Arap basını, Güney Afrika'nın İsrail'e karşı açtığı soykırım davasını geniş yer verdi

Arap basını, Güney Afrika'nın, Gazze Şeridi'nde 7 Ekim'den bu yana devam eden saldırılarından dolayı İsrail aleyhine açtığı ve Birleşmiş Milletlere (BM) bağlı Uluslararası Adalet Divanında (UAD) görülmeye başlanan "soykırım" davasını geniş yer verdi.

Suudi Arabistan'ın El-Vatan gazetesi, Güney Afrika Cumhuriyetinin İsrail aleyhine UAD'da açtığı ve bugün ihtiyati tedbir talebine ilişkin duruşmaların başlayacağı "soykırım" davasına ilişkin haberini, "Gazze'de soykırım suçlarını ispatlamak için hukuki mücadele" başlığıyla yayımladı.

Haberde, İsrail'in Gazze'de "Hamas'a açtığı savaşın" soykırım olarak görülüp görülmeyeceğine ilişkin hukuki mücadelenin bugün başladığı ifade edildi.

-Ürdün

Ürdün'ün El-Gad gazetesi de "Güney Afrika'nın İsrail'e karşı açtığı dava. ABD'nin Güvenlik Konseyi'ndeki vetosu davası geçersiz kılabilir mi?" başlığını kullandı.

Gazetenin bir başka haberinde ise Ürdün Başbakanı Beşir el-Hasavne'nin, "Soykırım davasını desteklemek için Uluslararası Adalet Divanına bilgi ve argümanlar sunacaklarını" söylediği kaydedildi.

-Bahreyn

Bahreyn'in El-Vatan gazetesi de "İsrail'in Gazze'de işlediği suçlar, bugün Uluslararası Adalet Divanı önünde" başlığıyla duruşmayı ana sayfasına taşıdı.

-Cezayir

Cezayir'in Eş-Şuruk gazetesi ise "Siyonist rejim yargılanıyor" başlığıyla soykırım davasını ana sayfasından duyurdu.

Haberde Belçika Başbakan Yardımcısının, "İnsanlık dramı karşısında sessiz kalmak mümkün değil" ifadesine de yer verildi.

-Irak

Irak'ın resmi gazetesi Sabah, haberi, "Bugün, siyonistlerin katliamı uluslararası adaletin önünde" başlığını ana sayfadan verdi. Haberde Güney Afrika'nın İsrail'e karşı açtığı davanın görüşülmesinin beklendiğine yer verildi.

-Kuveyt

Kuveyt'in el-Vatan gazetesi, duruşmayı, "İşgal uluslararası adalet önünde… Güney Afrika teyit ediyor: Soykırım", başlığıyla ilk sayfasından duyurdu.

Gazetenin haberinde, Güney Afrika Cumhuriyeti avukatlarının İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarında "soykırım suçu işlediğini" savunduğu vurgulandı.

-Katar

Katar'ın eş-Şark gazetesi ise haberinde "İsrail ilk kez uluslararası adaletin karşısına çıktı" başlığına yer verdi.

Haberde "Güney Afrika işgali adalet önüne taşıdığı" kaydedilirken, Güney Afrika Adalet Bakanı Ronald Lamola'nın "İsrail, Filistin halkını apartheid rejimine tabi tutuyor." şeklindeki sözlerini sayfasına taşıdı.

-BAE

Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) el-Beyan gazetesinin haberinde ise "Güney Afrika: İsrail'in Gazze'deki Filistinlilere soykırım yapma niyeti var" başlığına yer verildi.

-Libya

Libya'nın Bevvabe el-Vasat gazetesi, Güney Afrika'nın sunumundaki "Gazze soykırımın işlendiği kapalı bir hapishaneye dönüştü." ifadelerini manşetine taşıdı.

Haberde, Güney Afrika heyetinin Gazze Şeridi'ni "soykırımın işlendiği kapalı bir hapishane" olarak nitelendirmesine yer verilerek, Güney Afrika heyetinin uluslararası topluma, İsrail'in de kabul ettiği Soykırım Sözleşmesi'nin korunması için müdahale etme çağrısında bulunduğu hatırlatıldı.

-Fas

Fas'ın El-Alem gazetesi UAD'daki davayı "İsrail ve Güney Afrika, Filistinlilere yönelik soykırım davasında Uluslararası Adalet Divanı'nda karşı karşıya geldi." başlığıyla gördü.

Güney Afrika'nın davada İsrailli aşırı sağcı Miras Bakanı Amihai Eliyahu'nun Gazze'ye nükleer bomba atılması yönündeki açıklamalarını delil gösterdiği aktarılan haberde, UAD ve davanın nasıl ilerleyeceği hakkında bilgi verildi.

-Mısır

Mısır'ın eş-Şuruk gazetesi, Güney Afrikalı avukat Adila Hassim'in UAD'daki "İsrail hiç kimseyi ayırt etmiyor ve Gazze Şeridi'ni çocuk mezarlığına çeviriyor." ifadelerini başlığına taşıdı.

Haberde, Hassim'in "İsrail Gazze'de kara, hava ve deniz yoluyla Filistinlilere saldırıp öldürüyor, Soykırım Sözleşmesi'nde yer alan suçların çoğunu işledi." ifadelerine yer verildi.

Yemen

Yemen merkezli Ahbar el-Yevm gazetesi de "Siyonist oluşuma karşı yasal bir kampanya yürütüyor. Adalet Divanı'ndaki Güney Afrika ekibini tanıyalım" başlığıyla verdiği haberde, "Uluslararası Adalet Divanı, Güney Afrika'nın işgalci yapıya karşı açtığı 'soykırım' davasına ilişkin ilk duruşmayı gerçekleştirdi." sözlerine yer verildi.

Haberde, Divan'da yer alan üyelere ilişkin bilgiye yer verildi.

Tunus

Tunus basını da Güney Afrika Cumhuriyetinin İsrail aleyhine UAD açtığı davaya geniş yer verdi.

Ülkedeki önde gelen gazetelerden eş-Şuruk Gazetesi, "Dava sonucunda İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırıları durdurulabilir" manşetiyle UAD'daki soykırım davasını manşetten verdi.

Gazetenin ilk sayfasında verilen haberde, İsrail'in UAD önünde hesaba çekileceği vurgulandı.

Tunus'un Cumhuriyet gazetesi de haberi "Güney Afrika Cumhurbaşkanı: Hiçbir zaman kendimi bugünkü kadar gururlu hissetmemiştim" başlığıyla verdi.

Haberde, Güney Afrika Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa, UAD'da İsrail'e karşı açtıkları soykırım davasına ilişkin, "Hiçbir zaman kendimi bugünkü kadar gururlu hissetmemiştim." sözleri paylaşıldı.

Umman

Umman gazetesi de haberi "İsrail soykırım suçlamasıyla Uluslararası Mahkeme'nin kıskacında" başlığıyla verdi.

Haberde, soykırım suçlamasında İsrail aleyhine sunulan delillere yer verilerek, Güney Afrika Cumhuriyeti avukatlarının İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarında "soykırım suçu işlediğini" savunduğu vurgulandı.

Güney Afrika'nın İsrail'e karşı UAD'da açtığı "soykırım davası"

1948 tarihli BM Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi'nin 9. maddesi uyarınca, bir devletin sözleşmenin maddelerini ihlal etmesi durumunda, sözleşmeye taraf herhangi bir devlet, ihlalci devlet aleyhine UAD'de dava açabiliyor.

Güney Afrika Cumhuriyeti, İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze'de işlediği fiillerle Soykırımın Sözleşmesi'ni ihlal ettiği gerekçesiyle 29 Aralık'ta UAD'de dava açarak İsrail aleyhine ihtiyati tedbir kararı alınmasını istedi.

Güney Afrika bu kapsamda Uluslararası Adalet Divanından 9 ihtiyati tedbir kararına hükmedilmesini talep ediyor.

Bunlar arasında, İsrail'in Gazze'deki askeri operasyonları derhal durdurması, Filistinlilere yönelik soykırımın önlemesi için gerekli tüm makul tedbirleri alması, yerlerinden edilenlerin evlerine dönerek yeterli gıda, su, yakıt, tıbbi ve hijyen malzemeleri, barınak ve giysi dahil olmak üzere insani yardıma erişiminin sağlaması, soykırıma karışanların cezalandırılmaları için gerekli adımları atması ve soykırımın delillerini muhafaza etmesi de bulunuyor.

Güney Afrika, durumun aciliyeti sebebiyle UAD'den tedbir kararına hükmetmesini talep ederken duruşmaların tamamlanmasının ardından Divan, tarafların beyanlarını ve delillerini inceleyerek karar için müzakerelere başlıyor.

Kararının açıklanması için hakimleri bağlayan bir son tarih bulunmamakla birlikte Divan'ın önce yargılamalarına bakıldığından soykırım gibi aciliyet gerektiren durumlarda bu sürenin birkaç hafta olduğu görülüyor.