Adalet Alanında Yeniliği Besleyen Temel Değer İstatistik Sistemidir"

Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, "Adli İstatistiklerin Kapasitesinin ve Kalitesinin Artırılması" projesinin açılış programına katıldı. Bakan Gül, "Adalet alanında yeniliği besleyen ve gidilecek yola ışık tutan temel değer istatistik sistemidir" dedi. Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, Ankara'da bir otelde düzenlenen, "Adli İstatistiklerin Kapasitesinin ve Kalitesinin Artırılması" projesinin açılış programına katıldı. Bakanlık olarak, hem reform iradesi hem de Avrupa Birliği ve Avrupa Konseyi ile birlikte çalışma iradelerini sürdürdüklerini anlatan Bakan Gül, "Bu projenin de başarı ile sürdürüleceğine, verimli sonuçlar doğuracağına olan inancımı özellikle belirtmek isterim. Projeye katkı sunan tüm tarafları tebrik ediyorum, teşekkürlerimi sunuyorum" diye konuştu.

Hukuk devleti ile etkin işleyen yargı sistemi arasındaki ilişkinin açık olduğunu aktaran Bakan Gül, "Hukuk devletinin kendi meşruiyetini de sağlayan en önemli unsur, toplumdaki ihtilaf ve çatışmalara süratle yanıt verecek bir sistemin varlığıdır. Çatışan çıkarların hukuk terazisinde hakça tartımı yoluyla bir uzlaşma sağlanması, toplumsal barış ve düzenin sürdürülmesi için hayati bir değer taşır. Hızlı ve etkili işleyen, adil sonuçlar üreten bir yargı sistemi, hukuk devletinin göstergeleri arasındadır" ifadelerini kullandı.

HUKUKU, ÖLÇÜLEBİLİR BİR DEĞER HALİNE GETİRENİN YARGI OLDUĞUNU BİLDİREN BAKAN GÜL, ŞUNLARI KAYDETTİ:

" Yargı, önüne gelen sorunları nesnel ve adil bir şekilde çözüme kavuşturan 'hakemlik' vasfını koruyabildiği ölçüde hukuka ve hukukun üstünlüğüne dair toplumdaki inancı da pekiştirmektedir. Adalete güveni temin etmektedir. Bu sebeple mahkemeler sadece üzerinde 'ilam' yazılı bir belgeye değil, bizzat adalete erişimi garanti etmelidir. Tam da bu sebeple çalışmalarımızda bir yol haritası değeri taşıyan 'Yargı Reformu Strateji Belgesinin' temel vizyonunu 'güven veren ve erişilebilir bir adalet sistemi' olarak belirledik. Güven veren adalet, merkezine insanı alan politikalar demektir. Güven veren adalet, sistemi değer merkezli inşa etmektir. Güven veren adalet, hakkın gecikmeden, zamanında teslimidir. Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından yakında kamuoyuna açıklanacak bu çalışma, Türkiye, Avrupa'da birçok kesimle müzakeresi yapılarak katılımcı bir anlayışla ortaya konmuştur. Sadece bakanlık bürokrasisinin oturup hazırladığı bir çalışma olmamıştır. Yedi bölgede tüm vatandaşlarımıza yargıya nasıl güven artar. 'Nasıl bir adalet sistemi yargı sistemi tahayyül ediyorsunuz' diye, birebir tüm vatandaşlarımıza sorulmuş, bütün hakim ve savcılarımızla müzakere edilmiş toplumun her kesiminden benimde bir fikrim var diyen entellektüel birikim yargı camiasının önemli birikimleri bu reform çalışmasına önemli bir şekilde katkı sağlamıştır."

Yargıyı ve adalet hizmetlerini ilgilendiren pek çok alanda ve konu başlığı altında adli istatistiklerin, adalet politikalarına yön verebilecek işaretler sunduğunu söyleyen Bakan Gül, "İstatistikler, suçla mücadelenin yegane aracının devletin cezalandırma yetkisini kullanmak olmadığını çok çarpıcı biçimde ortaya koyuyor. Yargı sistemimizi, vatandaşlarımıza hizmet eden bir araç olarak işlevsel kılmak ve doğru işlemesini sağlamak en büyük önceliğimizdir. Hükümetlerimizin takip ettiği yol, bu önceliğe uygun bir reform çizgisidir. Adalet hizmetlerinin geliştirilmesi, adalete erişimin güçlendirilmesi hiç eksilmeyen bir dikkat ve heyecanla takip ettiğimiz hedeflerdir. Reform çalışmalarını olgunlaştıran pek çok teknik, sosyal, ekonomik ve siyasal sebep bulunmaktadır. Çoğu zaman suçu oluşturan ortamın düzeltilmesi gereğini de ortaya koyuyor. Adalet istatistikleri suçun geliştiği sosyal ortama dair geliştirilecek politikalara da ışık tutuyor" şeklinde konuştu.

Sebepler zincirindeki önemli bir diğer halkanın da "uygulama sonuçları" olduğunu belirten Bakan Gül, "Bir mevzuat düzenlemesinin veya yeni bir uygulamanın etki ve sonuçları, bu düzenleme veya uygulamaların geliştirilmesine ışık tutmaktadır. Sadece adalet alanında değil, her alanda adım atmadan önce, bir planlama ve çalışmaya girişmeden önce durum analizi yapılması gerekir. Önce anlamak, anladıktan sonra yorumlamak ve sonrada doğru uygulamak elbette başarıyı zorlayacaktır. Bilimsel veriler her zaman en doğru adımların atılmasında büyük katkılar sunmaktadır. Bu nedenle bilimsel veriler, analizler ve yorumlar bize her alanda olduğu gibi adalet sahasında da büyük bir imkan sağlamaktadır" ifadelerini kullandı.

Adalet sahasında bilimsel verilerin, adaletin temin edilmesinde, hukuk sisteminin sorunlarının tespit edilip düzeltilmesinde büyük katkılar sağladığını anlatan Bakan Gül, "Adalet alanında yeniliği besleyen ve gidilecek yola ışık tutan temel değer istatistik sistemidir. İstatistik veriler ve analizler gerçekten de geçmişten bugüne adalet politikalarının birinci derecede beslendiği olgular ve realiteler olmuştur. Bu bakımdan yargının aksayan veya iyi işleyen, hukuk sisteminin sorunlu veya sorunlara çözüm üreten noktalarını adli istatistik ile görme imkanına sahibiz" dedi.

Devletlerin temel amacının adaleti tecelli ettirecek bütün mekanizmaları harekete geçirmek olduğunun altını çizen Bakan Gül, "Bakanlık olarak, 17 yıldır Cumhurbaşkanımızın liderliğinde bu reformlar büyük bir hızla devam etmektedir. Toplumun ve hatta evrensel gelişmelerin gerisinde kalan birçok mevzuat yenilenmiştir. Mahkeme öncesi alternatif uyuşmazlık çözüm yolları getirdik ve bunların kapsamını aşama aşama genişlettik" şeklinde konuştu.

Niteliğin nicelikten daha önemli olduğunu aktaran Bakan Gül, "Eğitim ve öğretim, milletlerin kaderini değiştirecek en önemli unsurdur. Hakim savcı eğitimi de adaletin, yargının kaderini değişecek derecede öneme haizdir. Bu sebeple, ülkemizin 2023 vizyonu kapsamında hakim, savcı eğitiminde yenilenme sürecini başlattık. Bu amaçla yaptığımız çalışmalarda son aşamaya gelmiş bulunmaktayız. Bugün adalet akademisinin kuruluşuna ilişkin Cumhurbaşkanımızca imzalanan Cumhurbaşkanlığı kararnamesi yürürlüğe girmiştir ve Türkiye Adalet Akademisi reforme edilerek yeniden açılmıştır" dedi. Adalet Akademisi'nin, Adalet Bakanlığı ile ilgili, kamu tüzel kişiliğine sahip, özel bütçeli, bilimsel, idari ve mali özerkliği olacak şekilde yeniden kurulduğunu belirten Bakan Gül, şöyle konuştu:

"Akademide öngördüğümüz yeni eğitim modelinin 'Tamamlayıcı Hukuk Eğitimi', 'Sürdürülebilir Hukuk Eğitimi' ve 'Kişisel Mesleki Gelişim Eğitimi' olmak üzere üç temel alanda yoğunlaşacağını belirtmek isterim. Yenilikçi bir yaklaşımla gerçekleştireceğimiz 'Kişisel Mesleki Gelişim Eğitimi' alanında hakim ve savcılarımıza özellikle vatandaşlarımız ve avukatlarla sağlıklı iletişim kurma, öfke kontrolü, güzel konuşma gibi alanların yanı sıra açıkladığımız 'Yargıda Etik İlkelerine' uygun davranış eğitimleri vermeyi planlıyoruz. Yeni modelde; eğitim müfredatında sadeleşmenin yanında, hukuk felsefesi, psikoloji, sosyal psikoloji ve Türkçeyi güzel kullanma gibi yeni içerikler olmasını planlıyoruz. Bir diğer yenilik ise eğitmenlerde profesyonelleşme getiriyoruz. Daha önce Akademi'nin daimi eğitici kadrosu yoktu. Yargıtay ve Danıştay üyelerimiz, hakim ve savcılar, avukatlar, noterler ile alanında uzman kişiler istemeleri halinde tam zamanlı ders vermekle görevlendirilebilecektir. Önceki Akademi yapısında günübirlik görevlendirmelerle idare ediliyorlardı artık sabit eğitmen kadrosu olacak akademide, yine buna ek olarak hakim ve savcılarımız akademide tam zamanlı olarak eğitmen olarak atanabilecekler." Yusuf Has Hacib'in, "Adalet göğün direğidir, yıkılırsa gökyüzü yerinde durmaz" sözünü örnek veren Bakan Gül, şunları kaydetti:

"Toplum olarak, adalete kimi durumda kanunları ve hukuku aşan bir anlam yüklüyor, böyle bir inançla yaklaşıyoruz. Tarihsel olarak adalet inancı ve pratiği yüksek bir milletiz. Adalet bir temel olduğu kadar, bir idealdir, aynı zamanda da bir denge aracıdır. Bir idealdir, hukuk bu idealin gerçekleşmesi için vardır. Hukuk bu ideal için çaba göstermektir. İnsan hak ve özgürlüklerini geliştirmek, demokrasiyi güçlendirmek, evrensel değerlere katkı sunmak, bu katkıyı sağlayacak ve üretecek mekanizmalar kurmak bizim önceliklerimiz arasındadır. Zamanın ruhu bize hem geçmişimizin bilgi ve tecrübesini, hem de evrensel bilgi ve tecrübeyi birlikte ele almayı, harmanlamayı en ideal yol olarak göstermektedir. Yargı Reformu Stratejisinde 'adalet istatistiklerine ilişkin kapasitenin geliştirilmesi' hedefine de yer verilmiştir. 'Adli İstatistiklerin Kapasitesinin ve Kalitesinin Artırılması' projesi çıktıları bu hedefin gerçekleştirilmesine hizmet edecektir." Konuşmasının ardından Bakan Gül, katılımcılar ve konuşmacılarla aile fotoğraflı çektirdi.

(Mevlüt Hasgül - İbrahim Berat Yılmaz/İHA)