyle yeni ara buluculuk alanlarının da ortaya çıktığını belirtti.

"Ara buluculuğun temelinde birbirini anlamak vardır"

"Ara buluculuğun temelinde insana dokunmak, insanlar arasında temas kurmak, birbirini anlamak vardır." diyen Al Sani, ara buluculuk çalışmalarında en önemli unsurlardan ilkinin güven inşa etmek olduğunu dile getirdi.

Al Sani, ara bulucunun bir hakem gibi davranmaması, aktif ve tarafsız şekilde çözüm önerileri getirebilmesi gerektiğine dikkati çekerek, "Ara bulucu rolü üstlenme noktasında nitelikli çok ülke var. Ancak ihtilaf neredeyse, ihtilafın konusu her neyse ona uygun bir ara bulucu bulunmalı." dedi.

Ara bulucunun hızlı ve atik olması gerektiğini vurgulayan Al Sani, bölge dinamiklerine hakim bir ülkenin ara bulucu olarak seçilmesinin de önem taşıdığına işaret etti.

" Afganistan'ın geleceğinin neye benzeyeceği konusunda bir fikir birliği söz konusu değil"

Afganistan'daki ihtilafa yönelik görüşlerinin sorulması üzerine Al Sani, bu ülkedeki çabaların bir adım geri bir adım ileri gittiğini ancak bu zamana kadar gerçek bir ilerleme sağlanamadığını söyledi.

Al Sani, ABD kuvvetlerinin Afganistan'dan çekilmesinin eylülde tamamlanacağını ve zamanlamanın çok kritik olduğunu belirterek, "Ancak şu anda Afganistan'da, Afganistan'ın geleceğinin neye benzeyeceği konusunda bir fikir birliği söz konusu değil. O yüzden ilk amacımız hükümet ve Taliban arasında bir ateşkes sağlanması." ifadelerini kullandı.

Türkiye gibi ülkelerle Afganistan'ın istikrarı için çalıştıklarını belirten Al Sani, "Liderler arasında bir İstanbul toplantısı gerçekleştirmek istiyoruz. Bu, karmaşıklıklar sebebiyle henüz gerçekleşmedi. Bunun ileriye doğru atılacak bir adım olabileceğini düşünüyoruz." diye konuştu.

"Ara bulucu olmanın riskleri nelerdir?" sorusuna Al Sani, "ara buluculukta tarafların ara bulucuyu tarafsız olmamakla suçlama durumuyla karşı karşıya kalınabileceği" yanıtını verdi.

Al Sani, "Siz yine de ihtilafın çözümü için çaba sarf etmek zorundasınız. Burada sizi motive edecek en önemli şey ihtilaflardan kaçınmak ve ihtilafların çözülmesi vesilesiyle hizmet edeceğiniz daha büyük amaçtır." dedi.

"Ara buluculukta taraflar istekli olmalı"

Kuveyt Dışişleri Bakanı ve Kabine İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Sabah, ara buluculuğun aslında şeklini değiştiren bir kavram olduğunu dile getirdi.

Ara buluculukta güvenilirlik ve şeffaflığın önemini vurgulayan Sabah, Körfez krizinden edindikleri tecrübelere değindi.

Sabah, "Uluslararası hukukun ve BM Şartı'nın ve bunun getirdiği gerekliliklerin yokluğunda oluşan boşlukta yeni ihtilafların ortaya çıkabileceğini biliyor ve gözlemliyoruz." dedi.

Yemen'deki ihtilafa yönelik görüşlerinin sorulması üzerine Sabah, Yemen'in çok trajik bir durumdan geçtiğini söyledi.

Sabah, Yemen'deki ihtilafa ilişkin, şunları kaydetti:

"Ne yazık ki buradaki bazı unsurlar gerçekten çok inatçı davrandılar. Kendi milletlerinin çıkarlarından ziyade kendi çıkarlarını düşündüler. Bu nedenle de halen bu çatışmanın devam ettiğini görüyoruz. Ne zaman uluslararası hukuka riayet etmekten vazgeçersek ve uluslararası hukukun referanslarına bağlı kalmaktan vazgeçersek o zaman her şey mümkün olabiliyor. Şu anda bu çatışmanın sona erdirilebilmesi için pek çok çaba gerçekleştiriliyor. Bunu da takdirle karşılamamız gerekiyor."

"Ara bulucu olmanın riskleri nelerdir?" sorusuna Sabah, "Ara buluculukta çok tehlikeli sularda yüzüyor ve aynı zamanda tarafsız olmaya çalışıyorsunuz, bu kolay şey değil." yanıtını verdi.

Sabah, ayrıca ara buluculukta tarafların istekli olması, ara bulucuya güvenmesi, saygı duyması ve ara bulucunun çabalarına çözüm yolunda iştirak etmesi gerektiğini de vurguladı.