Yunanistan'da koronavirüs önlemleri Paskalya kutlamalarını da kısıtladı

Yunanistan'daki paskalya yortusunun "olmazsa olmaz kuralı" bahçelerde ya da kır alanlarında kurulan mangalda yapılan kuzu çevirmedir.

Mangallar sabahın erken saatlerinde yakılır, öğle saatlerine kadar ateşte ağır ağır döndürülen kuzular parça parça kesilerek şarap ve uzo eşliğinde tüketilir.

Ancak bu yıl koronavirüs salgını nedeniyle kır alanlarının kapatılması; aile, eş ve dost ziyaretlerinin yasaklanması, kiliselerin kapatılması gibi alınan önlemler, Paskalya yortusunu ve tatil günlerini "iple çeken" Yunan halkı üzerine bir "melankoli" olarak çöktü.

Yunanistan'da halk bu yıl Paskalya'yı kendi evlerinde et pişirerek, kırmızı yumurtaları kendi aralarında tokuşturarak, kutlama yaparak, ayinleri TV kanallarından canlı olarak izleyerek geçirmek zorunda kaldı.

Paskalya nedir?

Paskalya yortusu, Hristiyan aleminin en büyük ve en önemli yortularından biri. Hristiyanlığı yayan İsa Peygamber'in Romalılar tarafından çarmığa gerilmesini, çarmıh üzerinde ölmesini ve ardından dirilişini simgeleyen bu yortu, İstanbul'daki Hristiyanlar tarafından da her yıl kutlanıyor.

Katolikler ve Ortodokslar da Paskalya yortusunu 1054'ten bu yana ayrı tarihlerde kutluyor. Zira Hristiyanlık 966 yıl önce, Bizans (Doğu Roma) İmparatorluğu döneminde iki mezhebe ayrılmıştı.

Katolikler ve Ortodokslar Paskalya yortularını her yıl bir - iki hafta arayla kutluyor. Yaklaşık 4 yılda bir ise kutlamalar aynı tarihe denk düşüyor.

Katolikler, Paskalya'yı bu yıl 12 Nisan'da kutladı. 19 Nisan'da ise kutlama sırası Ortodokslarda.

Hristiyan dünyasında "Büyük Schizma" olarak da anılan Kilise'deki büyük "yarılma", her ne kadar "dini nedenlere" bağlansa da aslında bu ayrılmanın ardında "siyasi nedenler" yatıyor.

Doğu Roma İmparatorluğu, 1066'da attığı adımla Batı Roma İmparatorluğu'na meydan okumuştu.

İstanbul'da Rumlar, yüz yıllardır Paskalya yortusunu kesintisiz ve aynı heyecanla kutluyor.

Bir zamanlar 6 milyon nüfuslu İstanbul'da 170 binden fazla Rum yaşıyordu. Günümüzde 17 milyonluk İstanbul'da bu sayı yaklaşık 2 bin.

Perhiz 40 gün önce başlıyor

Hristiyanlar, Paskalya yortusundan 40 gün önce perhize giriyor. Perhiz, bir tür Müslümanların Ramazan ayında tuttukları oruç. Aradaki fark, orucun gün boyu tutulması ve iftar vakti her şeyin yemenin serbest olması. Hristiyanların perhizinde ise her türlü süt ürünü ile et ve yumurta gibi ürünlerin yenmesi yasak.

Müslümanlar Kurban Bayramı'nda kuzuları ve koyunları kurban ederken; 400 yıl Osmanlı İmparatorluğu bünyesinde yaşayan Yunan Ortodokslar kuzuları şişe geçirerek çeviriyor.

İstanbul Rumları, Paskalya günü daha önce evde hazırladıkları ya da pastanelerden aldıkları paskalya çöreklerini; boyadıkları kırmızı yumurtaları, şarküterilerden alınan pastırma, sucuk, salam ve peynirleri, paskalya gece yarısı düzenlenen ayinlerden sonra evlerinde kurulan bol mezeli sofralarda yemeye başlıyor.

Çörekler ve yumurtalar, Türk komşulara da veriliyor. Tıpkı Türk komşuların da Kurban Bayramlarında Rum komşularına kurban et vermesi gibi.