BRICS Zirvesi: Afrika ile Ortaklık ve Küresel Güney'in Güçlendirilmesi

JOHANNESBURG, 22 Ağustos (Xinhua) -- Kuruluşunun üstünden 17 yıl geçen BRICS, bu yılki yıllık zirvesini Güney Afrika'nın Johannesburg kentinde eşi benzeri görülmemiş bir ölçekte düzenleyerek Afrika'yla ortaklığına öncelik veriyor ve Küresel Güney'i güçlendirmedeki rolüne odaklanıyor.

Bu zirve, hem üç yılı aşkın süredir fiili katılımlı olarak gerçekleştirilen ilk BRICS toplantısı olması açısından hem de Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika'dan oluşan beş yükselen ekonominin havuzundaki bilgeliği bir araya getirmesi bakımından önem taşıyor.

Dünyanın gözü, küresel ekonomi pastasından daha fazla pay almak ve küresel yönetişimdeki büyük boşluğu doldurmak isteyen Afrika ülkelerini bir araya getiren bu yılki zirvenin üzerinde.

İran, Suudi Arabistan, Arjantin ve Bangladeş başta olmak üzere 40'ten fazla ülke, BRICS üyesi olma isteklerini belli etti. Başlangıçta beş yükselen pazardan oluşan gruba katılmak için sıraya giren hevesli ülkeler listesinin büyümesi, grubun cazibesi ve kapsayıcılığını ortaya koyuyor.

Bahsi geçenlerin fazlası var, eksiği yok. 3,2 milyarın üzerinde toplam nüfusa sahip BRICS ülkeleri, dünyanın yaklaşık 8 milyarlık nüfusunun neredeyse yüzde 40'ını oluşturuyor. Bu ülkeler bir araya geldiğinde küresel gayrisafi yurtiçi hasılanın (GSYİH) dörtte birini temsil ediyor ve dünya ticaretinin yüzde 16'sına tekabül ediyor.

Bu yılki görüşmelere Afrika ülkelerini de dahil eden BRICS, çok taraflılık ve ortak kalkınmanın Küresel Güney'i de kapsaması gerektiği mesajını veriyor. Bahse konu yükselen piyasalar küresel büyümenin temel itici gücü haline geliyor ve uluslararası ilişkilerin demokratikleşmesini teşvik ediyor.

Boston Üniversitesi Küresel Kalkınma Politikaları Merkezi'nde kıdemli araştırmacı olan Rebecca Ray, "BRICS başka hiçbir yerde karşılanmayan bir talebi değerlendiriyor" ifadesini kullandı. Grup, Batı'nın egemen olduğu dünyada kendilerine yeterince değer verilmediğini ya da geride bırakıldıklarını düşünen çok sayıda gelişmekte olan ülkeyi temsil etme gücünü genişletirken, birçokları da "BRICS Artı" üyesi olmayı bekleyen ülkelerin gruba taze kan getirmesine umut bağlamış durumda.

Küresel sorunların merkezinde "çok sayıda ulusu, çok az sayıda ulusun insafına bırakan ekonomik yoğunlaşmanın" yattığına dikkat çeken Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar, gruba "dünyanın çok kutuplu olduğu ve dengelerin yeniden kurulduğu yönünde güçlü bir mesaj vermesi" çağrısında bulundu.

BRICS giderek artan şekilde, şeffaflık, adalet ve eşitlikten yoksun, kusurlu küresel sistemin onarılmasına yardımcı olacak bir mekanizma olarak görülüyor.

Küresel Güney'deki birçok ülke, ABD'nin önderlik ettiği ve bölücü jeopolitik meselelerle gölgelenmiş ittifaklar topluluğunun hüküm sürdüğü mevcut dünya düzenine bir alternatif arıyor. Bu ülkeler göz ardı edilen kalkınma hakları adına seslerini yükseltmek için BRICS'e yöneliyor.

BRICS, yıllar süren kalkınmasıyla çeşitlilik içinde uyumun esin verici bir modeli olduğu kanıtladı ve birbirinden farklı çıkar ve kültürleri olan ülkelerin toparlanma, direnç ve daha geniş temsile yönelik ortak isteklere sahip tutarlı bir bütün oluşturabileceğinin örneğini ortaya koydu.

Kilit önemdeki kurucu üye olan ve büyümeye kritik düzeyde katkıda bulunan Çin, grup dahilinde tatbiki işbirliğini öne çıkarıyor. Resmi verilere göre Çin'in 14 yıldır Afrika'nın en büyük ticari ortağı olması, ülkenin bu yılki toplantıda oynadığı merkezi role işaret ediyor. Kalkınma alanında kaydettiği büyük ilerlemeler ve yoksulluğun azaltılmasındaki deneyimiyle, Çin'in Küresel Güney'e sunacak çok şeyi var.

Dünyanın çoğu zaman göz ardı edilen ülkeleri için küresel ilişkilerde söz sahibi olmanın vakti geldi. Johannesburg'da gerçekleşen BRICS Zirvesi de bunu başlatmak için mükemmel bir yer olarak öne çıkıyor.